De jaarvergadering van Schippersvereniging Schuttevaer afdeling Noord-Holland stond 7 januari in het teken van achterstallig onderhoud van de natte infrastructuur. Voorzitter Hans Stammes kwam hard uit de hoek: “Noord-Holland lijkt qua infrastructuur steeds meer op een bananenrepubliek.”
Verbijstering sprak uit de laatste jaarrede van Stammes, die aftredend was. Verbijstering over hoe de overheid omgaat met de infrastructuur die van levensbelang is voor de binnenvaart. Steeds vaker vallen sluizen en bruggen uit door onderhoudsachterstand. Daardoor staan leveringszekerheid en het imago van de binnenvaart volgens hem op het spel. Omvaren lijkt meer regel dan uitzondering te worden.
Onderhoud
“Er is sprake van kannibalisme op onderhoud. Prestigeprojecten hebben jarenlang de aandacht gehad en niet het onderhouden van de belangrijke infrastructuur voor de scheepvaart”, stelde Stammes. “Een brug gaat stuk en de scheepvaart moet omvaren – het wegverkeer gaat voor.”
De beslissingsbevoegdheid bij de overheid lijkt weg, vond Stammes. De Coenbrug zit jaren op slot voor de binnenvaart door kapotte kleppen. “Ook de Krommeniebrug kwam krakend tot stilstand. Met hetzelfde vooruitzicht: stilstand voor jaren.”
De opgave 180.000 woningen te bouwen legt ook weer druk op Noord-Holland en op locaties die zo hard nodig zijn om transport over water te faciliteren. Stammes was met stomheid geslagen door het terugdraaien van het besluit over de verlenging van de Koopvaardersschutsluis in Den Helder: die is voorlopig uitgesteld. De schaalvergroting naar schepen van 115 meter gaat niet door. “De schaalvergroting waar bedrijven door de toezegging in 2018 op gerekend hadden, is voorlopig uitgesteld.”
Lichtpuntjes
Stammes zag echter ook enkele lichtpuntjes: de regionale overslag in Broekermeer te Alkmaar en de cityhub in Amsterdam. Ook over het uitstel van de Sprong over het IJ, en dus ook van de bouw van nieuwe bruggen, was hij positief. Maar: “De echte omslag voor het gebruik van de maritieme haarvaten moet nog komen voor de toekomst.” Hij voorziet dat er nog veel uitdagingen en stremmingen in het verschiet liggen.
Stammes bedankte ook de vrijwilligers en ambtenaren voor de plezierige samenwerking in de afgelopen jaren. Vanwege zijn pensionering stopt hij met het voorzitterschap bij de vereniging, een opvolger is er nog niet. Hij kreeg later van secretaris Andries de Weerd een cadeaubon voor een reisje uitgereikt, vanwege de bewezen diensten aan de vereniging.
Fusie
Het laatste onderwerp voor de pauze startte met horten en stoten. Landelijk voorzitter Erik Schultz stapte achter het sprekersgestoelte om de stand van zaken rond de fusie tussen CBRB en BLN tot Koninklijke Binnenvaart Nederland toe te lichten, en wat de positie van SVS daarin is. Helaas moest hij dat zonder zijn presentatie doen omdat juist bij dit onderwerp de apparatuur de geest gaf. Hij lichte alle stappen mondeling toe, waarna er nog enkele vragen uit de zaal gesteld konden worden.
Die gingen onder andere over het nog niet op orde zijn van SVS op de website van KBN. Dat komt eerdaags goed, beloofde Schultz. Hij legde verder uit dat er nog even met het oude contributiesysteem wordt gewerkt, al is de contributie gestegen.
Net als in eerdere afdelingsvergaderingen uitten ook de B-leden van Noord-Holland hun zorgen omdat zij zich buitengesloten voelden. Uit de zaal werd gemeld dat niet elke stuurman ondernemer is. Daar moet rekening mee gehouden worden; B-leden zijn niet allemaal gestopte ondernemers maar ook veel ZZP‘ers en schippers in loondienst. Zij kunnen formeel geen lid worden van KBN, omdat de belastingwetgeving uitsluitend ondernemers toestaat.
Stammes: “Wij hebben er in het verleden zelf voor gekozen uit een mond te gaan spreken.” Vervolgens klonk uit de zaal: “Wij zijn een schippersvereniging; dus voor schippers en niet voor bedrijven.” Inmiddels hebben circa 30 van de 580 B-leden in het land hun lidmaatschap opgezegd. Het langdurige proces sinds de fusie deed een van de aanwezigen opmerken: “Jullie zijn al acht maanden bezig, is er nog een plan B?”
IJsselmeer
Na de pauze deed regiovertegenwoordiger Andries de Weerd ‘een rondje IJsselmeer‘. Ook hij is doorlopend in de weer met storingen en zaken waar verzoeken aan de overheid niet opgevolgd worden. Geen draaibrug maar basculebruggen in Kornwerd, wat voor schepen bij sterke wind een nadeel is. De aanleg zal gepaard gaan met een breedtebeperking voor schepen, en zodoende twee jaar omvaren. Ook de verdieping van de achtergelegen vaarwegen wordt door verzilting voorlopig uitgesteld.
De windmolens die nu bij Lelystad in het vaarwater worden gebouwd, brengen nieuwe, tijdelijke betonning met zich mee. De enige kolk voor 110 meter, de Prins Willem-Alexandersluis van de Oranjesluizen baart hem ook zorgen. De deuren openzetten bij gelijke waterstanden kan het besturingssysteem niet. Een tweede kolk voor grote schepen is nog steeds dringend nodig, vindt De Weerd.
Boetekleed
De aanwezige Noord-Hollandse gedeputeerde Jeroen Olthof trok het boetekleed aan voor al het achterstallige onderhoud en de niet uitgevoerde vernieuwingen aan kunstwerken. “Doordat in het verleden geen keuzes gemaakt zijn, zitten we nu met veel ellende”, zei hij. Stammens voegde daarop toe: “Niet met één brug, maar met misschien wel vijftig.”
Positief nieuws was er over Amsterdam: Port of Amsterdam is druk bezig met het creëren van extra wachtplaatsen voor koppelverbanden en kegelschepen en wil daarnaast ook meer watertappunten realiseren. Over de ligplaatsen bij het ADM-terrein wordt druk gesproken, maar er mag nog niet gezegd worden welke kant het opgaat.
De kleine rondvaart is blij dat eerdaags de regelgeving wordt aangepast op een veelbesproken onderdeel: varen met dertien personen aan boord zal in de toekomst gaan gelden als beroepsmatig. Smoesjes van de schipper dat hij met vrienden vaart, worden niet meer getolereerd. Er zal direct worden gehandhaafd.
tekst: Evert Bruinekool