“Jan Overdevest heeft zijn nek uitgestoken als het gaat om duurzaamheid.” Dat zei Frank de Kruif bij de uitreiking van de penning en de oorkonde die verbonden zijn aan de titel Rotterdamse Havenman van het Jaar 2022. “Door gebruik te maken van groene stroom, door voorzieningen aan te leggen zodat binnenvaartschepen op batterijen kunnen varen en door havenkranen van de diesel af te halen met behulp van vliegwieltechnologie. Alles met het doel om in 2030 volledig elektrisch te draaien.”
Dat zei De Kruif, voorzitter van de Stichting Havenman/vrouw van het Jaar, maandagavond 9 januari, toen Jan Overdevest aan boord van de Prinses Amalia van Koninklijke Spido werd gehuldigd. Als Havenman van het Jaar 2022 is de CEO van de Waalhaven Group de 42e prominent uit de Rotterdamse haven die de titel ten deel valt. Hij is opvolger van Bart Leenders, Vice President Production Renewable Products bij de Rotterdamse raffinaderij van Neste, de Finse energiegigant.
Inzet voor de havengemeenschap
Waalhaven Group is ruim vijftig jaar actief in de Rotterdamse haven en gespecialiseerd in de logistieke dienstverlening voor volle en lege containers, met name door inzet van de binnenvaart. De groep beschikt over vier eigen terminals in de regio Rotterdam en één in het Limburgse Born. Over water biedt het verbindingen aan tussen Rotterdam, Antwerpen en het achterland. Er werken 250 mensen in vaste dienst, plus 150 via derden en inhuur.
Stichting Havenman/vrouw van het Jaar in Rotterdam koos vooral voor Overdevest om de aankondiging van een nieuw depot voor lege containers op de Maasvlakte, grenzend aan de Euromax-terminal. Ook heeft de Waalhaven Group samen met Matrans plannen voor een containerterminal op de Maasvlakte. Overdevest steekt dus weer zijn nek uit.
Daarnaast heeft hij zijn benoeming te danken aan zijn inzet voor de havengemeenschap. Hij is ambassadeur van het Deltalinqs Climate Program, waar hij zich inzet voor een uitstootvrije transport en overslag in de haven. De Waalhaven Group investeert zelf ook in de elektrificatie van zijn terminals.
Nek uitgestoken
Als familiebedrijf loopt Waalhaven Group voorop in duurzaamheid. Kijkend naar de laatst gekozen Havenmannen en -vrouwen valt op dat duurzaamheid een belangrijk criterium is geworden bij de keuze. De baas van een kolenterminal, zoals Koos Lagendijk was, de allereerste Havenman van het Jaar, in 1981, zouden we nu niet snel meer kiezen. Dat heeft natuurlijk alles te maken met een veranderende haven in een veranderende wereld. Bedrijven en mensen die vooroplopen in die verandering, vallen op.”
“Wat we als stichting ook belangrijk vinden, vervolgde De Kruif, is: houd je kennis en inzichten niet voor jezelf, maar deel ze. Al is het maar uit eigenbelang, want een haven is een keten. Zonder partners red je het niet. Precies om deze reden is Jan ambassadeur van het Deltalinqs Climate Program.”
Overdevest reageerde in zijn dankwoord: “Duurzaamheid is belangrijk. Niet meer zozeer een keuze, maar een voorwaarde om te kunnen blijven functioneren als bedrijf. Daar aandacht aan besteden is de verantwoordelijkheid van iedereen.”
Schippersbeurs
In 1985 legde Overdevests schoonvader Fred Verstoep de basis voor Waalhaven Group. Die zag als een van de eersten de voordelen en potentie van de binnenvaart voor de containerlogistiek. In 1987 won hij de Rotterdamse Ondernemersprijs. Overdevest, tot die tijd werkzaam als consultant, werd door Fred Verstoep in het familiebedrijf gehaald.
“Dertig jaar geleden was dat. Op dat moment hadden we een deel van het bedrijf dat goed draaide: Waalhaven Terminal in Rotterdam. We hadden ook een deel waar veel geld bij moest, en dat was Barge Terminal Born. U raadt het al: daar ben ik begonnen.”
“Het was een prachtige plek om te starten, maar er moest heel veel gebeuren. Klanten moesten overtuigd worden om gebruik te gaan maken van de binnenvaart, de afdeling bijzonder beheer van de Rabobank moest ervan worden overtuigd om de kredieten niet op te zeggen, bij de Raad van State lag een sluitingsbevel en je had in die tijd een idiote regel die verhinderde dat containers die uit Amerika kwamen gebruikt werden voor transport naar China en andersom. Het waren allemaal problemen die het voor de binnenvaart lastig maakte. Dan had je ook nog Sealand die als rederij 160 gulden boete wilde heffen voor een container als je die per barge kwam aanleveren.”
“Er is veel veranderd. We hadden te maken met oude systemen, die nu weg zijn. Nu kun je gewoon een schip inhuren, destijds moest dat nog via de schippersbeurs. Die beurs sloot om vijf uur… Als je om vijf voor vijf de aanvraag indiende, was iedereen al naar huis en kon je het schip vastleggen dat je wilde hebben.”
Familiebedrijf
Eind jaren 90 kwam Overdevest naar Rotterdam, waar hij Barge Center Waalhaven opzette. In die tijd nam ik ook het roer over van Fred Verstoep. Zo’n 25 jaar geleden inmiddels.”
“Als opvolger heeft Jan de lijn doorgetrokken en tegelijkertijd het karakter van de onderneming bewaard”, aldus De Kruif. “Samen met de familie. Nog steeds is de Waalhaven Group een familiebedrijf. En dat is geen vanzelfsprekendheid in een haven waar schaalvergroting in de loop der jaren heeft toegeslagen.” Ook Overdevests echtgenote Corinne Verstoep en haar broers Pieter en Norman maken deel uit van de directie.
Ondanks alle woelige tijden in de economie en logistiek slaagde de onderneming erin behoedzaam en gestaag te groeien. Onder meer door de overname van Holland Terminals in de Botlek in 2009 en de fusie van de empty-activiteiten in de Waalhaven met UCT in 2010.
“Alle uitbreidingen en overnames kostten heel veel geld. De businessplannen, die ik overigens zelf geschreven had, waren heel erg positief, maar het duurde toch iets langer voor ze uitkwamen. Maar als de strategie goed is, komt het rendement uiteindelijk dubbel uit.”
Sprong naar de Maasvlakte
“Nu staan er twee grote uitbreidingen op stapel met de sprong naar de Maasvlakte”, zei De Kruif. “Een depot voor lege containers naast de Euromax en zeker ook het nog ambitieuzere plan om daar een containerterminal te beginnen, samen met Matrans.” Dat is het bedrijf van Hans Vervat, die in 2001 Havenman van het Jaar was.
“Het nieuwe depot zal daar dit jaar een feit zijn”, lichtte Overdevest toe. Zij het nog wel met een voorzichtig voorbehoud: “Als stikstof daar tenminste niet al te veel problemen geeft. “Het andere project is Maasvlakte Container Terminal, dat we samen met Hans Vervat willen gaan bouwen. We zijn beiden van mening dat een dergelijke terminal noodzakelijk is om de dienstverlening aan de grote deepsea carriers op peil te houden. De komende jaren verdwijnt er een kleine 18 hectare aan opslagruimte in de Waalhaven. Daar moet je een alternatief voor hebben.” Met een lach liet hij erop volgen: “Ook daar verwacht ik wel wat aanloopverliezen, dus ik ben al aan het sparen.”
Illuster gezelschap
Overdevest zei zeer vereerd te zijn met de prijs. “Dank voor deze prestigieuze titel en dat ik mag toetreden tot dit illustere gezelschap, waarin alle geledingen van de havengemeenschap vertegenwoordigd zijn. Het is een heel mooi instituut en een perfecte manier om de haven bij een breder publiek onder de aandacht te brengen. Ik krijg de prijs als persoon, maar ik zie het vooral als waardering voor wat wij als Waalhaven Group bereikt hebben de afgelopen jaren. De credits hiervoor gaan natuurlijk ook naar Fred Verstoep, naar het management en de medewerkers, naar de familie en de aandeelhouders en naar de raad van commissarissen die ervoor zorgt dat wij met de voeten op de grond blijven.”
