Het Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen (KBV) tekent bezwaar aan de aanleg van pijpleidingen tussen Antwerpen en het Ruhrgebied. De Vlaamse overheid en de Antwerpse haven werken aan een startnota van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) voor zo’n ondergrondse leidingstraat. Het KBV ziet niet in waarom men stoffen die ook door binnenschepen kunnen worden vervoerd door een duur nieuw leidingnetwerk zou transporteren.
“Leg geen dure, risicovolle pijpleidingen aan als de binnenvaart het ook kan”
Het GRUP dat de Vlaamse overheid en de Antwerpse haven aan het opstellen zijn, is nodig om een het traject vast te leggen voor een ondergrondse leidingstraat vanaf de Antwerpse haven tot aan de grens met Nederland (Geleen) en zo verder naar de Ruhr. De strook ligt op het grondgebied van 45 Vlaamse gemeenten.
Een leidingstraat is een circa 45 meter brede zone waarin pijpleidingen gebundeld kunnen worden aangelegd. In eerste instantie zouden door deze leidingen CO2 en waterstof worden vervoerd. Dat zijn stoffen die ook per binnenschip kunnen worden vervoerd.
Vaarwegen liggen er al, leidingen niet
Het KBV gaat dan ook niet akkoord met de startnota van het GRUP. De organisatie gaat bezwaar indienen bij de Dienst Omgeving Vlaanderen en spoort binnenvaartondernemers aan om dit ook te doen als zij het niet eens zijn met de plannen.
“De economische doeleinden die het GRUP nastreeft, kunnen ook via andere pistes worden bereikt dan via een leidingstraat”, aldus Hilde Bollen van het KBV. “Binnenvaart is milieuvriendelijk, duurzaam en veilig. De sector innoveert en onderzoekt het vervoer van alternatieve brandstoffen.”
“Uit studies blijkt dat waterstof en CO2 met binnenschepen kunnen worden vervoerd. Dit vergt aanpassingen aan bestaande schepen en/of nieuwbouwschepen, maar géén nieuwe infrastructuur. De bestaande kanalen en rivieren zijn hiertoe geschikt. En dan vooral de Rijn, die Antwerpen direct verbindt met het Ruhrgebied en voldoende capaciteit heeft voor een modal shift van 25 tot 50 procent.”
Risico’s voor mens en milieu
Het KBV wijst op het lage aantal (milieu)ongevallen in de binnenvaart. “Gevaarlijke producten worden in dubbel- of trippelwandige schepen vervoerd. Dat is een groot voordeel ten opzichte van leidingstraten die enkelwandig zijn en regelmatig lekken vertonen.”
Behalve gevaar voor het milieu ziet het KBV ook potentiële gevaren voor omwonenden. “Waterstof en CO2 zijn gassen. Dit levert risico’s op voor de veiligheid van omwonenden. Welke andere stoffen nog door de leidingstraat zullen worden getransporteerd, is nog niet bekend. Maar ook deze kunnen worden opgevangen door het bestaande binnenvaartnetwerk.”
“Het aanleggen van pijpleidingen betekent hoge overheidsinvesteringen en impact op het milieu en de veiligheid van de leefomgeving in de dichtbevolkte regio tussen Antwerpen en de Ruhr. Binnenschepen kunnen waterstof en CO2-gassen zonder hoge overheidsinvesteringen en zonder grote impact op de leefomgeving vervoeren.”
De publieke raadpleging van de startnota loopt tot en met 30 april 2021. Bezwaar indienen kan via https://omgeving.vlaanderen.be/grups/leidingstraat-Antwerpen-Ruhr of per brief.
