Met ingang van schooljaar 2016-2017 krijgen de maritieme mbo-opleidingen te maken met keuzedelen. Dit is een nieuw onderdeel binnen alle mbo-opleidingen, zoals de binnenvaartopleidingen matroos, schipper en kapitein/manager. Dit deelt Koninklijke BLN-Schuttevaer mee in een persbericht.
BLN: “Keuzedelen zijn ontstaan omdat het bedrijfsleven behoefte heeft aan leerlingen die beschikken over actuele kennis, die op de hoogte zijn van de nieuwste technieken, die weten wat er nu en later speelt in de binnenvaartsector. Een leerling kan door een goede keuze zijn arbeidsmarktpositie verstevigen, maar anderzijds kan de werkgever de leerling stimuleren een keuzedeel te kiezen dat goed aansluit bij de werkzaamheden bij hem aan boord.”
Scholen hebben de mogelijkheid om vier soorten keuzedelen te ontwikkelen: verdiepende -, verbredende -, doorstroom- en remediërende keuzedelen.
- Remediërende keuzedelen komen alleen voor in de entree-opleidingen. De entree-opleiding is een opleiding na het vmbo en voorafgaand aan een mbo-opleiding.
- Verdiepende keuzedelen geven de leerling de mogelijkheid om zich verder te verdiepen in een speciaal onderwerp. Een leerling die werkt in de tankvaart, kan zich verdiepen en specialiseren in de tankvaart door het keuzedeel ‘tankvaart’ te kiezen. De leerling leert nog meer over diverse soorten ladingen, procedures, het belang van veiligheidsmiddelen etc.
- Verbredende keuzedelen geven de leerling de kans om wanneer hij in de tankvaart werkzaam is, zijn kennis te verbreden met bijvoorbeeld een keuzedeel containervaart of passagiersvaart.
- Daarnaast is er voor de scholen de mogelijkheid om doorstroom-keuzedelen te ontwikkelen. Met een doorstroom-keuzedeel kan de leerling na zijn mbo Binnenvaart eventueel doorstromen naar een hbo-opleiding.
Keuzedelen vormen geen onderdeel van de kwalificatie, maar kunnen wel aan één of meerdere kwalificaties worden gekoppeld. Kwalificatie en keuzedeel vormen samen de complete opleiding.
Er mag echter geen inhoudelijke overlap zijn tussen kwalificatie en keuzedeel. De keuzedelen moeten dusdanig ontwikkeld worden dat ze óf een verdieping zijn óf een verbreding die je niet zou hebben wanneer je alleen de opleiding volgt. De koppeling van een keuzedeel aan een kwalificatie wordt door de Minister van OCW vastgesteld, omdat het keuzedeel relevant voor de arbeidsmarkt moet zijn.
Geen niveau-aanduiding
Het keuzedeel zelf krijgt geen niveauaanduiding. Het niveau van de kwalificatie waaraan het keuzedeel is gekoppeld bepaalt het niveau van het keuzedeel. Je krijgt dus bijvoorbeeld: keuzedeel passagiersvaart ‘geschikt voor niveau 2’, keuzedeel passagiersvaart ‘geschikt voor niveau 3’, keuzedeel passagiersvaart ‘geschikt voor niveau 4’. Het toetsen van het keuzedeel geschiedt per niveau.
Voor het behalen van het diploma is een positief toetsresultaat noodzakelijk, maar de hoogte van het resultaat heeft geen invloed. De behaalde keuzedelen worden op het diploma vermeld zodat wanneer leerlingen solliciteren bij een werkgever, de werkgever kan zien welke keuzedelen zij hebben gevolgd. De keuzedelen kunnen gezien worden als iets extra’s, als een specialisatie.
Studielast
Voor de keuzedelen staat 240 uur per jaar gepland. Dit betreft een norm. Het is aan de scholen dit te vertalen naar onderwijstijd. Een keuzedeel kan (deels) als begeleide onderwijstijd (BOT) worden geprogrammeerd, maar kan ook in de BPV plaatsvinden of geheel of gedeeltelijk door zelfstudie worden ingevuld.
Leerbedrijven
De leerbedrijven in de binnenvaart krijgen een belangrijke rol bij de begeleiding en opvolging van keuzedelen. BLN: “Om ervoor te zorgen dat deze aanvulling op het onderwijs, die wij als branche graag willen, een succes wordt zullen we ons zelf actief moeten bezighouden met de inhoud en uitvoering van de keuzedelen. De branche kan vanuit de professionele ervaring goed aangeven op welke vlakken verdieping of verbreding van het vak nodig is. Door ons (pro)actief op te stellen kunnen we de keuzedelen samen met de scholen tot een succes maken. De leermeesters aan boord kunnen de leerlingen helpen en stimuleren met het kiezen en uitvoeren van de keuzedelen.”
Koninklijke BLN-Schuttevaer heeft samen met de scholen gekeken naar welke keuzedelen in eerste instantie een goede aanvulling zouden zijn op de opleiding. “De komende jaren kunnen we gezamenlijk nog meer keuzedelen ontwikkelen zodat de binnenvaartopleidingen onze leerlingen een optimaal traject kunnen aanbieden. Keuzedelen geven de mogelijkheid snel in te spelen op trends en veranderingen in de branche. Om optimaal van deze voordelen gebruik te maken, moeten we nauw samenwerken met de scholen om de keuzedelen up-to-date te houden en nieuwe onderwerpen te blijven aandragen. Daar hebben we de input van de branche dan ook zeker voor nodig.”
De volgende keuzedelen worden nu ontwikkeld zodat die vanaf het begin van het schooljaar aangeboden kunnen worden:
- Tankvaart
- Passagiersvaart
- Droge lading
- Containervaart
Daarnaast wordt er een keuzedeel Duits en Arbo ontwikkeld.
