Via diverse media hebben berichten ons bereikt waarin aangekondigd werd dat de Vlaamse minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) een nieuw overheidsbedrijf opricht voor de bouw van 3 duwboten en 28 duwbakken ‘als alternatief voor het vrachtwagenverkeer’. Europa zal de helft van de 23 miljoen euro op tafel te leggen met het doel om een modal shift te bereiken: een verschuiving van 3 miljoen ton goederenvervoer van de weg naar het water. De ervaringen in Nederland laten echter een ander beeld zien.
Dit vervoer wordt overgenomen van bestaand vervoer over water, niet van transport over de weg. Europa werkt daarbij mee aan concurrentievervalsing binnen de vervoerstak die het zegt te willen stimuleren. Daarbij blijkt uit het recent verschenen rapport van Panteia (Toekomst en vernieuwing vloot zand en grindvervoer) dat onder andere door de regelgeving Reglement onderzoek schepen op de Rijn (ROSR) veel (kleinere) binnenvaartschepen onnodig worden gesloopt.
Maar terwijl de Centrale Commissie voor de Rijnvaart zelf stelt dat het niet zo kan zijn dat door regelgeving hele segmenten uit de markt verdwijnen (Schepen van de toekomst, 2002) en dit inmiddels aantoonbaar wel gebeurt, is daarover tot nu toe geen tegengeluid vanuit Vlaanderen of Europa gekomen.
Het is opvallend dat het behoud van de bestaande (kleinere) schepen geen prioriteit blijkt te hebben. Zo zijn er in Nederland al diverse moties aangenomen om de kleinere binnenvaart te vrijwaren van ROSR-overgangsbepalingen, maar die moties worden niet uitgevoerd en de sloop van kleine schepen gaat gewoon door. Het verdwijnen van de bestaande kleinere binnenvaart zorgt op dit moment zelfs voor een omgekeerde modal shift: vervoer over water gaat naar vervoer over de weg.
Ook Duitsland heeft geconstateerd dat het vervoer over de weg veel harder stijgt dan vervoer over water. Dit is helemaal in strijd met het Witboek Vervoer (Europa). Het in de markt zetten van dit soort bakken die vooral zorgen voor nog goedkoper vervoer helpt de sector natuurlijk in het geheel niet. Het is wrang dat waar Europa constant spreekt over een verbod van inmenging in de markt de overheid nu zelf bovendien de bestaande binnenvaart gaat beconcurreren.
Ik zou Minister Weyts willen oproepen zijn verantwoordelijkheid te nemen en zich in te zetten voor behoud van de diversiteit van de sector die al zovele decennia voor veilig vervoer zorgt, door de CCR aan te spreken op het moedwillig kapot maken van een essentieel deel van de binnenvaart, in plaats van haar met overheidssteun nog eens extra te beconcurreren.
Sunniva Fluitsma,
voorzitter ASV
