Wethouder Jeannette Baljeu van Haven, Verkeer en Regionale Economie in Rotterdam doopte 16 maart bij Scheepswerf Gebr. Kooiman B.V. in Zwijndrecht ten overstaan van vele genodigden, onder wie Havenman van het Jaar Gerard Deen, de duwboot Waterbuffel van ThyssenKrupp Veerhaven BV. Gastheer was de heer H.H. Steinhoff, CEO van ThyssenKrupp Veerhaven.
(foto’s Johan de Witte)
In 2005 op zoek naar vakmanschap voor het bouwen van een nieuwe duwboot kwam Veerhaven ‘langszij’ Scheepwerf Kooiman. Het resultaat was de Orka, die in juni 2007 te Zwijndrecht van stapel liep. In de winter van 2010 volgde de IJsbeer, waarna maart 2012 deze Waterbuffel. Een volgend exemplaar voor Veerhaven staat reeds in de spanten, opnieuw bij Kooiman!
De vier duwboten verschillen slechts ergonomisch. Uitvoering en installatie zijn identiek. Bij wat zich duurzaam heeft bewezen, is veranderen geen optie! Veerhaven toont hiermee aan met de kwaliteit en werkwijze van deze Zwijndrechtse werf het water op te kunnen.
Transportcontinuïteit
Wanneer de Waterbuffel 100.000 kilometer per jaar aflegt en daarbij rond 2,2 miljoen ton in Duisburg aflevert, is kwaliteit essentieel. Na 22 maanden staat er 15.000 uur op de klok en dat is voor Veerhaven inspectie-/revisietijd. Gebruikelijk is dat Veerhaven de servicetijd bepaalt, niet het schip!
"De praktijk heeft ons geleerd dat het een juist moment is voor service", aldus Bé Boneschansker, Senior Manager Nautische & Technische Dienst van Veerhaven. "Uitval een stap voor zijn werkt. Daarbij heeft de jarenlange transportcontinuïteit tussen Rotterdam en Duisburg een grote ervaring opgeleverd. Je probeert met uitvoering iedere keer weer slimmer en duurzamer te zijn, niettemin zitten we tegen de grens van het mogelijke aan. Over dit schip zijn we supertevreden."
Reinout Veenhof, die per 1 maart de technische dienst van Veerhaven versterkt, vult aan: "Stationair hoor je de motoren in de stuurhut niet draaien. Het verhaal gaat dat de technische dienst bij het vorige schip een klacht van een bemanningslid kreeg: "Dat het ‘fannetje’ van de pc nogal herrie maakte."
“De isolatie is uitstekend. Het 115 ton zware dekhuis staat op 21 luchtbalgen; schokdempers houden dit onder controle; wanden en plafonds zijn flexibel opgehangen, vloeren zwevend gemaakt; motoren staan op flexibels en de enorme schoorsteenschacht is gevederd op de kattesporen, zonder vaste verbinding met het dekhuis en waarin uitlaatpijpen flexibel in zijn gemonteerd."
Scheepswerf Hoebée construeerde het voorschip en onder de paraplu van Kooiman realiseerde Van Os de schoorsteenschacht. Volgens Reinout, die vanaf de zeevaartschool maar even zoutwater proefde en machinist bij Veerhaven werd, is de uitvoering van deze machinekamer overeenkomstig zeevaartklasse. De technische continuïteit en veiligheid van deze drie separate installaties, waarvan diverse functies eveneens in combinatie gebruikt kunnen worden, is groot.
Buffelen
Ofschoon de ‘waterbuffel’ al in het Pleistoceen langs de oevers van de Rijn graasde, werd het eerst 1957 voordat er een Wasserbüffel was die ook duwen kon. Een tweede Wasserbüffel bouwde de Ruhrorter Schiffswerft in 1976. Deze inmiddels derde en 40 x 15 x 1,75 meter grote Waterbuffel, die het spreekwoordelijke ‘buffelen’ in praktijk verklaart, is vanzelfsprekend de mooiste. Sterk is hij ook met drie MaK 8M20 hoofdmotoren die zijn afgesteld naar 1851 pk elk bij 1000 rpm, Reintjes keerkoppelingen 253 rpm as-uitgang, 2050 millimeter 5-blads Pro-Marin schroeven in van de Giessen Optima straalbuizen en drie Van der Velden visstaartroeren separaat/synchroon bestuurbaar.
De watergesmeerde schroefas-installaties en demontabele schroefas-lagers zijn van Maprom. Deze vaste leverancier van Veerhaven leverde eveneens de Maprom NCB hard opgespoten asloopbussen en de Maprom GS-IS binnenafdichting die voorzien is van een opblaasbare service-seal alsook de Maprom GS-OS buitenafdichtingen. Aan de duwsteven en berghouten hangt ook het Maprom-label in de vorm van Linerite-materiaal op de berghouten. Het is een composiet fendermateriaal dat bestaat uit een energie opnemende onderlaag, die bekleed is met een frictievrije toplaag van UHMW-PE.
Technisch Bureau Mous heeft met 31 kilometer kabel en 220 alarmpunten de techniek voor de kapiteins ‘manoeuvreerbaar’ gemaakt. Met een 6-bakssamenstelling van 269,50 meter lang duurt een omloop Europoort-Duisburg 42 uur. In de volle run consumeren alle motoren gezamenlijk 1036 liter per uur.
Ongekende remweg
"Deze Waterbuffel laat zich uitstekend besturen, heeft een ongekende remweg, is bijzonder stil en daardoor zeer comfortabel", aldus kapitein Hans Jansen. “Ook met twee motoren voldoen we aan alle manoeuvre-eisen. De boegschroeven van Verhaar zijn direct dieselgedreven met als doel het elektrisch vermogen te beperken. Met dit betrouwbaar materiaal, techniek en twee handen hebben we de zaak ‘im griff’. Tijdens de proefvaart met 6 x 2400 ton lading en 18.1 km snelheid op vol achteruit, zorgt de tunnellijn dat hij zijn kont in het water zuigt en liggen we binnen de IVW-afstand stil."
Achter de made by Kooiman lessenaar proberen we ons het volaan achteruit voor te stellen. Hoe Hans Jansen onder andere de gashandels onderin zet, de machinist in de controlekamer naar zijn meters kijkt, of heklichten op hun flexibles boven de tunnels nog vibreren en wat 5550 MaK pk’s voor schroefwater maken. Zo’n noodstop verloopt opvallend rustig, aldus de kapitein.
Werk/hobby
Ondergetekende wilde van Kooimans projectleider Arjan van der Zegen de Beer weten of hij tijdens de bouw nog moeilijkheden tegen kwam. Nee dus! Een kort en bondig antwoord dat geheel bij hem past.
Iets uitvoeriger wordt hij wanneer het gaat over uitdaging en of hij er plezier in had de Waterbuffel te begeleiden. "Voor gewichtsbesparing is de opbouw bijvoorbeeld van relatief dun materiaal gemaakt. De lassers brengen zo min mogelijk warmte in het materiaal. Ze hebben ervaring, niettemin heeft zo strak mogelijk voortdurend aandacht. Verder ervaar ik de techniek en gecompliceerdheid van zo’n schip als een mix van werk en hobby.”
Boneschansker: "Arjan is een gesprekspartner die weinig nodig heeft om te begrijpen wat wij willen. Overigens willen we van hieruit alle medewerkers bedanken voor hun bijdrage aan deze schitterende Veerhaven III."
(Johan de Witte)