Altijd maar denken dat je de toekomst kunt voorspellen door netjes lijntjes van het verleden door te trekken naar die toekomst is een doodlopende weg. Het betekent het einde voor veel onderzoeksbureaus die weinig anders doen dan vrij stompzinnig zo redeneren. Kijk om je heen en je ziet hoe alle voorspellingen worden gelogenstraft. Dat heeft de WSV inmiddels ook afgeleerd, al denken ze daar nog steeds dat je het weer zes weken vooruit kunt voorspellen.
Wie had ooit kunnen denken dat Kaub zo laag zou zakken alleen maar omdat we te beroerd zijn om minder fossielen te verbranden?
Eerst maar eens een misverstand uit de wereld helpen. Ook als sinds de zestiger jaren van de 20e eeuw iedereen zich er mega van bewust zou zijn geweest dat het klimaat zou veranderen door ons ‘gedrag’ dan nog zouden we nu in een vrijwel identieke situatie zijn beland. Dat kun je nu zien, want op een zonderlinge struisvogel of volkomen idioot na is iedereen zich er intussen wel van bewust dat het klimaat volledig op hol slaat door toedoen van ons. Het verschil met twintig jaar geleden is dat we toen beschuldigend konden wijzen naar de klimaatontkenners. Dat heeft nu niet zoveel zin meer. Maar zijn we nu allemaal zuinig aan het leven om het klimaat en de natuur te sparen? Eten we geen vlees meer? We denken nog steeds dat het allemaal wel mee zal vallen.
Dat de binnenvaart er last van heeft is natuurlijk duidelijk, maar die kan er weinig aan doen. Nu de industrie en elektriciteitscentrales een probleem krijgen, begint er een sense of urgency te groeien, dat er misschien wat gaat gebeuren. Zou je denken. Maar het blijft bij symptoombestrijding. Voorbeeldje: natuurlijk kan BASF overwegen om die enorme chemieplants over te brengen naar een plek waar ze niet afhankelijk zijn van het weer voor de aanvoer van goederen. Maar een fabriek verplaats je niet zomaar. Ze zouden de Russen kunnen vragen hoe je zoiets doet. Die hebben in 1941 200 fabrieken uit de Oekraïne en West-Rusland op de trein gezet en achter de Oeral binnen enkele weken weer opgebouwd om de aanstormende Duitsers te vlug af te zijn. Tja, als de nood echt aan de man is, dan kunnen mensen een heleboel voor elkaar krijgen. Maar dan moet er dus wel die sense of urgency zijn.
Een gevoel voor urgentie. Het betekent dat je proactief wordt en niet reactief blijft. Of krijgen we dat pas als een bende van drie miljoen soldaten op je af komt rennen?
Wie weet hebben we deze zomer weer een stapje gezet naar die broodnodige urgency. Het zal nog wel even duren.
Ik vrees dat er tot die tijd nog wel heel wat water door de Rijn zal stromen.
Nou, dat mag je hopen dan.
Michel Gonlag
