Er komt nogal wat bij kijken om 4500 kuub zand/slib in drie kwartier binnenboord te krijgen en op locatie door een 750 diameter leiding in een halfuur over de steven te spuiten of via bodemkleppen in een paar tellen te lossen. Het intensief gebruik van de equipement vereist een minimale service- en vervangingstijd. De focus ligt op duurzaamheid, in combinatie met innovatie, terwijl het schip ook prijstechnisch concurrerend moet kunnen werken op een wereldwijde markt. De bouwprijs van de Shoalway moest dus ook binnen het budget blijven.
Boskalis liet de Shoalway bouwen in het kader van vlootvernieuwing.
Boskalis informeerde bij Wim den Herder: is het mogelijk om voor ons een nieuwe circa 4500 kuub grote hopperzuiger te realiseren? Omdat Den Herder in het verleden zelf eigenaar was van hoppers en zich tijdens het werk uit hobby en efficiënt oogpunt altijd afvroeg hoe dingen beter kunnen, zei hij ja!
Ervaring in nieuwbouw en een lange werkrelatie met Boskalis was het cement tussen de partijen. Het werd een ontwerp uit eigen ervaring, met op punten experimentele uitvoering. Met support, maar zonder technische inmenging van Boskalis kreeg Wim den Herder binnen het bouwbudget carte blanche.
Uit het principe dat een hopper efficiënt moet werken en men dingen vooral niet gecompliceerder moet maken dan nodig, werd het casco van 90 x 19 x 7,25 meter uitbesteed aan Scheepswerf Intervak, die het vervolgens in Polen liet bouwen. Het dekhuis werd door Scheepswerf Intervak in Harlingen gebouwd, die het ter plaatse heeft geïnstalleerd en gestoffeerd. Ook de motoren en zware equipement zijn aan boord gekraand door Intervak.
Daarna lag de koers van Den Herder op Scheepswerf L.J. Boer in Sliedrecht: voor de inbouw en voor het monteren van onder andere de 30 meter lange zuigarm, die werd vervaardigd door Damen.
SWB
Met de kwaliteit van reparatie en installatie zet Scheepswerf L.J. Boer (SWB) zich in de etalage. SWB werkt – met of zonder inspectie – met klasse. Al weer zo’n vier jaar voeren Michel Mouthaan, Leo Slob en Henny de Groot er de directie. Bij de overname ging het roer niet om en gingen de compagnons met hun bemanning verder als vanouds. Reparatie blijft de core business en voor de vaste klant met een haastklus wordt er nog altijd geïmproviseerd.
Voor de afbouw van de Shoalway gaf Wim den Herder het vertrouwen aan SWB. El-Tec uit Hattem installeerde de elektriciteit. SWB werkte van half november tot half april schouder aan schouder met onderaannemers aan de Shoalway, waarna een geslaagde proefvaart volgde. Alvorens het schip buitengaats voer, kreeg het bij Damen Shiprepair Pernis nog een extra laag antifouling.
Thuismarkt
Boskalis liet de Shoalway bouwen in het kader van vlootvernieuwing. Inmiddels is hij ingezet voor het uitdiepen van de haven van Liverpool. Het is een relatief klein schip voor de zogeheten thuismarkt. Uit de praktijkkoker van Den Herder zijn speciale toepassingen verwerkt, maar die blijven onder de pet om kopieën in de branche te voorkomen.
De vlootvernieuwing gaat door bij Boskalis. Een handvol schepen van de firma komt hiervoor in aanmerking. "Belangrijk is techniek en eenvoud te combineren. Het functioneren van een hopper is op zich al ingewikkeld genoeg. De mannen van SWB en alle toeleveranciers waren bij dit karwei letterlijk medewerkers. Samen maak je zo’n schip", aldus Wim den Herder.
Imposant
In de imposante machinekamers is het een Caterpillar-feestje. Geleverd door Pon Power zijn twee maal 1500 kW als voortstuwing, twee maal 750 kW voor de jetinstallatie en allerlei hydraulische functies. De huizenhoge zuigpomp claimt 1650 kW voor zichzelf. Langs de laadbeun naar voren lopen we begeleid door leidingen en techniek door een straat waarin het uitstekend geconstrueerde en gelaste casco zich onderhuids laat bekijken.
Voorin opnieuw verschillende motoren, enorme pompen, leidingen en boegschroeven. Je moet het vak van ‘hopperzuigermachinist’ beheersen om er iets van te begrijpen.
Eenmaal aan dek wekt het relatief kleine laadruim verbazing. Op de scheepsbrede brug is voldoende ruimte om specifieke en maritieme apparatuur te huisvesten in een veelheid aan lessenaars en touchscreens. Ramen van plafond tot aan de vloer zorgen voor een panorama over elke vierkante meter dek.
Schipper Willie Hofman staat hier met zijn acht man sterke crew aan het roer. Hij begon 25 jaar terug bij Boskalis en weet waar het langs gaat aan boord. De toerist die zandsuppletie voor onze kust waarneemt, heeft werkelijk geen idee wat een techniek er achter zo’n spuit schuilgaat. Als gezegd: er komt bij zo’n hopperzuiger nogal wat kijken.
Dok
Leo Boer trok zich vier jaar geleden, bij de overname door drie van zijn medewerkers, terug uit de werf. Stilzitten was Leo vreemd, het idee bestond allang en nu was de kans in China een dok van 150 meter te laten bouwen, plus een aantal duwbakken.
Iedereen in het scheepvaartmetier weet inmiddels dat de sleepboot tijdens de overtocht bij slecht weer de handdoek in de ring gooide en dat het transport op een droogte strandde aan de Afrikaanse kust. Op spectaculaire beelden was te zien hoe de zee zijn vernieling aanrichtte. Het begrijpelijke besluit van de Afrikaanse overheid om de ponton en zijn last door de inzet van explosieven aan de zilte natuur te geven deed maritieme harten zeer.
Veel geld lag in het water. Ondernemer Leo Boer liet het er niet bij zitten. Hij onderging een stoomcursus diplomatie en kreeg na veel onderhandeling en vliegtuigkilometers zijn centen boven water. De opdracht voor een nieuw 150 meter dok is wederom ondertekend en de bouw ervan is reeds in gang gezet. Bij goede wind en met een kapitein met doorzettingsvermogen komt het dok, zoals aanvankelijk gepland maar ietsje later, naar Sliedrecht.
Onverwacht heeft de Afrikaanse overheid ter plaatse nu de intentie om de ponton toch weer boven water te krijgen. Men wil met een leerschoolproject het gat dichten en de ponton met lucht weer drijvend brengen. De overheid heeft aan Leo Boer gevraagd of hij leiding wil geven aan dit project.
(Johan de Witte)
