Het onderzoek naar de Donau-verruiming is klaar, maar een snelle oplossing voor de diepgangproblemen tussen Straubing en Vilshofen ligt niet in het verschiet. Met de verkiezingen voor de boeg zal in Beieren geen politicus zijn vingers nog willen branden aan een stuw.
Een groot gedeelte van het lijvige eindrapport is gewijd aan ecologische aspecten. De C-verruiming die de binnenvaart graag wil, de bouw van een stuw bij Aicha en een kanaal ter hoogte van de Mühlhamer Schleife, komt niet slecht uit het onderzoek. Deze variant is duurder dan alleen stroomregulering (variant A), maar ze levert ook meer op. Binnenschepen zouden hierdoor 300 dagen per jaar 2,50 meter diep kunnen afladen (variant A: 185 dagen). De ingrepen in de natuur kunnen gecompenseerd worden.
Ook de vervoersprognoses spreken duidelijke taal. Tegen 2025 zal het goederenvervoer in de Donau-corridor met 48 procent stijgen. Er is te weinig spoorcapaciteit om dit op te vangen en op de snelweg parallel aan de Donau staan nu al dagelijks files.
Verkiezingen
De Europese Unie wil alleen meebetalen aan een oplossing die 300 dagen per jaar een diepgang van 2,50 meter garandeert. In Duitsland lijkt echter alleen verkeersminister Peter Ramsauer (CSU) het woord ‘stuw’ nog in de mond te durven nemen. De Bondsregering moet samen met de deelstaat Beieren over de Donau-verruiming beslissen. De Duitsers kiezen in het najaar van 2013 een nieuwe Bondsdag en, in Beieren, een nieuwe Landdag.
Voor de Donau betekent dit dat er naast ecologische en economische afwegingen een electorale kosten-batenanalyse bijkomt, zei Detlef Aster, hoogste baas bij de WSD, zaterdag 15 december tijdens de jaarvergadering van de internationale Schuttevaer-afdeling. De Beierse CSU, die altijd een voorstander van een stuw is geweest, ziet steeds minder draagvlak voor deze plannen onder de bevolking.
Detlef Aster: “Mensen kennen vaak niet eens het verschil tussen een stuw en een kanaal.” (foto Sarah De Preter)
Tegenstanders
Vorige week maakte de Beierse minister-president Horst Seehofer (CSU) een vaartocht tussen Straubing en Vilshofen. In zijn kielzog honderd gasten, volgens Aster grotendeels afkomstig uit milieukringen. Tijdens tussenstops in diverse gemeenten sprak Seehofer met bezorgde burgers. “Lieber Landesvater, schütze unsere Donau”, luidde de boodschap van twee kleine meisjes in traditionele klederdracht. Aster: “Verwacht je dat men dán nog openlijk ja zegt tegen een stuw?”
Het ms Jenny van de familie Scheubner volgde het varende gezelschap, en ook andere uitingen ‘pro stuw’ zullen Seehofer niet ontgaan zijn. Toch waren het vooral tegenstanders van de Donauverruiming die het beeld bepaalden. Waaruit Aster opmaakt: “De binnenvaart is de afgelopen jaren te tam, te traag geweest. Men had vroeger en luider zijn stem moeten laten horen. De PR is overgelaten aan de milieuverenigingen.”
Heet hangijzer
En zo kon de stuw bij Aicha, een platte constructie die vrijwel het hele jaar overstroomd en dus onzichtbaar is, in vele hoofden uitgroeien tot een toren in het landschap. Aster: “Mensen kennen vaak niet eens het verschil tussen een stuw en een kanaal.”
De WSD Süd organiseerde de afgelopen zes maanden in diverse Beierse gemeenten informatiebijeenkomsten. Te laat om nog een omdenken op gang te brengen, aldus Aster. “Maar om politieke redenen kon deze informatietour niet vroeger beginnen.”
Duitse milieuverenigingen die een paar jaar geleden nog mordicus tegen elke vorm van verruiming waren, kunnen zich inmiddels variant A als compromis voorstellen. Terwijl voor de binnenvaart de C-variant al een compromis is, want oorspronkelijk was er sprake van drie stuwen. Aster: “We zijn te coöperatief geweest. Te zeer bereid om compromissen te sluiten. Terwijl de milieubonden zélf meestal niets tolereren.”
Horst Seehofer heeft aangekondigd dat in Beieren zeer binnenkort de knoop wordt doorgehakt. Daarna moet München het eens worden met Berlijn, waar verkeersminister Peter Ramsauer vooralsnog blijft vechten voor een stuw. Volgens Aster kan de verruiming ten vroegste in 2016 beginnen. Afhankelijk van de financiële middelen die Duitsland heeft, zou het project uiterlijk negen jaar later opgeleverd worden. Aster: “Ik ben voorzichtig. Maar ik denk dat er een variant uit de bus komt waarvan de eerste letter ver vooraan in het alfabet staat.”
De Beierse landbouwminister kwam vorige week met een compromisvoorstel: alvast beginnen met de maatregelen tegen hoogwater, die deel uitmaken van de verruiming en die voor beide varianten hetzelfde zijn. Over het ‘hete hangijzer’ zou dan op een later tijdstip kunnen worden beslist. Als dat ‘na de verkiezingen’ betekent, heeft de binnenvaart wellicht toch nog wat tijd voor een stevige PR-campagne.
(Sarah De Preter)
