Met een knallende lichtshow bij Concordia Damen nam Sendo Shipping vrijdag 15 februari de Sendo Liner in gebruik. Dit hybride vrachtschip (110 x 11,45 meter) kan volledig emissieloos door de havens van Amsterdam en Rotterdam en delen van het Prinses Margrietkanaal varen.
Het aanvankelijk als dieseldirect aangedreven dubbelschroefsschip kreeg twee elektromotoren van 350 kW en twee Volvo Penta D16 MG-generatoren van elk 425 kW, waarvan er één in de regel gebruikt wordt. Samen met het 546 KWh EST Floattech lithium-ion accupakket, in vier strengen met 52 accus van elk 10,5 KWh, zorgt deze combinatie voor 32 procent energiebesparing en 40 procent minder CO2-uitstoot.
Stekkeren
Regelunits zijn watergekoeld, trafo’s luchtgekoeld en de accu’s zijn binnen vier uur op te laden. “Wij liggen altijd een uur of zeven in het noorden bij MCS, onze vaste opdrachtgever waar wij al veertien jaar mee samenwerken, Daar kunnen wij makkelijk van de wal opladen. Het accupakket is een keuze tussen mogelijkheden en prijs”, vertelt Sebastiaan van der Meer van Sendo Shipping.
“De wens om 100 procent op batterijen te varen is nu nog niet betaalbaar. Wij denken dat het in een aantal stappen zal gaan; voor de schepen op de lange strek. Deze stappen zullen afhangen van de ontwikkelingen bij leveranciers en regelgevers. Voor de schepen op kortere afstand zien wij wel mogelijkheden, echter zijn hier ook nog uitdagingen op te lossen. Op de lange termijn besparen we nu al zeker op de nul-uren, denk aan wachten bij de sluis en geen havengenerator nodig hebben.” Ook zaken zoals peak-shavingen onderhoud spelen een rol in het terugverdienmodel.
Blanco begonnen
Van der Meer vervolgt: “We zijn blanco begonnen. Er zijn wel drie ontwerpen getest. Stuurboord voor is een dummy leeg; met weinig ombouwkosten zouden we daar bijvoorbeeld in de toekomst waterstof kunnen installeren.”
Een combinatie van generator en waterstofpakket zou dan een optie zijn. Het is nu nog te kostbaar om er 1 Megawatt aan waterstofmodules te zetten. “Voor de toekomst is het hier plug & play. De ontwerpsnelheid is 14 kilometer per uur. Het korte achter- en voorschip leverde 8 procent extra laadruimte op. Zuinig varen is meer dan een zuinig schip”, stelt Van der Meer. “Het gaat om bewustwording en omgaan met de middelen die daarvoor beschikbaar zijn. Onze mensen verstaan deze kunst en leveren hierdoor elke keer een goede prestatie.”
Ideale rompvorm
Van der Meer wil niets kwijt over de prijs, behalve dat het aanzienlijk duurder is dan een standaard gebouwd schip. Een nieuwe tunnelvorm, een nieuw berekend onderwaterschip en een Easyflow-roer zorgen voor de winst. Ook het lossen van water door het achterschip is door onderzoek verbeterd.
Wat er verbeterd is? Chris Kornet, CEO van Concordia-Damen, zegt: “Dat is ons geheim. In een test is een combi draagvermogen, snelheid en verbruik berekend. De truc is de ideale maat; die gaf hier 27 procent winst. Daarnaast is het ontwerp nog eens modulair: in de toekomst is nieuwe techniek gemakkelijker te integreren in het bestaande ontwerp.”
Maar ook met de waterstof-brandstofcel en containers met accupakketten is rekening gehouden voor de toekomst. Ook kunnen de relatief kleine generatoren eenvoudig door schonere worden vervangen.
Sendo Shipping vroeg voor de Sendo Liner geen subsidie aan. “Subsidie is een middel, maar vaak werkt het vertragend in plaats van bespoedigend. Een goed innovatief schip met een goed businessplan verdient zichzelf terug. Dat moet mogelijk zijn zonder dat het de gemeenschap geld kost. Bij een juiste verantwoorde investering kan het ook zo uit.”
Emissieloos varen
Als het niet hard stroomt of waait, kan het schip op één generator varen. Voor de piekbelasting worden dan de accu’s bijgezet. Bij overnachten en stilliggen is er zelfs geen generator nodig. Emissieloos vervoer wordt de komende jaren steeds interessanter; bedrijven moeten een lagere CO2-footprint kunnen aantonen. Van der Meer verwacht dat klanten daar vaker wat extra’s voor willen betalen in de toekomst.
Enkele honderden genodigden waren bij de doop van het eerste op accu’s varende vrachtschip. Evelien Groen, de vrouw van Edwin Groen, mede-eigenaar van Sendo Shipping, doopte het schip na een fantastische laserlichtshow. Na een aantal korte toespraken wenste zij de Sendo Liner een behouden vaart.
Eyecatcher
De bouw van de Sendo Liner is een samenwerking tussen Sendo Shipping, Concordia-Damen en CCM3. Ceylan Düzdüsen van CCM3 is verheugd dat het innovatieve schip bij hen op de werf is afgebouwd. “Een uniek project. We zijn vereerd dat we dit mochten afbouwen. Wij zijn een van de eerste werven in Nederland die de kans hebben gekregen om zo’n schip af te bouwen. Hybride is al vaker gedaan.”
Nadat het casco uit Roemenië was gekomen heeft CCM3 de coördinatie van de afbouw gedaan en zelf de accu’s, generatoren, pompsystemen, vloeren en elektromotoren ingebouwd. “Elke afbouw is mooi, maar dit is voor ons een eyecatcher doordat er meer kandidaten zijn die op accu’s willen gaan varen”, vertelt Düzdüsen. We gaan beginnen met het volgende schip, de Alphenaar. Die zou op generatoren gaan varen, maar de eigenaar denkt inmiddels ook na over accu’s.”
CCM3 verwacht dat er veel meer op accu’s aangedreven schepen gebouwd gaan worden in de komende jaren.
tekst en foto’s: Evert Bruinekool
