Volgens de minister van Infrastructuur en Waterstaat is de binnenvaart ondergewaardeerd. Is dit een compliment? Hoe gaat het met je? Beter. Dan weet je nog niks. De minister heeft in elk geval de waarde van de binnenvaart een beetje gelift door 4 miljoen te steken in de ontwikkeling van een volledig op waterstof varend schip, waarmee deze toch al duurzame sector ook nog koploper kan worden in verduurzaming van het transport. De binnenvaart is zo klein dat als een minister geld geeft, je zeker weet dat hier geen electoraal gewin achter zit. Zou ze dat bedoelen?
De overheid strooit in het kader van de coronabestrijding royaal met euro’s, maar gelukkig is er nog aandacht voor die andere ramp, de opwarming van de aarde. Om dat af te remmen is het streven dat het leven zich in 2050 klimaatneutraal voltrekt.
Op waterstof varen kan in 2050 ook nog, mits die waterstof klimaatneutraal wordt geproduceerd. En het liefst ook een beetje schoon. Dan ben je er niet met 4 miljoen. Om de binnenvaart klaar te maken voor 2050, moeten dus alle schepen elektrisch aangedreven zijn en hun energie (waterstof of Tesla-batterijen bijvoorbeeld) betrekken van klimaatneutrale leveranciers. Dus ook de infrastructuur van de energieaanvoer moet anders. Nog 29 jaar…
In 1992 voeren er al dubbelwandige tankers in de binnenvaart en 29 jaar later kunnen we zeggen dat de transitie naar dubbelwandigheid is voltooid. Dat alle schepen elektrisch aangedreven moeten worden, betekent niet dat ze moeten worden vervangen, maar het is wel een majeure operatie om in 29 jaar duizenden schepen te voorzien van een nieuwe aandrijving, vooral omdat het voorlopig op vrijwillige basis is.
De overheid gaat dit niet allemaal betalen, maar het kan ook niet bij één schip blijven. Pas als aanzienlijk meer schepen gebruik maken van die techniek, zal die aandrijving allengs betaalbaarder worden en aantrekkelijker voor ondernemers om in te stappen. Dat klinkt speculatief, maar zo werkt het meestal.
Dan nog zal het ministerie voordeeltjes moeten bieden om schippers over de streep te trekken om wie weet welke nieuwe, goedkopere technieken die nog komen bovendrijven toe te passen op hun schepen. Het is een lange weg om die spiraal van vraag en aanbod aan de gang te krijgen en de steun van ministerie en EU zal voorlopig onontbeerlijk zijn. Het NPRC-project is een eerste stap, maar het zal uiteindelijk door de sector moeten worden gedaan. Dat betekent dat de binnenvaartondernemer z’n nek zal moeten uitsteken. Waarom? Voor de toekomst van je kinderen en kleinkinderen. Of zeg je stiekem met Groucho Marx: Wat hebben toekomstige generaties ooit voor ons gedaan?