Het lage water op de Rijn, het toenemende aanbod van ladingen kolen en de inzet van binnenschepen voor het vervoer van graan vanuit Oekraïne verminderen de capaciteit van de binnenvaartvloot in Noordwest-Europa. Dat leidt tot stijging van de vrachtprijzen en een toenemende schaarste aan scheepsruimte in de droge lading. Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) roept de Nederlandse en Europese overheden op te komen met een integrale visie met aandacht voor de logistieke systemen.
De Europese Commissie zet ‘solidarity lanes’ op en organiseert ‘matchmaking events’ om het vervoer van Oekraïens graan te faciliteren. KBN: “Het belang daarvan willen wij niet bagatelliseren.” Maar met name door het uit de markt halen van schepen voor het vervoer van graan uit Oekraïne dreigt een tekort aan scheepsruimte, aldus KBN, die ook wijst op de grote vraag naar kolen als alternatief voor gas waarvan de prijs door de oorlog in Oekraïne verder stijgt.
Tekort aan scheepsruimte
“Op dit moment is niet alleen in de droge lading- en containermarkt, maar ook in de kolenmarkt sprake van een groot tekort aan scheepscapaciteit. Daardoor kan de dienstverlening niet langer op het gewenste niveau gehandhaafd worden en worden afvaartfrequenties noodgedwongen afgeschaald.” KBN betrekt hier ook de situatie in de zeevaart bij, waardoor de containerbinnenvaart in de zeehavens last heeft van congestie en logistieke ketens worden verstoord.
“Productieprocessen draaien enerzijds op volle toeren, maar anderzijds kunnen grondstoffen of onderdelen niet aangeleverd worden en gerede producten niet afgevoerd. (…) Als de dienstverlening niet langer gegarandeerd kan worden, komt zowel de continuïteit van productieprocessen als de leveringszekerheid naar consumenten in gevaar.”
KBN noemt de situatie zeer zorgwekkend. “Alternatieven voor de binnenvaart (spoor- of wegvervoer) zijn slechts beperkt voorhanden: ook daar is sprake van capaciteitsproblemen.”
Appel op verladers
KBN-voorzitter Paul Goris benadrukt in antwoord op een vraag van de Binnenvaartkrant dat het geenszins de bedoeling is van KBN om de markt te beïnvloeden. “We roepen niet op om de capaciteit van de vloot te vergroten. Het valt gewoon op dat alle ontwikkelingen samenkomen. We hebben nog steeds te maken met de erg lange nasleep van de Evergreen, we hebben Covid-19 gehad en nu komt daar de geopolitieke situatie bij. Alles bij elkaar dwingt ons om goed te kijken naar de inzet van de capaciteit die we hebben. We doen een appel op de verladers en andere logistieke ondernemingen om goed om te gaan met de middelen die beschikbaar zijn.”
