Op internationale goederenvervoercorridors van en naar Nederland kan een deel van de lading die nu over de weg gaat tegen lagere kosten worden vervoerd per binnenvaart of spoor. Daarnaast zijn de externe en de infrastructuurkosten voor de overheid van goederenvervoer via binnenvaart en spoor momenteel lager dan van het wegvervoer. Dat heeft het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) becijferd. Het stelt dat beleid gericht op modal shift daarom effectief kan zijn.
In het onderzoek richtte het instituut, dat onderdeel is van het ministerie van IenW, zich op vier goederenvervoercorridors (oost, zuidoost, zuid, en noord). Daar liggen namelijk de meest kansrijke verbindingen voor een succesvolle modal shift. Afgemeten aan de vervoersprestatie (tonkm) gaat ongeveer 15 procent van het totale wegvervoer over het Nederlandse deel van die vier internationale corridors.
Modal Shift Potentie
Een deel van de lading over de weg op die corridors kan tegen minimaal 10 procent lagere kosten per schip of trein (inclusief kosten van voor- en natransport en tijdskosten van overslag) worden vervoerd. Die lading kan vanuit dat oogpunt worden ‘geshift’. Dat deel noemt het KiM de Modal Shift Potentie (MSP). De MSP’s op de goederenvervoercorridors liggen tussen de 36 (in containers) en 47 procent (niet in containers).
Bij containers gaat de meeste lading naar het spoor: 27 procent. Voor binnenvaart blijft dan 9 procent over. Voor het niet-containervervoer over de weg is de onderverdeling 42 procent naar binnenvaart van 5 procent naar spoor.
67 tot 150 miljoen euro
Als de berekende MSP’s volledig zouden worden gehaald, is de daling van het totaal van de externe kosten en de infrastructuurkosten voor de overheid op het Nederlandse deel van de vier corridors 67 tot 150 miljoen euro per jaar.
Voor de toekomst (2050) geeft het KiM aan dat het onzeker is of modal shift-beleid effectief zal zijn. Dat komt door onzekerheid over de effecten van toekomstige innovaties in het goederenvervoer en van toekomstig beleid op het gebied van bijvoorbeeld klimaat en bereikbaarheid. Die zaken zijn van invloed op zowel de bedrijfseconomische transportkosten als de externe kosten en infrastructuurkosten voor de overheid van het goederenvervoer.
