Het aantal vissers dat daadwerkelijk heeft besloten om gebruik te maken van de saneringsregeling en zijn kotter te laten slopen valt lager uit dan verwacht. Van de 72 al goedgekeurde wordt voor 54 kotters daadwerkelijk gebruik gemaakt van de subsidie.
Hierdoor zal de daling van de aanvoer van Noordzeevis door de Nederlandse visserijvloot vermoedelijk ook minder zijn dan is berekend. Dat valt af te leiden uit de definitieve aanvragen voor de saneringsregeling en een scenario-analyse die Wageningen Economic Research (WEcR) heeft uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).
Om voor de saneringssubsidie in aanmerking te komen, hadden ondernemers tot 31 juli de tijd om de procedure te doorlopen. Een van de voorwaarden is dat zij hun schip hebben gesloopt of onklaar gemaakt. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) controleert de komende weken of de aanvragers aan alle voorwaarden hebben voldaan.
Brexit
De sanering van de visserijvloot is mede nodig door de Brexit. Door het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie is Nederland een aanzienlijke hoeveelheid visquota kwijtgeraakt. Om de visserijvloot weer in balans te krijgen met de huidige visquota konden vissers die werden geraakt door de Brexit gebruik maken van de saneringsregeling, aldus het ministerie van LNV. In totaal kwamen 146 Nederlandse vissersschepen daarvoor in aanmerking. Het overgrote deel bestaat uit kotters die op platvis, zoals tong en schol vissen.
Toekomstvisie
De sector verkeert echter al langer in economisch zwaar weer en staat bovendien voor een enorme opgave om de omslag te maken naar ecologisch duurzame maar toch economisch rendabele visserij. Er zijn al diverse regelingen om de sector financieel ondersteunen. Verder komen er verduurzamings- en innovatieregelingen en werkt minister Piet Adema van LNV aan een toekomstvisie op voedselwinning uit zee en grote wateren.
“Nederland is van oudsher verbonden aan de visserij. Dat moeten we koesteren”, vindt minister Adema. “De visserijvloot van de toekomst zal wel anders zijn: kleiner en gericht op duurzame vangsttechnieken, zodat de sector ook weer economisch gezond wordt. Dit vraagt om ondernemerschap van vissers en een helder toekomstperspectief over voedselwinning op zee vanuit de overheid. Ik hoop die toekomstvisie op korte termijn te kunnen presenteren.”
Minder aanvoer
Om de sociaal-economische impact van de kottersanering in kaart te brengen, heeft WEcR diverse scenario’s onderzocht voor de visserijsector, de visketen en de visserijregio’s. Het scenario met de meeste effecten, waarbij alle aangemelde schepen zouden worden gesaneerd – en de resterende vissers hun inspanningen niet verhogen – had geleid tot een afname van de visaanvoer met 63 procent voor tong, 62 procent voor schol en 29 procent voor kabeljauw.
Het minste effect heeft het scenario waarbij 80 procent van de aangemelde kotters wordt gesaneerd, zoals nu in werkelijkheid ongeveer het geval is. Als de resterende vissers dan ook nog hun visserij-inspanningen verhogen, komen de onderzoekers uit Wageningen uit op een afname van de aanvoer van 32 procent tong, 31 procent schol en 15 procent kabeljauw.
Visserijketen
Uit het onderzoek blijkt dat ook de rest van de visketen en visserijgemeenschappen gevolgen ondervinden van de afname van de aanvoer van Noordzeevis – zowel sociaal, economisch als cultureel. Demissionair minister Adema stelde onlangs 30 miljoen euro beschikbaar om de keten en gemeenschappen perspectief te bieden en zich aan te passen aan de veranderingen in de sector. Het Bestuurlijk Platform Visserij stelt in overleg met de betrokken partijen en het ministerie van LNV een Visserij ontwikkelplan op.
