Met de voorgenomen bouw van de nieuwe zeesluis dreigt het tekort aan ligplaatsen in de haven van Terneuzen groter te worden. Schippersvereniging ASV heeft de zaak aangekaart bij Provinciale Staten van Zeeland. Naar aanleiding van een brief van de ASV staat het onderwerp 12 juni op de agenda van de commissie Economie.
‘De bouw van de Nieuwe Sluis in Terneuzen zal tijdens de bouw en zoals het zich nu laat aanzien ook na de bouw, nogal wat negatieve gevolgen hebben voor de binnenvaart’, verwacht de ASV.
Gezien de bouwplannen voor de nieuwe sluis zou Rijkswaterstaat moeten zorgen voor een aanzienlijke groei van de ligplaatscapaciteit. ‘Door de bouw van de nieuwe sluis raakt de binnenvaart circa de helft van de ligplaatsen kwijt’, voorspelt de vereniging. Daardoor moeten schepen op vele kilometers afstand –bijvoorbeeld in Sas van Gent of zelfs helemaal in Gent en van de andere zijde in Hansweert of bij de Krammersluizen – een ligplaats zoeken.
Spuien
‘Deze situatie wordt nog verergerd door het probleem van het spuien van het Kanaalwater in de Westerschelde. Doordat Noord-Frankrijk en België (West-Vlaanderen) hun spuicapaciteit (waterafvoer) naar zee hebben verwaarloosd, wordt er steeds meer regenwater via het Kanaal van Gent naar Terneuzen afgevoerd. De verbreding van de Belgische rivieren de Schelde en de Leie zorgt er ook nog voor dat het water met grote hoeveelheden in een korte periode op het Kanaal terecht komt. Het sluizencomplex in Terneuzen is regelmatig volledig gestremd om dit water van het Kanaal te spuien, met als gevolg oplopende wachttijden bij de sluizen voor de scheepvaart.’
Verzoeken om bij de bouw van de Nieuwe Sluis een spuikanaal aan te leggen zijn genegeerd, aldus de ASV. In de huidige situatie kan er nog met drie sluizen worden gespuid, maar tijdens de bouw komt de Middensluis te vervallen. Met slechts twee sluizen om water af te voeren ontstaat er nog meer oponthoud voor de scheepvaart, vreest de ASV. ‘Of het niet meer kunnen spuien met de Middensluis ook nog tot gevolg kan hebben, dat er overstromingsgevaar ontstaat, lijkt een gerechtvaardigde vraag.’
‘Kortom, de gevolgen tijdens de bouw van de nieuwe sluis, zullen tot enorme economische schade voor de scheepvaart leiden. Naast deze schade zullen de mensen op de schepen aanzienlijk meer uren stand-by moeten zijn in een frustrerende situatie. Niet bepaald een prettig vooruitzicht’, vindt de ASV.
Extra ligplaatsen nodig
Nog niet bekend is hoeveel ligplaatsen er zijn na de voltooiing van de bouw in 2021. Maar de ASV is er niet gerust op. ‘Sinds de bouw van de huidige Westsluis en Oostsluis, circa 50 jaar geleden, zien we steeds meer ligplaatsen verdwijnen. In zijkanaal C zijn honderden meters gedempt en voor de middensluis worden nogal wat ligplaatsen ingenomen door aan het water gerelateerde bedrijven. Veelvuldige verzoeken om meer ligplaatsen zijn genegeerd, terwijl de binnenvaartschepen steeds groter zijn geworden en er ook een vaar-en rusttijdenbesluit is ingevoerd.’
‘Het sluizencomplex in Terneuzen heeft juist overnachtings-/wachtplaatsen nodig door zijn ligging aan de Westerschelde. Weersomstandigheden, zoals mist of storm, het getij en zoals gezegd, het vaar- en rusttijdenbesluit, dwingen de schippers om een lig-/wachtplaats in te nemen. En natuurlijk kunnen er ook situaties zijn, waarbij de mensen op de schepen om privéredenen een ligplaats nodig hebben. 50 jaar heeft RWS niets gedaan aan het ligplaatsentekort en het tekort alleen maar op laten lopen.’
Olievlek
De ASV wijst op problemen elders in het land door het ligplaatsenbeleid van diverse overheden – onder andere op het Merwedekanaal en in IJmuiden. ‘Gelukkig hebben al een aantal woordvoerders in de Tweede Kamer de handdoek opgepakt en ons beloofd hierop actie te zetten, waaronder mevrouw de Boer (VVD), de heer Bashir (SP) en mevrouw Jacobi (PvdA).’
De ASV vreest een olievlekwerking, ‘waarbij heel Nederland problematisch wordt/ is qua ligplaatsen voor de binnenvaart’. Ook de gevolgen van de bouw van de Nieuwe Sluis in Terneuzen past in die ontwikkeling.
