De transportcommissie van het Europees Parlement heeft ingestemd met het TEN-T-voorstel van de Europese Commissie voor de periode 2014-2020 en de financiering daarvan via de Connecting Europe Facility. Voor de Europese binnenvaartvertegenwoordigers gingen spannende, hectische uren aan die stemming vooraf.
In het TEN-T-voorstel maken alle vaarwegen van klasse IV en hoger deel uit van het zogenoemde ‘kernnetwerk’. Lidstaten kunnen Europese subsidie krijgen om deze vaarwegen te verruimen. Ze moeten dit dan wel doen conform de eisen die Europa stelt.
Donau
Door politiek spel van de Duitse sociaaldemocraat Ismail Ertug dreigde de toekomst van de vaarwegen in het Europees Parlement toch nog onzeker te worden. De TEN-T-rapporteur komt uit Beieren, waar veel te doen is rond de verruiming van de Donau tussen Straubing en Vilshofen. Het was bijna gelukt een tekst door de transportcommissie te sluizen die lidstaten de vrijheid zou geven om “uit milieuoverwegingen”, zonder afstemming met en toetsing door de Europese Commissie, bepaalde kernnet-vaarwegen niet te verruimen conform de afspraak.
Stokje voor steken
Europese binnenvaartvertegenwoordigers konden hier, gesteund door onder meer de Nederlandse Europarlementariërs Corien Wortmann (CDA) en Peter van Dalen (ChristenUnie), op het laatste moment een stokje voor steken. De transportcommissie stemde uiteindelijk in met een amendement waarin staat dat op verzoek van lidstaten voor vrij stromende rivieren (zoals de Donau) uitzonderingen kunnen worden toegekend.
Er staat niet expliciet in wie geraadpleegd moet worden. “Maar het staat buiten kijf dat lidstaten zelf geen toestemming kunnen verlenen voor hun eigen uitzonderingsverzoek; dus blijft uiteindelijk alleen de Europese Commissie over”, verklaart INE-secretaris Karin De Schepper.
Milieu als excuus
INE is niet ontevreden met hetgeen bereikt is: “We hadden graag een veel strenger uitzonderingsmechanisme gezien, maar deze procedure geeft ons een handvat. Lidstaten kunnen hierdoor niet zomaar doen wat ze willen.”
“Ook als binnenvaart vinden we dat het milieu beschermd dient te worden. Alleszins kan het niet zo zijn dat lidstaten de verruiming van rivieren blokkeren zonder dit te motiveren en eigenlijk het milieu als excuus gebruiken. We zijn blij dat we hiervoor een parlementaire basis hebben. Met een rapporteur die uit Beieren komt is dat niet evident.”
Het is echter nog geen gelopen race voor de binnenvaart, want uiteindelijk moeten de Europese Raad en het Parlement het komend voorjaar eens worden over TEN-T. Er zal nog veel gelobbyd moeten worden om de grote landen en Europese geldschieters – Nederland, Frankrijk maar vooral Duitsland – aan boord te krijgen, zegt De Schepper.
(Sarah De Preter)
