In een tijd van polarisatie en steeds grimmiger en akeliger wordende social media waarin het een strijd lijkt van allen tegen allen is het een verademing te lezen dat de nieuwe EU-president António Costa een andere toon aanslaat: “De EU is gebaseerd op de diversiteit van onze lidstaten. Staten met een verschillende geschiedenis, die verschillend naar de wereld kijken, bestuurd door leiders van verschillende politieke families. Dus het ‘nieuws’ is niet dat we verschillen, maar dat we akkoorden bereiken.”
Iets minder groots wil ik daar wel aan toevoegen dat het bizar is dat 8 miljard mensen met elkaar op een klein bolletje in een verder vrij ongeïnteresseerd universum leven zonder elkaar de hersens in te slaan. In 99 van de 100 landen heerst vrede.
Zo’n visie van Costa moet je inlijsten. Jammer dat hij moest aftreden als premier van Portugal omdat hij betrokken was bij fraude. Wie perfect is, mag een steentje werpen. Mensen veranderen voortdurend, net als rivieren. Elke seconde sleuren miljoenen liters water over de bodem en langs de oevers van de Rijn en het kan niet anders dan dat er voortdurend gradueel veranderingen worden aangebracht in het bed van de rivier.
Als je vaart op deze grillige rivieren is het wel handig om de betreffende vaarweg te kennen als je broekzak. Een patent voor een bepaald stuk Rijn is een getuigschrift dat je dat stuk vaarweg goed kent. Deze ‘Streckenkenntnis’ wordt op sommige Strecken wegens moderne vaartechnieken minder belangrijk gevonden door de Centrale Rijnvaartcommissie en dus is het patent voor de Rijn onder Koblenz straks niet meer nodig.
Ik ben zelf geen schipper (verrassende onthulling) maar ik verbaas me al 45 jaar over wat een Rijnpatent eigenlijk is. ‘Streckenkenntnis’ lijkt me snel gedateerd, want die rivier verandert toch steeds. Het kan alleen waardevol zijn als je zeer regelmatig de rivier bevaart als verantwoordelijke op een schip, dus niet als matroos het dek staat te schrobben terwijl het schip in de handen van een ervaren schipper tussen de zandbanken laveert, handig gebruik makend van stromingen.
Het is altijd een worsteling om die ervaring in een papieren bewijsje te vangen. Weer een fijne reden voor polarisatie, want sommigen hebben moeite met voortschrijdend inzicht, schuivende panelen van techniek en opleidingsniveau en de wereld als een dynamische heksenketel en vinden die afschaffing domweg gevaarlijk. Ik heb makkelijk praten, hoef me geen zorgen te maken om bij hoog water stroomafwaarts op de Rijn een schip tegemoet te komen met een schipper die daar nog nooit eerder gevaren heeft.
