PortLiner heeft een omgevingsvergunning ontvangen van Rotterdam en DCMR Milieu voor het installeren van een oplaad- en opslagponton aan het Hartelkanaal voor elektrisch aangedreven binnenschepen die zijn uitgerust met flowbatterij-technologie.
De eerste plannen voor elektrisch varen lanceerde PortLiner in 2017. Zo’n twee jaar geleden startte het bedrijf samen met Greenchoice en Vattenfall een project om een emissievrij laad- en opslagponton in het Hartelkanaal te realiseren. Na onderzoek van DCMR Milieu, in samenwerking met de gemeente Rotterdam, is daar op 8 juni de vereiste vergunning voor gegeven. Het Nederlandse binnenvaartbedrijf kan nu officieel starten met de bouw van het ponton en met de elektrisch aangedreven binnenvaartschepen.
Mijlpaal
De afgifte van de ‘Omgevingsvergunning Bouw & Milieu’ is volgens PortLiner-directeur Ton Meegen een belangrijke mijlpaal voor het innovatieve project. “Met deze vergunning en het bijbehorende project zetten we een belangrijke stap in de transitie naar een duurzamere scheepvaart.”
Nu kan echt begonnen worden met de bouw van het eerste ‘E-storage ponton’ van Nederland. Dit ponton zal dienstdoen als bunkerstation met een capaciteit voor schepen die gebruik willen maken van de flowbatterij-technologie. Hoewel deze technologie al meer dan vijftig jaar bestaat, heeft PortLiner de primeur om er 100 procent elektrisch aangedreven schepen mee te realiseren.
Elektrolyt tanken
De toekomstige CO2-neutrale schepen van PortLiner worden voorzien van flowbatterijen. Voor het eerste schip van 135 x 14,50 x 4,25 meter liggen de detailtekeningen al klaar.
“Het project is een zero emissie-systeem,” licht Van Meegen toe. “Wat inhoudt dat er geen schadelijke uitstoot is. Dit garandeert een schonere binnenvaart en biedt tevens de mogelijkheid om bestaande schepen om te bouwen (retrofitten) naar dit systeem.”
Bij flowbatterijen wordt de energie (elektriciteit) opgeslagen in elektrolyt. Aan boord van het schip wordt positief en negatief elektrolyt langs de stack (conversiecellen) gevoerd, waardoor elektriciteit kan worden opgenomen en afgegeven.
Het elektrolyt is een vaste hoeveelheid die steeds hergebruikt kan worden. Zo kan na gebruik het lege (ontladen) elektrolyt op het oplaad- en opslagponton omgewisseld worden. Ook kan nieuw elektrolyt worden ‘getankt’ bij een speciale elektrolyt bunkerboot.
Onbeperkt opladen
PortLiner is overtuigd van de flowbatterij-technologie als oplossing voor de maritieme wereld. Van Meegen: “Het is ideaal voor de binnenvaart omdat het niet brandbaar of explosief is en onder normale druk werkt. Ook zijn de onderhoudskosten laag en heeft het een lange, en dus duurzame levensduur.” Hij spreekt van meer dan vijftig jaar.
De flowbatterij kan onbeperkt op- en ontladen, zonder slijtage of veroudering. Dat maakt het een van de meest duurzame transportoplossingen, aldus Van Meegen. Ook zijn vermogen en energie losgekoppeld: bij eenzelfde vermogen kan meer of minder energie worden meegenomen – in grotere of kleinere tanks. Dit is een groot voordeel ten opzichte van lithium-ion-batterijen.
Hartelkanaal
Het E-storage ponton komt te liggen aan het Hartelkanaal in de Europoort. Een centrale plek in Noordwest-Europa, waar het gros van de containerschepen, die van Rotterdam naar Antwerpen of Duitsland varen en van de Maasvlakte naar Amsterdam, langskomen.
Het E-storage ponton krijgt een directe aansluiting op het windpark van Greenchoice, een van de partners in het project. Dat staat langs het Hartelkanaal. Het oplaad- en opslagponton heeft zo, via de acht windmolens die er staan, een continue toevoer van groene energie.
Ook in Amsterdam
De ambitie is om meerdere E-storage pontons verspreid over Europa af te meren, waaronder in Amsterdam. De vergunning daarvoor heeft PortLiner al op zak. Van Meegen: “PortLiner is vastbesloten om een pionier te zijn op het gebied van emissievrije transportoplossingen en om een voorbeeld te stellen voor anderen in de sector.”
Eerst ligt de focus op de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van het oplaad- en opslagponton. PortLiner hoopt binnen afzienbare tijd het eerste E-storage ponton van Nederland te kunnen openen.