Op 24 februari arriveerde het zwareladingschip Sun Shine, na een acht weken durende reis vanuit China, via Singapore, in de Waalhaven. Aan boord elf casco’s, waaronder het casco met nummer CS882 voor het Waterstof Elektrisch Vrachtschip Antonie (WEVA) van eigenaar Harm Lenten.
In de Rotterdamse haven lagen de drie drijvende bokken met een hefcapaciteit van 400 tot 1.800 ton van Bonn & Mees paraat om de casco’s met de nodige precisie te liften en te water te laten. Vervolgens werd het casco naar Concordia Damen in Werkendam gesleept waar het wordt afgebouwd door CCM3.
Voortraject
Begin mei lag het casco tijdelijk in de scheepslift van De Waal. Daar wordt het duurzame en groene Easyflow-roersysteem geïnstalleerd. Voor het zover was, ging er een uitgebreid voortraject aan vooraf, waarin Pieter Baggerman, scheepsontwerper bij Concordia Damen een belangrijke rol speelde.
Pieter Baggerman is zo’n 25 jaar actief als scheepsontwerper. Voordat hij vijf jaar geleden bij Concordia Damen in dienst kwam, werkte hij bijna twintig jaar bij Scheepswerf Jooren in Werkendam. Hij kwam in 1998 op de loonlijst van Jooren te staan; een jaar later was zijn eerste nieuwbouw het zelfvarende heischip Adriaan voor de plaatselijke onderneming Hakkers. Naast tal van midden-/voorschepen was Baggerman ook de ontwerper van de kraanschepen Invotis voor het in de Botlek gevestigde bedrijf Bek & Verburg, gespecialiseerd in het inzamelen van maritieme afvalstoffen.
Bij Concordia Damen was hij in 2010 in opdracht van het provinciebestuur van Luik verantwoordelijk voor het ontwerp van een schoolschip/duwcombinatie voor de Schippersschool in Hoei, medeverantwoordelijk voor het ontwerp van het STC-opleidingsschip Ab Initio en het type Parsifal-tanker. Van dit type schip worden door CCM3 momenteel twintig blue-tankers op LNG afgebouwd, waarvan er al diverse in de vaart zijn.
Zero-emissie
De kernactiviteit van Concordia Damen is het ontwerpen en bouwen van binnenvaartschepen met een innovatief en economisch profiel. Sinds de oprichting heeft het bedrijf al ruim 200 schepen opgeleverd. CEO Chris Kornet zegt daarover: “Als Concordia Damen hebben we altijd vooropgelopen bij het verduurzamen van de branche. Het vergroenen van de binnenvaartsector is iets waar we hart voor hebben en daar zullen wij aan blijven werken.”
“Waterstof gaat waarschijnlijk een belangrijke rol spelen bij het realiseren van zero-emissie in de binnenvaart. Wij zijn er dan ook bijzonder trots op dat wij het eerste nieuwbouwbinnenvaartschip op waterstof mogen bouwen en vanaf het begin betrokken zijn bij het project.”
Samen met het in Dordrecht gevestigde maritiem ingenieursbureau Groenendijk & Soetermeer was Pieter Baggerman namens Concordia Damen betrokken bij het ontwerp van het eerste waterstof-elektrische nieuwbouwschip, de Antonie. Hij zegt: “Als basis is gekozen voor het model van het type Parsifal. Dat betekent veel draagvermogen en weinig brandstofgebruik. Bovendien kan dit type schip bij zeer lage waterstanden met relatief veel tonnen aan boord doorvaren.”
“Dit type hebben we volgens de wensen van de klant verder doorontwikkeld, waarbij eigenaar Harm Lenten vanaf het begin van het WEVA-project zeer intensief betrokken is bij de ontwikkelingen van het waterstof-elektrisch vrachtschip.”
Licht schip
Met het door Pieter Baggerman getekende algemeen plan, met daaraan toegevoegd tal van ideeën en voorstellen, is Groenendijk & Soetermeer vervolgens aan de slag gegaan. “Na een grondige berekening is gekozen voor een iets andere constructie, vooral op het middenschip, en is het een licht schip geworden. Wel dient hier bij het laden van het schip rekening mee te worden gehouden; het ruim niet in één keer volgooien, maar in twee gangen beladen”, begint René Rapati, directeur van het maritiem ingenieursbureau zijn verhaal.
“Vanwege de veiligheid hebben we de waterstofinstallatie en de bemanning zover mogelijk van elkaar gescheiden. De waterstofinstallatie, accu’s en brandstofcellen worden, samen met de waterstofcontainers, in het voorschip geplaatst en de woning voor de bemanning is op het achterschip.”
Rapati vervolgt: “Voor de vele noodzakelijke berekeningen beschikken we over speciale programma’s waarmee we op een buitengewoon verantwoorde manier onder meer constructies, (lang)scheepse sterkte en stabiliteit kunnen berekenen. Varen met een waterstofschip is qua gevaar overigens niet anders dan met een gasschip. De Antonie was voor ons bureau een leuke, nieuwe uitdaging.”
Groenendijk & Soetermeer houdt zich met name bezig met het ontwerpen en engineeren van zeegaande en binnenvaartschepen. Voor het in 1946 opgerichte maritiem ingenieursbureau is ms Antonie projectnummer 3.355, waarmee ze samen met de opdrachtgevers verantwoordelijk waren voor het ontwerp. Inmiddels staat de teller van het in Dordrecht gevestigde bureau al op zo’n 3.500 projecten.
Schroefasinstallaties
De Antonie lag de eerste helft van mei bij Machinefabriek De Waal. Het bedrijf leverde de complete schroefasinstallatie en het stuurwerk, waarvan de inbouw plaatsvond in de overdekte hydraulische scheepslift.
“Twee complete schroefasinstallaties, inclusief Green Award gecertificeerde binnen- en buitenseals, houden het buitenwater buiten en het smeermiddel binnen. Hiermee draagt de Antonie ook op dit gebied bij aan een duurzaam milieu”, aldus Albert Visser van Machinefabriek De Waal.
“Vier brandstof besparende Easyflow-roeren zorgen voor optimale roerdynamica. De Stuwa-stuurmachine bestaat standaard uit een hydraulische tankset, zwaar uitgevoerde roeraandrijving en een hightech besturings- en controlepaneel. Wij ontwikkelen en produceren alles in de eigen fabriek in Werkendam, waar we beschikken over gecertificeerde monteurs met jarenlange ervaring.”
Zo draagt ook dit Werkendamse bedrijf zijn steentje bij aan de innovatie en verduurzaming in de binnenvaart via het WEVA-project, ofwel het volledig elektrische vrachtschip dat zal worden aangedreven door groene waterstof.
