Vijftig cent per ton per dag garandeert de Eubo (European United Barge Owners) een jaar lang aan leden van de nieuw op te richten coöperaties die gaan werken volgens een nieuw concept met huurschepen: Rent-a-ship. Scheepseigenaren die deelnemen, kunnen volgens dit concept bovenop de vijftig cent een nog betere besomming realiseren. “Ook bevrachters worden hier beter van”, aldus bedenker en Eubo-oprichter Anton van Megen.
Het geboden tarief per ton per dag is havengeld- en gasolievrij. Ter indicatie: de huidige vrachtprijzen leveren de scheepseigenaar ongeveer 35 cent per ton per dag op. Voor de leden van de Eubo-coöperaties zou dit dus een aanzienlijke verbetering betekenen. Hoe gaat Van Megen dat doen?
“We gaan ervan uit dat tenminste 200 schepen in huur komen bij de coöperaties. Die schepen verhuren we aan bevrachters en andere opdrachtgevers. Hoe langer de huurtermijn, hoe minder ze betalen.” Bijvoorbeeld een 110 meter schip zou voor enkele dagen per dag 2.000 euro kosten, maar voor een periode van veertig dagen of langer ‘slechts’ 1500 euro. “Je tekent in voor een bepaalde periode en de korting wordt achteraf teruggegeven, afhankelijk van hoeveel dagen je daadwerkelijk gebruik hebt gemaakt van het schip.” Welk schip op welk moment beschikbaar is, bepaalt de Eubo. “Maar we gaan ons niet bezighouden met dispositie. Dat is het werk van de bevrachter, daar komen we niet aan.”
Of er vervoerszekerheid wordt geboden aan een opdrachtgever, wordt eerst overlegd met een groep schippers. Indien die ermee instemmen kan dat aan de opdrachtgever worden aangeboden. Alles gebeurt met instemming van de leden van de coöperaties, die uiteindelijk de winst die de coöperatie maakt over hun reis, direct krijgen uitbetaald.
Het contract tussen Eubo en schipper betreft 312 dagen verdeeld over het jaar. In de 312 dagen zijn ook 31 dagen opgenomen, waarop de schippereigenaar zelf kan kiezen of hij al dan niet vaart, waarbij Eubo nog steeds die 50 cent per ton per dag garandeert. winsten worden direct per reis verrekend. Zo zijn er mogelijkheden om toch meer te verdienen voor de schipper. “Eén van onze uitgangspunten was dat er voldoende ruimte moet zijn voor vrij ondernemerschap.”
Een ander uitgangspunt was dat het een coöperatievorm moest zijn, volgens Van Megen de enige manier om de markt te benaderen met behoud van noodzakelijke reservecapaciteit. “En we willen tevens bij de top van de markt aansluiten. Bovendien moest het voor verladers en bevrachters acceptabel zijn.” Dat laatste behoeft wel enige toelichting. Bevrachters kunnen hier toch niet blij mee zijn en verladers moeten meer gaan betalen. Van Megen heeft ook daar een antwoord op: “We moeten naar een stabielere markt en af van het straffen van klanten als er veel lading is. Er zitten wel een plafond en een bodem in de markt, maar de bodem is gewoon nul en het plafond is the sky. Met een huurconcept zoals wij dat voorstellen, bereik je dat het stabiliseert. De bevrachter en verlader weten waar ze aan toe zijn. En we belonen opdrachtgevers als ze meer gebruik van ons maken. Het is toch ook voor de bevrachter goed dat hij weet dat er 200 schepen beschikbaar zijn. Ik denk dat dit een bevrachtervriendelijk concept is” De prijzen die Eubo rekent staan vast voor een maand. In overleg met de leden wordt elke maand de prijs vastgesteld. De start van de coöperaties staat gepland op 15 september, mits zich medio augustus voldoende schipperondernemers hebben gemeld om deel te nemen.
Rekenen
Het hele plan is tot stand gekomen in onderling overleg met de leden van Eubo. “Aanvankelijk met het sturen van e-mails naar elkaar, maar het ging pas goed toen we allemaal overschakelden op MSN (chatprogramma van Microsoft – red.).”
Daar is veel rekenwerk voor nodig geweest. Verwacht wordt dat kan worden gestart met tenminste 160 schepen, waar van het grootste deel al heeft toegezegd mee te willen werken. Dat met een aantal coöperaties wordt gewerkt, hangt samen met de beperkingen die de mededingingsregels opleggen aan de omvang van samenwerkingsverbanden. Een garantie van een dagprijs voor 160 schepen betekent gerekend over enkele weken een miljoenenverplichting. Waar komt dat geld vandaan? “We hebben gevraagd of er ergens een potje is met 15 miljoen euro voor een dergelijk initiatief.” Dat bleek niet het geval. Het businessplan voorziet in aanloopverliezen, die gedekt worden door een eigen bijdrage van 1 euro per ton van de aangeslotenen en met banken zijn afspraken gemaakt om op basis van de uitstaande debiteuren de kosten te kunnen dekken. Volgens de spreadsheet van Eubo moet binnen enkele maanden uitgaven en inkomsten in evenwicht zijn. tenminste, als de markt er gebruik van maakt. Van Megen denkt dat de groep van meet af aan zo groot is, dat de markt er niet omheen kan. “De vrachtprijzen zijn nog steeds laag, terwijl iedereen vaart. Ik zie nergens grote groepen schepen stilliggen. Zomaar 160 schepen negeren kan niet.”
Waar hij wel beducht voor is, is de reactie van de schippers, die hun eigen bevrachter onder druk zullen zetten om die 50 cent per ton per dag te krijgen. Maar een gunstiger vrachtprijs was uiteindelijk toch het doel van de oorspronkelijke Eubo? Achter de doelstellingen staat Anton van Megen nog steeds. “Het ging er om de markt transparanter te maken voor meer informatie ter beschikking te stellen en om de schipper te helpen bij zijn beslissingen. De schipper en de verlader moeten ervan worden doordrongen dat zeven euro per ton naar Krotzenburg niet duur is.” Via de site ‘schippersvoorschippers.nl’ is dat niet gelukt. Die is inmiddels afgesloten. “De site van Eubo (eubo.nl – red.) heeft die rol overgenomen.”
Het bieden van transparantie heeft de Eubo ook inhoud gegeven door het ontwikkelen van een kostprijsmodule voor de leden. Tevens maakt deze coöperatie deel uit van de groep van coöperaties (NPRC, PTC, Sabon, ELV en Eubo) die op initiatief van Kantoor Binnenvaart gezamenlijk de markt willen verbeteren in het samenwerkingsverband OSB. “De voortgang daarmee hangt af van waar de binnenvaartambassadeur mee komt.”