Rijkswaterstaat rondt eind juni de in 2014 begonnen pilot met het scheiden van zoet en zout water in de Krammerjachtensluis af. Hierbij is een bellenscherm ingezet. Deze technologie zorgt, in combinatie met het spoelen van zoet water, voor het scheiden van zoet en zout water tijdens het schutten.
De ervaringen van de pilot hebben veel praktijkinformatie over de werking van de technologie opgeleverd, meldt Rijkswaterstaat. Deze uitkomsten vormen de basis voor plannen om het systeem te gaan toepassen in de duwvaartsluizen.
Krammersluizen
Het Krammersluizencomplex bestaat uit twee duwvaartsluizen voor de beroepsvaart en twee kleinere jachtensluizen voor de recreatievaart. De sluizen zorgen voor de scheiding tussen het zoete water uit het Volkerak-Zoommeer en het zoute water uit de Oosterschelde. Om het water gescheiden te houden wordt in de sluiskolken zout water vervangen door zoet water en andersom.
De pilot in de jachtensluis heeft laten zien dat het systeem geoptimaliseerd door een betere verdeling van de lucht die het water wordt ingepompt. Daarmee is er een beter rendement bewerkstelligd dan bij traditionele bellenschermen.
Tijdsbesparing
Het voordeel van het gebruik van bellenschermen in de jachtensluis blijkt voornamelijk de tijdsbesparing bij het schutten. De proef heeft voor de jachtensluis echter ook nadelen aan het licht gebracht. De bellenschermen zijn aangelegd binnen de kolk. Hierdoor ervaren (kleinere) jachten instabiliteit als ze te dicht bij het bellenscherm afmeren. Dat is tijdens topdrukte niet altijd te vermijden.
Daarom heeft Rijkswaterstaat in een nieuw ontwerp de bellenschermen buiten de sluiskolk geplaatst. Dit ontwerp toepassen in de jachtensluizen betekent echter een zo grote investering dat de voordelen van een bellenscherm niet meer opwegen tegen het herstellen van de oorspronkelijke zoet-/zoutscheiding. Rijkswaterstaat heeft daarom voor deze sluis besloten weer over te gaan naar de oude methode en het bellenscherm te ontmantelen. Dit werk wordt eind juni uitgevoerd. De recreatievaart zal hier geen overlast van ondervinden omdat de andere jachtensluis beschikbaar blijft.
Duwvaartsluizen
Het doel van de pilot in de jachtensluis was onderzoeken of het nieuwe innovatieve zoet-/zout-scheidingsysteem voldoende effectief zou zijn om ook in de duwvaartsluizen toe te passen. De resultaten tonen dit zeker aan, concludeert Rijkswaterstaat. “Anders dan jachten ondervindt het zwaardere binnenvaartverkeer geen stabiliteitsproblemen als gevolg van het bellenscherm.”
Daarnaast worden de bellenschermen buiten de sluiskolk aangelegd en is er dus geen sprake van ruimtebeperking. De bellenschermen leveren de beroepsvaart een sneller schutproces op.
De nieuwe methode voor zoet-/zout-scheiding levert voor de duwvaartsluizen ook een duurzaamheidsvoordeel. Bellenschermen in combinatie met het spoelen van zoet water verbruiken minder energie dan de grote pompgemalen die nu gebruikt worden. “Aandachtspunt is wel dat door de kleppen die in de sluisdeuren ingebouwd worden de aandrijving van de sluisdeuren iets vertraagt”, aldus Rijkswaterstaat, dat aan een oplossing hiervoor werkt.
Renovatie
Rijkswaterstaat bereidt momenteel een grootschalige renovatie van het Krammersluizencomplex voor. Dit gebeurt in het kader van de onderhoudsopgave ‘verjongen, vernieuwen en verduurzamen’. Het installeren van het nieuwe systeem voor zoet-/zout-scheiding in de duwvaartsluizen is een van de deelprojecten. Daarnaast moet het sluizencomplex straks voldoen aan de laatste richtlijnen. Ook wordt bediening van de sluizen op afstand gerealiseerd en zal Rijkwaterstaat grootschalig onderhoud uitvoeren.
Als de voorbereiding is afgerond, kan de renovatie starten. De realisatie van dit project duurt minimaal tot 2024.