Zaterdag 10 juni is aan de Antwerpse Ledeganckkaai wederom een stuk kaaimuur afgebroken van 60 meter lang. In een andere zone zijn waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal en aannemer THV Scheldekaaien intussen gestart met de bouw van de nieuwe kaaimuur.
Nieuw Zuid is een van de zeven zones van het Antwerpse Scheldekaaienproject. Het is de enige kaaizone waar de oude kaaimuur niet meer gerenoveerd kon worden. Daarom investeert waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) in een volledig nieuwe kaaimuur, opgebouwd rond een stalen geraamte. Uiteindelijk krijgt de nieuwe muur ook weer het authentieke uiterlijk.
Maar eerst moet de oude, instabiele muur worden afgebroken. Dat gebeurt gefaseerd; deelzones 1 en 2 werden al aangepakt in februari 2016 en april 2017. De afbraak van deelzone 4 verloopt in verschillende stappen: het eerste deel werd eind mei afgebroken, het volgende stuk was 10 juni aan de beurt.
Geen exacte wetenchap
“De sloop van een historische kaaimuur is geen exacte wetenschap. We hielden rekening met de resultaten van de vorige afbraakfasen, maar ook met de nabijheid van de stad en de verschillende opbouw van de kaaimuur. Elke afbraakfase in dit project is maatwerk, waarbij we onze methodiek continu verfijnen op basis van de resultaten van vorige afbraakmomenten”, zegt Johan Van Overwalle van THV Scheldekaaien.
In deelzone 4 lagen de historische caissons (zinkkisten), die het fundament vormden van de muur, iets dieper dan bij de voorgaande fasen. Ze verkeerden ook in minder goede staat. Van Overwalle: “Op basis van de analyse van de eerdere fasen wisten we dat de kleine verschillen niet mogen worden onderschat. We pasten onze methodiek daarom aan. Zo plaatsten we de springstoffen in deze zone minder hoog in de muur om de impact op de omgeving verder te beperken. Dat bleek, net zoals eind mei, de juiste methode te zijn.”
Afvoer via Schelde
De afbraak gebeurde rond half zes ‘s avonds en verliep helemaal naar wens. De springstoffen werden bij hoogwater gecontroleerd tot ontploffing gebracht. Tijdens de explosies waren gedurende 15 seconden trillingen voelbaar,. Experts van de Koninklijke Militaire School en de UGent volgden de trillingsimpact continu.
De restanten van de kaaimuur worden de komende dagen vanaf een ponton weggehaald. Het puin wordt afgevoerd over de Schelde, zodat dit geen extra vrachtverkeer over de Antwerpse wegen veroorzaakt.
Stalen geraamte
Met de opbouw van de nieuwe kaaimuur in deelzone 2 is inmiddels begonnen. Op de plaats van de oude muur verrijst een stalen wand: het geraamte van de nieuwe muur. Deze constructie bestaat uit stalen buispalen en damplanken, die 37 meter lang zijn en tot 20 meter de grond in gaan. Het geraamte krijgt daarna een betonnen bekleding, zodat de kaai op zijn voorganger lijkt.
Na de opbouw van de nieuwe kaaimuur in deelzone 2 volgt dezelfde operatie in deelzone 4. De heiwerken duren tot eind september.
De werken maken deel uit van de stabilisatie van de historische kaaimuur. In deelzone 1 van Nieuw Zuid is deze operatie nagenoeg afgerond en is de kaaimuur bijna in zijn oude glorie hersteld. Alleen de blauwe stenen en de bolders moeten nog hun plaats krijgen. Nadien legt W&Z een waterkering aan op veilige Sigmahoogte.
foto: De kaaimuur was al deels afgebroken voordat de explosieven erbij aan te pas kwamen. (foto W&Z)
