De ideale RIS-wereld mag dan nog ver weg zijn, toch is er de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt op het vlak van River Information Services. Dat bleek tijdens de slotbijeenkomst van de Europese RIS-projecten RISING en IRIS Europe II in Duisburg.
In het kader van RISING en IRIS Europe II zijn sinds 2009 diverse RIS-projecten doorontwikkeld en geïmplementeerd. Zo nam Euroports een softwareapplicatie (Boost) in gebruik om de schepen te volgen tussen de zeeterminals en de terminal in Meerhout. “Containers moeten steeds vaker just-in-time geleverd worden”, zei Philippe Govers van Euroports. “Om goed te kunnen plannen heb je accurate informatie nodig.”
Boost koppelt verschillende databronnen aan elkaar, waardoor het transport van a tot z kan worden gevolgd. Door de koppeling met de European Position Server (EPIS) is de exacte AIS-positie van de schepen bekend. De koppeling met het RIS-systeem van NV De Scheepvaart zorgt voor informatie over de sluizen op het Albertkanaal. De schipper en de landzijde staan voortdurend met elkaar in contact om vertragingen of andere wijzigingen in de transportplanning door te geven. “De binnenvaart verhoogt hiermee haar service en profileert zich als een moderne, aantrekkelijke modus. Vroeger verstrekte alleen het wegvervoer dit soort real-time informatie over transporten.”
PR-offensief
Bureau Telematica Binnenvaart onderzocht hoe de verschillende stakeholders aankijken tegen RIS. Jos Helmer presenteerde de resultaten. De aanvankelijke scepsis ten aanzien van RIS heeft plaatsgemaakt voor een positievere houding. Maar dan wel op voorwaarde dat de privacybescherming van schippers goed geregeld is. Hiervoor is een duidelijk juridisch kader nodig, aldus Helmer, die de spelers in de binnenvaartketen aanspoorde om RIS in wederzijds vertrouwen en goed partnerschap verder te ontwikkelen.
Het forum concludeerde dat de afgelopen jaren veel vorderingen zijn gemaakt met RIS. (foto Sarah De Preter)
Ook zou er een PR-offensief gestart moeten worden om verladers bewuster te maken van de voordelen van RIS. Met name in de droge ladingsector zijn verladers niet goed op de hoogte. Ook schippers in die markt zijn terughoudend met RIS. Men vreest dat te veel transparantie de eigen marktpositie kan verzwakken.
Stap voor stap
“Het verder uitbouwen van RIS en wegwerken van bottlenecks zal stap voor stap gaan”, zei Jos van Splunder (Rijkswaterstaat) tijdens het slotdebat. Bernd Birklhuber van de expertisegroep Inland Ecdis: “Je kunt lidstaten niet dwingen om hun implementatie te versnellen.” Boris Kluge van de Duitse havenbond BöB stelde voor om de aandacht vooral te richten op de grote vaarwegen.
Henk van Laar van Bureau Telematica Binnenvaart pleitte voor grensoverschrijdende samenwerking. “Het harmoniseren van nationale systemen is niet eenvoudig, maar we boeken vooruitgang. Een voorbeeld is de invoering van de elektronische meldplicht op de Rijn. Internationaal samenwerken en met elkaar praten heeft hier echt geholpen.”
Privacy
De Europese RIS-richtlijn schrijft overheden voor om hun RIS-systemen open te stellen voor de koppeling met commerciële systemen. Vanuit privacyoverwegingen hebben veel schippers daar moeite mee. Het beschermen van de privacy en gevoelige informatie blijft een aandachtspunt. Iedereen was het erover eens dat hier regelgeving voor nodig is. Van Splunder zei dat lidstaten zelf afspraken moeten maken met de logistieke sector over het hergebruik van data die de vaarwegbeheerders nodig hebben om hun werk te kunnen doen. “Het is bijna onmogelijk de Europese Commissie te vragen om dit te regelen.”
Maar juist voor de binnenvaart lijkt zo’n nationale aanpak niet de meest geschikte. Hoe zit het dan met de internationale datacommunicatie, wilde Nick van Haag (Bureau Telematica) weten. “Tracking and tracing is nu al een major issue”, zei ook Rusche. “Dat varieert van land tot land.” Als oplossing stelde hij voor om op corridorniveau een systeem te ontwikkelen voor beschermde datacommunicatie, waarvan het beheer in handen is van een niet-commerciële organisatie. Van Laar wil graag dezelfde spelregels in heel Europa: “In Nederland mag de politie AIS-gegevens niet gebruiken om vaaruren te controleren. In Duitsland hoor je dat dit wel gebeurt.”
Veiligheid
Cor Venema van de stuurgroep IRIS Europe II adviseerde de sector het onderwerp ‘veiligheid’ als uitdaging te beschouwen. “Vijf jaar geleden wilde niemand AIS. Nu wil niemand meer zonder.” RISING-projectcoördinator prof. dDr. Frank Arendt moedigde de binnenvaart aan dapper door te gaan met de ontwikkeling van RIS. “Ook in de transportwereld wil iedereen zoveel mogelijk informatie hebben, maar het delen van informatie is moeilijk – in technische en juridische zin. Er is ook een mind change voor nodig. Laten we stapsgewijs verder bouwen aan een kwalitatieve, betrouwbare datacommunicatie. Je moet niet verwachten dat er een big bang komt waardoor alle problemen in één keer opgelost zijn.”
(Sarah De Preter)
