Clean2Anywhere is een collectief van omdenkers en praktische doeners die inspirerende projecten realiseren met afval. Zoals replica’s van historische schepen. “Al onze experimenten hebben als doel om nieuwe bouwstenen te vinden die helpen de overgang naar de circulaire economie te versnellen.”
Edwin A. ter Velde is scheepsbouwmeester en oprichter van Clean2Anywhere. Onder zijn leiding zijn er op de werf in Hoorn al vijf replica’s van zeventiende-eeuws schepen gebouwd van plastic afval.
“Ik ben bootjesgek, maar het begon in 2018 met de bouw en de tocht van de Solar Voyager”, vertelt Ter Velde. Met die zelfgebouwde wagen, geprint van afvalplastic en aangedreven door zonne-energie, ging het richting de geografische Zuidpool. “Vooral om andere te inspireren duurzaam te leven.”
Nu is hij druk met de bouw van een speeljacht van 12 meter. Die is compleet met liggers, krommers, oplangers en meer. “Een patserjacht voor de kooplui uit die tijd”, stelt Ter Velde. Dit als tussenstap naar een in de toekomst te bouwen fluitschip, ook zeventiende-eeuws. Er wordt nu gekeken en berekend of dat qua sterkteberekeningen en stijfheid mogelijk is. Dat schip heeft met zijn 30 meter wel drie masten.
Werkervaring opdoen
“Een kans voor jongeren om werkervaring op te doen en weer terug te komen in de maatschappij en tegelijkertijd iets goeds te doen voor de wereld”, vertelt Ter Velde. “Door mee te bouwen aan de schepen brengen ze gerecycled plastic eigenhandig op een andere manier de wereld in en creëren ze iets tastbaars. Voor een duurzame economie. Doordat er een diversiteit van mensen op de werf rondloopt en we steeds experimenten uitvoeren, doen de vrijwilligers nieuwe ontdekkingen en ontstaan de meest creatieve dingen.”
De mast op het speeljacht wordt nog niet van gerecycled kunststof gemaakt omdat daarvan de sterkteberekening nog onzeker zijn – veiligheid staat voorop. Ter Velde is dan ook nog op zoek naar rondhout van circa 15 meter lengte dat wél gecertificeerd kan worden.
“Ik doe iets waanzinnigs waarvan iedereen denkt dat het niet kan. Maar als ik een fluitschip bouw, dan heb ik een technologie ontwikkeld om een groot vrachtschip te bouwen, nu nog zeventiende-eeuws.”
Tewaterlating
“Mijn raadgever is de natuur… Dan begin je klein en evalueer je door. Nicolaas Witsen (specialist in scheepsbouw ten tijde van de VOC, red.) is de bijbel voor mij in dit project.”
Breeuwen, een techniek waarbij de kieren tussen de planken van het bovendek van een schip werden dichtgemaakt met behulp van uitgeplozen touw en pek of teer, is overbodig is omdat kunststof op de breeuwnaden gelast wordt.
Het speeljacht vordert gestaag. “We ronden nu het project af met beeldsnijwerk en dergelijke. De verwachting is dat het schip in april te water wordt gelaten.”
