Ontwikkeld en volledig gebouwd bij Scheepswerf Kooiman, geïnstalleerd met in totaal 7.700 pk Mitsubishi, waarvan tweemaal 3050 pk type SU12 MPTK, versterkt door ZF-keerkoppelingen, Van Voorden-schroeven en 2,80 diameter straalbuizen, de niet te omzeilen Kraaijeveld-winch, een Heila-kraan, alsook fraai timmerwerk/interieur op temperatuur gehouden door Poley die min 40 en plus 50 omzet naar 20 graden Celcius, is de Norne met zijn 83,1 ton bollard pull een atleet aan de sleeptros.
De Norne, prachtig afgewerkt bij Kooiman.
Voor het bouwen van deze 34,80 x 11,50 x 4,20 meter sleep-/werk-/suppley-boat kreeg Scheepswerf Kooiman opdracht van Koerts International Towing Service, bedrijfsnaam ‘KITS’. Het is niet de eerste boot van de familie Koerts. Jan en zijn levenspartner Gea en ‘beste stuurman’ kochten in 1977 geholpen door Jan Engelsma, hun eerste bootje voor honderdduizend gulden. Inmiddels heeft de familie Koerts al een paar zeemijlen achter de rug. We kennen namen zoals Noorman en Viking. Het roer op de Viking – gebouwd 2008 bij Kooiman – is in handen van Robert Koerts. Cora Kooiman kreeg de eer om het schip in de thuishaven Delfzijl te dopen. De naam Norne komt van Noorman denkt u. Mis! De echtgenote van Robert Koerts uit het Noorse Kristiansand dook in de boeken en vond de godin Norne, die wordt vereenzelvigd met ‘voorspoed’ ofwel ‘het ga je goed’.
Rondje over de dijk
Omdat er over elk onderdeel en uitvoering is nagedacht, er Kooiman en Koerts ervaring zijn ingebouwd, voorzien is van klasse in duurzaamheid, veiligheid en betrouwbaarheid, waar je in extreme omstandigheden op kan rekenen, vallen de Russen – met een minder betrouwbare vloot – er voor in katzwijm. Het is dan ook een krachtpatser die aan alle kanten kwaliteit uitstraalt. Alle systemen zijn drie- of viermaal dubbel. Zijn gewicht is inmiddels zo’n 600 ton, wat voor Kooiman overigens geen belemmering was om hem vanuit de loods in het water te krijgen. “Als het moet rijden we ermee om de loods of een rondje over de dijk”, aldus de mannen van Kooiman. Door de combinatie, diepgang en laag water was er een bok nodig om de Norne van de hellingwagens op zijn eigen kiel te zetten.
We gaan eens even kijken en klimmen naar de brug waar we timmermansbaas Arie van der Graaf (32 jaar bij Kooiman) tegenkomen die met 8 man – ook ingeleend van Hoebee – het schip als een jacht heeft betimmerd. Bescheiden zegt hij: “Als er tijd voor is, doe ik de stuurhut grotendeels zelf.” Onder ons: 5 sterren. De vrijoppervlakte in de stuurhut mag niet te groot zijn. Als zeeman moet je je hier en daar aan vast kunnen houden om overeind te blijven op een slingerend schip. Behalve complete Radio Holland apparatuur beschikt de Norne over een satelliet voor Worldwide data verkeer. Elke hut heeft internet. Het kost wel een paar centen, ofschoon het bellen gratis is. Achter de bedieningslessenaar kijken we op het achterdek met plaats voor 4 x 20 of 2 x 40 feet containers.
Meer vrijboord
Wat er gebeurt als je met zo’n relatief klein schip twee schroeven van 2,80 meter in het werk zet? “Er hangen vier Kooiman-roeren aan die onafhankelijk van elkaar bediend kunnen worden. Door met de roeren gedeeltelijk de voortstuwing af te sluiten reduceer je het vermogen als manoeuvres dat vragen. Deze boot is de grootste, ooit gemaakt bij Kooiman.”
Op verzoek van Koerts heeft het casco een grote holte voor meer vrijboord. Niettemin is hij in een onmogelijke tijd gerealiseerd. Tijdens de bouw is nog lang niet alles bekend wat de klant wil. De basis is relatief simpel, echter een stuurmachine die op verschillende manieren wordt aangestuurd of Mous elektronica die voorziet in meerdere bedieningscenario’s, of bijvoorbeeld 31,5 centimeter dikke towingpins, zorgen voor nogal wat techniek op de vierkante meter. Voorwaarde is overal serviceruimte. Ook een haspel over BB voor het bunkeren van olie is zo’n extra. Met druk op de knop rolt de slang naar binnen. De eigen bunkercapaciteit is 300 kuub.
Humor op de werkvloer
Zonder dat in beginsel alles vaststaat, kan het Kooiman-team vooruit omdat er met verschillende disciplines goed op elkaar wordt ingespeeld. Samen maken zij een product. “Ofschoon het fascinerend blijft dat papier, ijzer en equipement in een paar maanden veranderen in zo’n machtig schip.”
Even later imponeert de machinekamer en begrijpen we wat er bedoeld wordt met een machtig schip. De BB-motor is naar monteur Patrick genoemd, de SB heet Barkin en de hydroset die zo’n 800 kW energie levert voor lieren, kraan en winches, is genoemd naar Koedoods senior-monteur Isaac.
Humor op de werkvloer. Machinist: “Kapitein we moeten een kop verpakken. Van Isaac? Nee, nee het is er een van Patrick.” We lopen door 80 m2 grote machinekamer met motoren, apparatuur, units van Hydromarine, aangepaste manifolds, techniek, bundels bedrading vanuit schakelkasten van Mous Dordrecht, gevlochten langs frames en leidingwerk onder de platen op weg naar brug en bedieningsunits.
3300 miles met droog dek
Toegegeven: waarom binnen twee jaar zo’n tweede grote boot opnieuw bij Kooiman bouwen met Mitsubishi voortstuwing, is geen al te slimme vraag aan Jan Koerts. Toch zegt hij: “Ik heb een hekel aan een werf, maar hier bevalt het. Als ze niet zo duur waren bouwden we er nog één.”
Moed gekregen willen we ook graag weten waarom zo’n boot 80 ton moet trekken? Kijk, zegt hij: “Vorig jaar werden we gevraagd voor zes weken naar Nova Zembla of zes maanden naar Trinidad. We kozen Trinidad voor Allseas om ankers te runnen bij een pijpenlegger. Op de terugweg stoomden we zo’n 3300 miles tot voorbij de Azoren met droog dek. Dat komt voor. Anders wordt het zoals in 2006 de orkaan Ivan de stiksels uit de vlag blaast of in een depressie op de Ierse Zee verzeilt met 7,50 meter golfhoogte. Als er dan een platform op zijn poten staat vinden ze het maar wat fijn als je erbij blijft."
"Je werkt soms op een plek met een tij verval van een halve meter maar zoals in Wales loopt dat naar de 12 meter. Met een bak wind en een Delta Klipper aan de rol, moet je de gang erin houden. Soms roert de natuur zich, een waakzaam schip is dan belangrijk, reserves moet je altijd kunnen aanspreken. Ook worden platforms steeds groter. In ons geval kunnen we de Mitsubishi’s twintig minuten lang op 110 procent vermogen laten draaien. Ze zijn dan 3300 pk per stuk."
(Johan de Witte)
