De Duitse bondsregering en de deelstaatregeringen zijn het eens geworden over de aanpak om de Elbe op milieuvriendelijke wijze beter bevaarbaar te maken. Het zogenoemde Gesamtkonzept Elbe wordt voorgelegd aan het parlement, waar het hopelijk nog voor de zomer wordt goedgekeurd.
Over de aanpassing van de Elbe praten – en twisten – milieuverenigingen en belangenvertegenwoordigers uit het bedrijfsleven al jaren. Zelfs kerken mengden zich in de discussie, die losbarstte na de grote overstroming in 2002. Milieuorganisaties en groenen eisten toen het stopzetten van onderhoud aan de rivier. Sindsdien liggen de werkzaamheden tussen Dömitz en Hitzacker stil.
Sinds 2013 werken de bonds- en deelstaatregeringen aan een masterplan om uit de impasse te komen. Diverse belangenorganisaties hebben dit traject begeleid. Vanuit het bedrijfsleven waren binnenvaartbond BDB, binnenhavenbond BöB, de Elbe Allianz, de Kammerunion Elbe-Oder en de bond voor scheepsbouw en maritieme techniek (VSM) bij het adviescomité betrokken. Ze zijn blij dat de neuzen nu eindelijk in dezelfde richting staan en hopen dat de werkzaamheden tussen Dömitz en Hitzacker snel worden hervat.
Binnenvaart
Karl-Heinz Eberhardt, directeur van de haven in Maagdenburg, vertegenwoordigt de BDB in het adviescomité. Hij onderstreept het belang van transport en logistiek voor de op export en handel aangewezen Duitse industrie.
“Binnenhavens en binnenvaart spelen hierin een centrale rol. Samen vormen ze het meest milieuvriendelijke vervoerssysteem. Het ligt dan ook voor de hand dat een masterplan voor de Elbe zich naast goederenvervoer ook richt op milieubescherming.” De economie langs de Midden- en Boven-Elbe heeft zich de afgelopen 25 jaar sterk ontwikkeld en zal zich volgens Eberhardt nog verder ontwikkelen.
Riviererosie
BöB-directeur Boris Kluge benoemt het gezamenlijk doel van milieuvertegenwoordigers, havens en scheepvaart op de Boven-Elbe: de riviererosie tegenwerken. “We gaan de meest omstreden onderhoudsmaatregelen optimaliseren en daarmee de betrouwbaarheid van de binnenvaart verhogen.”
Stefan Kunze van de Elbe-Allianz vindt het positief dat het masterplan naar de hele Elbe kijkt, van de Duits-Tsjechische grens tot Hamburg. Het traject tussen Dömitz en Hitzacker is dus niet buiten beschouwing gelaten. “We kunnen nu oplossingen ontwikkelen die goed zijn voor scheepvaart én milieu en waardoor we in de toekomst niet meer voortdurend hoeven te baggeren.”
Werven, scheepsbouwbedrijven en hun toeleveranciers langs de Elbe in Sachsen-Anhalt zien hun toekomstperspectieven groeien. Ook voor de binnenvaart en –havens is planzekerheid een voorwaarde om te investeren. De havens aan de Boven-Elbe hopen dan ook dat alle fracties in het Duitse parlement met het masterplan zullen instemmen.
Aan het werk
Milieuvertegenwoordigers zijn positief, maar geven aan dat het echte werk nog moet beginnen. Er is geld nodig. Kritische vragen moeten worden behandeld. Er moet duidelijkheid komen over de verdeling van bevoegdheden op de Elbe. Eind 2018 zou er volgens de milieuorganisaties een strategie moeten liggen met daarin duurzame, praktische maatregelen. De omstreden onderhoudswerken tussen Dömitz en Hitzacker worden vooralsnog niet weer opgepakt, maar er komt wel een onderzoek. Als grootste winst zien milieuverenigingen dat het belang van nautische aanpassingen voortaan moet worden aangetoond. Daarin moeten ook alternatieve transportroutes via de kanalen worden meegewogen.
