Roald Dahl keert zich niet om in zijn graf, want waarschijnlijk ligt hij in een deuk om de mensen die zijn boeken herschrijven omdat ze te heftig zijn voor de tere kinderzieltjes in de 21e eeuw. Hij weet ook wel dat er meer dan 250 miljoen boeken moeten worden verbrand als ze zijn werk willen verbannen. Of denk je dat de bezitters van Dahls boeken ze nu allemaal weggooien en nieuwe kopen? Misschien komt het nog zo ver dat je boekenkast wordt gecontroleerd op foute boeken, waarin dikke, lelijke, afstotende mensen voorkomen of andere wezens die zich beledigd voelen als je iets over ze denkt of zegt. Welkom terug in de donkere middeleeuwen.
Het heeft iets macabers om de geschiedenis te herschrijven. George Orwell draait zich nog eens om met het gelijk aan zijn zijde. Was het niet het ministerie van Waarheid waarin steeds herziene geschiedenisboekjes werden geproduceerd? Voelt toch een beetje als de CCR die voorschrijft dat oudere schepen modern moeten worden, puur uit bureaucratische overwegingen. Wat moeten veel mensen uit de praktijk aanhoudend Straatsburg (en Brussel en Den Haag) met redelijke argumenten bombarderen om die bureaucraten het licht te doen zien. De bureaucraten lijken vast te zitten in de redenering dat er bijtijds een nieuwbouwvloot van kleinere schepen wordt gefabriceerd en het probleem zichzelf oplost. En anders gebeurt dat wel als die oudjes eenmaal in de hoogovens zijn verdwenen. Dan staat een groot deel van de binnenvaart met lege handen en is de maatschappij een bloemrijke vervoerder armer.
Als het laatste oude schip is gesmolten, zal worden besloten dat er nooit zoiets als kleine schepen hebben bestaan. Tenminste, als we de denkwijze van Orwell volgen.
Zo lang er geen machtig subsidie-apparaat wordt opgezet om jonge ondernemers te verleiden om nieuwe kleine schepen te bouwen volgens de laatste voorschriften, blijft wishful thinking van de CCR over een nieuwe vloot kleine schepen een illusie. Illusie of niet, het blijft opmerkelijk dat de vraag naar kleine schepen – door verladers of door de samenleving – zich niet (genoeg) vertaalt in de bouw van nieuwe, kleinere schepen.
Hoe onontwarbaar is die knoop eigenlijk? Wat we nodig hebben is een verrassende wending zoals Roald Dahl die kon bedenken, ook bij verhaaltjes die sowieso wat minder geschikt waren voor de kinderzieltjes. Bijvoorbeeld zijn trieste verhaal over die arme vrouw die in de 80’er jaren van de 19e eeuw maar liefst driemaal een doodgeboren kindje baarde. Bij de vierde bevalling in 1889 zegt de verloskundige geruststellend: “Het is een gezonde zoon, mevrouw Hitler.”
Alleen had Roald dit verhaal niet verzonnen.
