Als het gaat om elektrische veerboten, geldt Holland Shipyards Group als dé specialist. De werf in Hardinxveld-Giessendam bouwt ze in alle soorten en maten. Voor het Noordzeekanaal in Amsterdam, voor Brevik in Noorwegen en Kiel in Duitsland bijvoorbeeld. Nu zijn er twee opgeleverd die dichter bij huis varen: twee nieuwe elektrische veerboten van Riveer, die straks meermaals per dag voorbijkomen. De Gorinchem XII en de Altena VI gaan namelijk varen op de route tussen Gorinchem, Sleeuwijk, Werkendam en Hardinxveld-Giessendam. Ze komen ook in Woudrichem, Vuren en Loevestein.
“In onze eigen achtertuin. We hebben heel veel collega’s die in Werkendam wonen en elke dag met de pont naar Hardinxveld-Giessendam komen. Straks dus met de door onszelf gebouwde schepen. Dat is heel leuk”, zeggen Stefan Paardekoper en Niels Vroman. Zij waren als projectleider bij Holland Shipyard Group verantwoordelijk voor de bouw.
Doop
Woensdag 28 juni vond op de werf de feestelijke doopceremonie plaats. De Gorinchem XII werd gedoopt door burgemeester Reinie Melissant van Gorinchem, de Altena VI door Thera van den Heuvel, vrijwilliger van één van de recreatieve pontjes in Altena.
Gorinchem, Altena en Hardinxveld-Giessendam exploiteren de veerdienst Riveer samen. Dat bedrijf verzorgt tussen de drie gemeenten het duurzaam personenvervoer over water. Jaarlijks maken tussen de 300.000 en 400.000 passagiers gebruik van de veerdiensten, voornamelijk forenzen, scholieren en recreanten.
“Deze verbinding is van groot belang voor onze hele regio. De nieuwe schepen zijn niet alleen duurzaam, maar zorgen ook voor continuïteit in de toekomst”, zei wethouder Fatih
Polatli van Gorinchem bij de doop.
Zijn collega Hans Tanis van Altena bevestigde dat: “De veerboten zijn enorm belangrijk voor de bereikbaarheid. Veel inwoners maken er dagelijks gebruik van en het belang van de veerverbinding wordt tijdens de verbreding van de A27 alleen maar groter. Om de gemeentes bereikbaar te houden stimuleren we om de auto meer te laten staan en een ander vervoersmiddel te kiezen. De veren zijn een belangrijk alternatief.”
Altena en Gorinchem financierden beide een schip. Vandaar dat de schepen de namen van deze gemeenten dragen. Wethouder Arjan Meerkerk van Hardinxveld-Giessendam over de samenwerking: “Dit project is het resultaat van de inzet van vele mensen. Zonder een goede samenwerking was dit niet mogelijk geweest. De nieuwe schepen verbinden niet alleen onze oevers, maar hebben ook een solide basis gelegd voor onze toekomstige samenwerking.”
Licht gebouwd
De schepen zijn identiek. Ze zijn 35,30 meter lang, 7,60 meter breed en hebben een holte van 2,20 meter. Per keer kunnen er honderd passagiers en evenzoveel fietsen mee.
De Gorinchem XII en de Altena VI varen volledig elektrisch. Dat was niet nieuw voor Holland Shipyards Group. “Wél dat ze van aluminium zijn”, zegt Niels. “We hebben niet eerder volledig aluminium schepen gebouwd. Dan heb je met andere zaken rekening te houden.”
De casco’s zijn in Polen gebouwd, de afbouw vond plaats in Hardinxveld-Giessendam. De schepen zijn zo ontworpen dat ze zo weinig mogelijk energie nodig hebben. Het zijn catamarans en ze zijn zo licht mogelijk gebouwd. Ze zijn bijvoorbeeld niet geschilderd. “Dat scheelt ook in onderhoud”, zegt Niels Vroman.
De keuze voor aluminium was eveneens ingegeven door de gewichtsbeperking. Stefan: “We hebben met extrusiepanelen van maar 2,5 millimeter dik gewerkt. Alles bij elkaar heeft het er uiteindelijk in geresulteerd dat de boot in zijn geheel, dus inclusief alle accu’s en alle equipement, uitkwam op 48,7 ton. Ter vergelijking: de Gorinchem VIII, die wel iets groter is, weegt 400 ton.”
“De Gorinchem XII en de Altena VI kunnen met een relatief klein vermogen, zowel van de thrusters als van de batterijen, die hele ronde gaan varen.” De thrusters, twee per schip, zijn L-drives van Veth Propulsion. Die hebben een vermogen van 171 kW per stuk.
Eenmansvaart
De nieuwe schepen hebben zowel aan de voor- als de achterkant een klep waar passagiers op- en afstappen. Dit is anders dan bij hun voorgangers, waar passagiers aan de zijkant aan- en van boord gingen. Op deze manier hoeft de boot niet meer om te draaien en dat scheelt tijd en energie.
“Het zijn een beetje U-vormige pontons”, licht Niels toe. “Dus daar kunnen we invaren. Met een heel klein beetje vermogen op de thrusters kunnen we gewoon netjes blijven liggen. Zodat alle passagiers snel en veilig van en aan boord kunnen. De schepen zijn gebouwd voor eenmansvaart. Alles is bedienbaar vanuit het stuurhuis. Alles is geautomatiseerd. Er is niemand meer aan dek nodig om de kleppen te laten zakken of de slagboom open te doen.”
Opladen
Holland Shipyards Group bouwde niet alleen de twee schepen, de werf leverde ook de nieuwe pontons waaraan de veerponten afmeren en de laadinfrastructuur aan de wal.
“Het opladen van de schepen werkt op dezelfde manier als bij een trein of tram”, legt Stefan uit. “De ponton in Gorinchem is voorzien van een pantograafsysteem. Daar komt een arm naar buiten en die drukt tegen rails op het schip aan – met plus, min en aarde. Als er contact is, worden de batterijen van het schip binnen tien minuten opgeladen. Dat gebeurt op elk rondje. Het schip verbruikt volgens de berekeningen maximaal 240 kilowatt. Dat kunnen we binnen 10 minuten bijladen.”
Vóór de nieuwe veerboten in de dienstregeling worden opgenomen, wordt de bemanning opgeleid en vinden er proefvaarten plaats. Zo kunnen medewerkers de schepen grondig leren kennen en wennen aan de eenmansvaart voordat het echte werk begint.
