De beoogde uitbreiding van de Werkendamse haven gaat ruim 21 miljoen euro kosten. Het gaat om een nieuwe insteekhaven, een extra afbouwkade aan de Biesboschhaven-Zuid en een afbouwruimte voor kleinere maritieme bedrijven. Wethouder Hans Tanis verwacht dat het havenplan over vijf jaar gerealiseerd is.
Met een voorbereidingsbesluit voor de herinrichting en uitbreiding van de Biesboschhaven-Zuid nam de gemeente Altena begin juli de eerste serieuze stap naar een nieuwe derde haven. “De haven van Werkendam wordt door de huidige bedrijven volledig benut. De grenzen aan de groei zijn dan ook bereikt”, stelde SGP-wethouder Hans Tanis toen.
Het maritieme cluster schat dat er 1.500 meter kadelengte en 6,5 hectare watergebonden bedrijventerrein extra nodig is. Er ligt nu eindelijk een gefaseerd ontwikkelplan waarin grondruil, herverkaveling en ingrijpende verbouwing een belangrijke rol spelen. Om de plannen te kunnen realiseren, heeft het college van burgemeester en wethouders de gemeenteraad op 19 september gevraagd een krediet van 10 miljoen euro beschikbaar te stellen. 11,5 miljoen euro hoopt Altena uit diverse ‘potten’ te ontvangen. Concordia Damen is bereid zelf de nieuwe kade van de insteekhaven aan te leggen.
Om grip te hebben op het bedoelde gebied heeft de gemeente een voorkeursrecht geplaatst op zeventien percelen. Dalm Werkendam, eigenaar van vijf percelen, heeft als enige bezwaar aangetekend.
Derde haven
De realisatie van een volwaardige derde haven is voorlopig nog toekomstmuziek. De 100 miljoen euro die daarvoor nodig is, overstijgt ruim de budgettaire mogelijkheden van de gemeente Altena. Vóór daar verder aan gewerkt kan worden, gaat de volledige inzet van de gemeente voorlopig naar de herinrichting en uitbreiding van de Biesboschhaven-Zuid.
“We hopen dat onze plannen in oktober door de raad komen, waarna we snel aan de gang gaan. Er is al het nodige onderzoek gedaan, maar we moeten nog een aantal zaken onderzoeken. Bijvoorbeeld over de stikstofuitstoot. Er zijn nog best wat open einden en er volgen nog wat procedures, zodat we in onze handen mogen klappen als we over een jaar echt kunnen starten. We zijn nu echter verder dan we ooit zijn geweest en het is een plan waar bedrijven achter staan”, concludeert een optimistische wethouder Hans Tanis.
Voorkeursrecht
Zo’n twee jaar geleden zocht een aantal ondernemers van maritieme bedrijven elkaar op, ze maakten schetsjes gemaakt en lieten ROB een haalbaarheidsonderzoek doen. De initiatiefnemers van het plan zijn Kieboom Werkendam, Concordia Damen, Machinefabriek De Waal en ROB. De zeventien percelen vormen een plangebied van ruim 25.000 vierkante meter, waarvan een groot deel in het bezit is van mede-initiatiefnemer Kieboom.
Met dat bedrijf kan de gemeente wat de benodigde grond betreft een ‘vestzak-broekzak’-operatie uitvoeren. In de Nota Grondbeleid Altena 2024 staat dat ze een gebied kan aanwijzen waarop het voorkeurrecht van toepassing is.
Wethouder Tanis zegt over de nota: “Deze is opgezet als een gereedschapskoffer met mogelijkheden, waaruit we telkens een instrument kunnen kiezen. Soms betekent het dat we als gemeente strategisch zelf gronden gaan verwerven. Zo houden wij telkens weer het stuur in handen bij elke ruimtelijke ontwikkeling in onze gemeente. We zorgen dat projecten en initiatieven in lijn zijn met onze beleidsdoelen. En dat is met de herstructurering en uitbreiding van de Biesboschhaven-Zuid zeker het geval.”
Scheepssloperij
Zoals gesteld zal het door de gemeente geplaatste voorkeursrecht met Kieboom geen problemen opleveren. Met de vijf percelen van Dalm Werkendam, die in het plangebied een terminal voor overslag en opslag van wegenbouwmaterialen heeft, ligt dat echter moeilijker. Deze ondernemer heeft namelijk bezwaar aangetekend tegen het voorkeursrecht. De Dalm-directie heeft in de brief aangegeven dat zij twijfelt over de groeipotentie van het maritieme cluster.
Daarnaast wil Dalm, zo staat in zijn brief, in de toekomst op zijn uit vijf percelen bestaande locatie een scheepssloperij beginnen, waarvoor hij een stuk extra kade nodig heeft. Een plan dat dat bij verreweg de meeste betrokkenen nog niet bekend was.
Wethouder Wendy van Ooijen is evenals haar collega Tanis van mening dat herinrichting en uitbreiding van de Biesboschhaven-Zuid wel degelijk nodig is. “Ondernemers moeten vooruit kunnen. Dat heeft effect op het hele maritieme cluster in onze gemeente.”
“Met het voorkeursrecht, ofwel het leggen van een claim op de benodigde grond, nemen we als gemeente onze verantwoordelijkheid. Er hangt te veel van af. Het maritieme cluster Werkendam biedt meer dan 2.000 banen en is daarmee goed voor 11 procent van de werkgelegenheid binnen de gemeente Altena.”
“Er is meer fysieke ruimte nodig. Een derde haven is echt noodzakelijk. Dat is helaas nog niet te realiseren, maar door de herverkaveling rondom Biesboschhaven-Zuid kunnen we de ruimte met een aantal forse ingrepen beter benutten.”