Vrijwel de hele garnalenvloot, zo’n 350 kotters, staakt sinds dinsdag (26 april). De vissers krijgen nog slechts € 1,29 voor een kilo ongepelde garnalen. Het Landbouw Economisch Instituut, een overheidsinstantie, heeft berekend dat voor een gezonde bedrijfsvoering een prijs van € 3,50 per kilo nodig is.
De garnalenvissers liggen twee weken in de haven en doen onderhoudsklussen aan hun netten en schip. (foto’s E.J. Bruinekool Fotografie)
“Dat krijgen wij al heel lang niet meer”, stelt Patrick de Visser, eigenaar van garnalenkotter WR 2, die in Den Oever ligt. “De prijs die wij krijgen, ligt al geruime tijd onder onze kostprijs.” Het advies van onderzoeksbureau LEI wordt door de NMa afgedaan met de stelling dat hier sprake is van verboden prijsafspraken.
Onverantwoord om uit te varen
Een consument betaalt in de winkel rond de vier euro voor een ons gepelde garnalen. “Voor een kilo gepelde garnalen is ruwweg 3 kilo ongepelde garnalen nodig”, rekent De Visser voor. “Bij de huidige prijzen komt dat neer op een prijs van € 3,87 per kilo. Wij weten dat de tussenhandel voor een kilo gepelde garnalen € 13,90 vraagt. Daar zit al 10 euro tussen. Maar de grote klap maken de viswinkels en de supermarkten. Die vragen een kiloprijs van 40 euro. Tussen hun inkoop- en hun verkoopprijs zit dus maar liefst € 26,10. Dan willen wij als garnalenvissers echt niet horen dat wij de prijs zouden opdrijven door een eerlijke prijs te vragen.”
Na de laatste prijsverlaging hebben De Visser en zijn collega’s besloten te gaan staken. “Voor deze prijzen is het onverantwoord nog uit te varen. Het is niet eens kostendekkend voor je exploitatie. En dan reken ik nog niet eens de personeelskosten mee want personeel in de visserij werkt op basis van een percentage van de nettowinst. Nou winst, dat maken wij al heel lang niet meer. En kostendekkend is het ook niet meer. Om dat duidelijk te maken, zullen wij de komende twee weken niet uitvaren.”
NMa
Naast de prijsproblematiek zijn de garnalenvissers bezorgd over de wijze waarop de eisen van de overheid en natuurbeschermingsorganisaties conflicteren met het standpunt dat de NMa inneemt. “De overheid heeft ons gemaand te werken volgens de eisen van de Marine Stewardship Council”, legt De Visser uit. “Dat betekent dat je bij het vissen op garnalen duurzaamheid nastreeft.”
Garnalenvissers praten bij in de kantine van de visafslag van Den Oever. Rechts Patrick de Visser.
“Supermarkten willen dat ook en ook wij willen graag werken volgens deze regels. Sterker nog, wij moeten zelfs werken volgens de regels want de natuurbeschermingswetvergunning die garnalenvissers nodig hebben om na 2013 te mogen blijven vissen, is gekoppeld aan dat label. Maar er is een probleem: De NMa is het niet eens met ons voorstel voor duurzaam vissen.”
Eerlijke prijs
De garnalenvissers willen de visgronden ontzien. “Wij denken dan aan bijvoorbeeld niet vijf dagen maar slechts vier dagen uitvaren. Nou, daar is de NMa het helemaal niet mee eens. Dat wordt gezien als verkapte prijsafspraken. Wij zouden dan kunstmatig minder garnalen opvissen.”
“Maar het zijn niet de garnalenvissers die de prijs opdrijven. Ook niet als wij de door onderzoeksbureau LEI geadviseerde € 3,50 per kilo zouden vragen en krijgen. Die € 3,50 is gewoon een eerlijke prijs. De partij die de prijs opdrijft is niet de garnalenvisser, maar de supermarkt en de vishandel. De NMa zou er goed aan doen om daar eens onderzoek naar te doen.”
(Evert Bruinekool)
