Om te voorkomen dat de verhouding tussen schippers onderling en met bevrachters verder verslechtert, heeft de EUBO vrijdag 26 februari aangekondigd een adempauze te nemen. “We laten de GTR-tarieven varen, maar raden schippers wel aan er niet onder te varen”, aldus Anton van Megen, directeur en initiatiefnemer van EUBO. “We willen geen escalatie van de problemen tussen schippers en bevrachters. Ik verafschuw geweld.” Hij beaamt dat bovendien op de achtergrond meespeelt dat de NMa vorige week de EUBO en hem persoonlijk heeft gewaarschuwd voor overtreding van de mededingingswetgeving.
Van Megen is verontwaardigd over de brief van de NMa. “We hebben goede gesprekken met de NMa gehad, maar nu komen ze plotseling met een waarschuwing vanwege de kostprijsmodule die we ontwikkelen voor schippers.” Een ongefundeerd dreigement. “Alsof je wordt aangehouden met de auto door de politie, die je waarschuwt dat je een boete gaat krijgen als je iets verkeerd doet. Ik heb de NMa geantwoord dat ik binnen twee weken uitleg wil hebben over deze brief, want anders stap ik naar de Nationale Ombudsman.”
EUBO
De EUBO (European United Barge Owners) werd door Van Megen in het leven geroepen als een coöperatie die zelf geen lading gaat werven, maar schippers bijstaat bij de berekening van de kostprijs. Centraal element is de website www.schippersvoorschippers.nl die hij samen met zijn zoon ontwikkelde, waarop op een besloten gedeelte voor schippers een platform wordt geboden om onderling te overleggen over tarieven. Bovendien kan op de website worden ingeschreven om lid te worden van de EUBO en daarmee onderschrijft men de GTR: de Gewenste Tarieven Regeling. Dat laatste is dus sinds vrijdag 26 februari van de baan.
Met de lancering van zijn initiatief heeft Van Megen veel losgemaakt. Er zijn dagelijks 500 unieke bezoekers op de site, er zijn 850 mailadressen achtergelaten en ongeveer 150 binnenvaartondernemers steunen de EUBO. Volgens Van Megen heeft dit sowieso al geleid tot een euro hogere tarieven voor de kolen naar Krotzenburg, Dillingen en Thionville. “Dat is nog steeds maar de helft van wat we willen, maar het is een belangrijk signaal. Het is allemaal maar begonnen als proefballon.”
Huisraad verkopen
Het was zeker niet zijn bedoeling de bevrachters tegen de schippers in het harnas te jagen. “Bevrachters proberen onder een hoger tarief uit te komen door schepen nu in huur te nemen, voor een periode van twee maanden. Dat is vreemd, want normaal huur je een schip voor een veel langere periode. Ze willen op die manier voorkomen dat een hoger tarief de standaard wordt.”
Aanvankelijk waren de reacties niet zo fel. “Ze dachten: het bloedt wel dood.” Het liep anders. De EUBO heeft een kantoor aan de Maasboulevard in Zwijndrecht, waar twee vrijwilligers en anderhalve vaste kracht werken. De komende week zal het team worden versterkt. “Want al nemen we dan een adempauze, we gaan wel door. Er moet iets gebeuren.”
De situatie wordt steeds heftiger in de binnenvaart. "Ik hoor vaak dat de pinpassen van schippers het al niet meer doen. Van één hoorde ik dat hij zijn huisraad moest verkopen om brood te kunnen kopen."
Bijeenkomst
Op 12 maart vergadert de EUBO in Krimpen aan den IJssel, in ’t Kaerthuys. ‘s morgens van 10.00 tot 12.00 uur voor de gebruikers van de website www.schippersvoorschippers.nl (kortweg ‘svs’ genoemd) en vanaf 12.00 uur is er een bijeenkomst voor de EUBO-leden. Een belangrijk voorstel dat die dag ter discussie wordt gesteld, is het plan om verschillende coöperaties te vormen. “Vier coöperaties die de schepen vertegenwoordigen tegenover de bevrachters, onderscheiden op basis van scheepsgrootte en vaargebied. Eén voor schepen groter dan 14,20 meter breed, één voor 135 meter-schepen, één voor 11-meter en één voor 86 meter en kleiner.”
De maximale omvang van de coöperaties zal 500.000 ton laadvermogen zijn, omdat die omvang volgens de mededingingswetgeving ook het maximum is. “Nu worden schepen van dezelfde maat tegen elkaar uitgespeeld. Als er namens die schepen wordt gesproken met de bevrachter, gebeurt dat niet meer.” Van Megen wil het nog verder uitwerken, maar heeft al een beeld voor ogen hoe het moet gaan werken. “Geen toerbeurt, maar wel achteraf uitrekenen welke schepen minder hebben gevaren, zodat die de volgende maand meer reizen krijgen. Het idee staat nog in de kinderschoenen.” Het plan van Van Megen lijkt op de situatie zoals die vaak in de zeevaart is, met een vertegenwoordiging van het schip en een vertegenwoordiging van de verlader. Anton van Megen benadrukt nogmaals dat de EUBO ‘geen vechtclub is’. “We willen iets opbouwen dat er over twee jaar nog is, en dan in een veel betere markt.”
