De aanvaring van het Duitse tankschip Maria Velentine tegen de stuw bij Grave heeft grote gevolgen. Door het ongeluk op donderdagavond 29 december is de stuw ontwricht en houdt ze het water in het sluispand Sambeek-Grave niet langer tegen. Het waterpeil is 3 meter gedaald. Het scheepvaartverkeer is naar verwachting een lange periode gestremd op de Maas en doordat ook het Maas-Waalkanaal gestremd is moeten binnenvaartschepen een forse omweg maken.
De aanvaring gebeurde in de dichte mist. De tanker miste de route naar de sluis en voer rechtdoor tegen de stuw aan. Vijf schuiven van de stuw raakten zwaar beschadigd.
Benzeen
De tanker, die geladen was met stof benzeen, was donderdag vertrokken vanuit Kessel. Rond 19.20 uur voer het schiptegen de stuw. Hulpdiensten rukten met groot materieel uit. “Er was even onduidelijkheid of er bij het ongeluk benzeen was vrijgekomen, maar dit bleek niet het geval”, zei burgemeester Roolvink van Grave desgevraagd.
De Duitse tanker lag daags na de aanvaring 500 meter stroomafwaarts aan de ketting. Er werd bekeken of het kon worden leeggepompt en geborgen. Het dek het schip lag open en was zwaar beschadigd. Zaterdag is de tanker versleept naar Moerdijk.
Tevoren had de politie onderzoek gedaan naar de toedracht van het ongeluk. De 52-jarige schipper uit Slowakije werd aangehouden voor nader verhoor. Bij hem is bloed afgenomen om te achterhalen of hij onder invloed van alcohol heeft gevaren. De vijf bemanningsleden zijn ongedeerd van boord gehaald.
Inspectie
Doordat er schuiven van de stuw ontwricht zijn, houden zij het Maaswater niet langer tegen. De Maas tussen Grave en Sambeek liep daardoor leeg. Het waterpeil zakte daardoor circa 3 meter.
Rijkswaterstaat heeft zaterdag de stuw geïnspecteerd. Persvoorlichter Maurice Van der Graef: “Om één uur ’s middags zijn we begonnen met het onderzoek naar de beschadiging van de jukken en schuiven van de stuw. Dat doen we met onderwatercamera’s. Hoe lang het herstel van de stuw gaat duren is nog niet bekend. Tot vier uur zijn we hier met het onderzoek bezig.” Later bleek er een gat van zo’n 25 meter in de stuw te zitten.
De stuw in Grave bestaat uit twee doorstroomopeningen. Deze openingen worden door middel van 20 jukken met daarin 60 schuiven afgesloten. De jukken zijn draaibaar aan de Thompsonbrug opgehangen. In een juk zijn drie schuiven boven elkaar geplaatst, die al naar gelang de afvoer van de Maas, verwijderd of geplaatst kunnen worden.
Een aantal jukken en schuiven is ontwricht of door de aanvaring weggeslagen. Noodherstel is niet mogelijk. De reparatie gaat een paar weken duren.
Omvaren
Zolang de stuw in Grave niet hersteld is, moeten binnenvaartschepen omvaren. Kleine schepen kunnen via Noord-Brabant varen; grote moeten via het Albertkanaal en Antwerpen. Het tijdverlies kan oplopen tot 48 uur.
De Maas wordt op dit traject vooral gebruikt voor vervoer van grind, zand en veevoeders. Per dag varen 75 tot 100 schepen over de Maas. De schatting is dat zo veel schepen nu ook gedupeerd zijn.
Tijdens oud en nieuw zouden er sowieso niet veel schepen varen. Maar deze week komt de scheepvaart weer op gang.
Rijkswaterstaat heeft vandaag twee zware pompen aangevoerd die Maaswater naar het Maas-Waalkanaal overpompen om het waterpeil daar op te krikken. Over een dag of drie is daar dan beperkte scheepvaart mogelijk.
Terminals
Overslagbedrijven en terminals in Noord-Brabant en Limburg hebben veel last van de stremming van het scheepvaartverkeer. Met name in Oss, Cuijk en Veghel. Ook veel zand- en grindbedrijven en veevoederbedrijven moeten langer wachten op nieuwe voorraden.
Het flink gezakte waterpeil heeft ook gevolgen voor woonboten in het Maas-Waalkanaal en onder andere op de Paesplas bij Gennep. Die liggen scheef en deels op het droge. Een aantal bewoners heeft tijdelijk elders onderdak gekregen.
tekst en foto’s: Noud van der Zee
