Amsterdam kampt met een rattenprobleem. De GGD en het Havenbedrijf steken veel energie in de bestrijding van de ziekteverspreiders. Ze vragen de scheepvaart ook alert te zijn op bruine en zwarte ratten en maatregelen te nemen om te voorkomen dat ze aan boord kunnen komen.
“Van oudsher is het een punt van aandacht dat schepen ook ongenode gasten kunnen herbergen,” schrijven Haven Amsterdam en GGD Amsterdam in een oproep aan de binnenvaart. “Ondanks allerlei maatregelen die nu al worden genomen kan het zo zijn dat er verstekelingen aan boord zijn. Daar kan ook de zwarte rat bij zijn…”
(foto Wikimedia/Rathater)
Goede klimmers
Bruine ratten komen in heel Amsterdam voor. Ook zwarte ratten zijn sinds 2009 in de hoofdstad gesignaleerd, met name op een aantal locaties in het havengebied. De zwarte rat is een zeer goede klimmer en leeft in Nederland in gebouwen op hoge en droge plaatsen (vlieringen, zolders, pakhuizen, havenemplacementen) én aan boord van schepen.
Gezondheidsrisico
Bruine en zwarte ratten kunnen allerlei ziektes bij zich dragen en een bron van infectieziekten zijn voor de mens. “Hoewel infectieziekten veroorzaakt door ratten in Nederland niet vaak voorkomen, is het toch van belang om de kans op overdracht ervan zo laag mogelijk te houden. Omdat zwarte ratten graag binnen zijn, is het belangrijk te voorkomen dat de zwarte rat Amsterdam (en daarmee de huizen van mensen) intrekt.”
Er is ook een financieel-economisch risico. Ratten kunnen gebouwen en voedselvoorraden beschadigen. Daarnaast is het bestrijden van zwarte ratten kostbaar doordat het veel arbeidsintensiever is dan bij bruine ratten.
Voedselterminals
De afgelopen drie jaar hebben Haven Amsterdam en GGD Amsterdam (afdeling Dierplaagbeheersing, DPB) beheersmaatregelen uitgevoerd, in nauwe samenwerking met de voedselterminals in het havengebied.
In 2010 en 2011 ging het onder meer om deskundige behandeling op de plekken waar zwarte ratten zijn gezien, kritisch kijken naar de (vanuit HACCP) beschreven risico’s voor (voedsel)terminals, voorlichting/bewustwording van risico’s door vrijblijvende gesprekken met binnenschippers/, ijkswaterstaat, Havenpolitie enzovoort.
Aanpak
Dit jaar zijn extra beheersmaatregelen opgezet, zoals:
– maandelijkse controle van alle voedselterminals door DPB en tweejaarlijkse bijeenkomsten met betrokkenen
– halfjaarlijkse controle van vrije wallen in het havengebied, door DPB
– verspreiding van voorlichtingsmateriaal
– onderzoek naar gezondheidsrisico’s (in samenwerking met het RIVM)
– gerichte enquête in het Houthavengebied
Tips
1. Zorg dat zwarte ratten niet binnen of aan boord kunnen komen en geef ze geen nestelmogelijkheid
3. Geef zwarte ratten geen voedsel: zorg dat uw afval en de producten die u vervoert of opslaat, onbereikbaar zijn
4. Controleer ook regelmatig of zich zwarte ratten aan boord of in uw opslagruimte bevinden
5. Als er overlast van zwarte ratten is, stel dan een behandelplan op, samen met een deskundige dierplaagorganisatie
6. Ziet u zwarte ratten, meld dit dan bij de GGD Amsterdam: (020) 555 56 00 of [email protected]. (Twijfelt u of het de zwarte rat is waar u last van heeft of heeft u vragen, dan kunt u ook contact opnemen)
