De zuidelijkst gelegen deelstaat van Brazilië (Rio Grande do Sul met ruim 10 miljoen inwoners) heeft veel binnenwateren en biedt daarmee voldoende mogelijkheden voor de binnenvaart. De deelstaatregering heeft daarom het vaste voornemen hier volop aandacht aan te besteden en heeft Nederlandse partijen gevraagd daarbij behulpzaam te zijn. Tijdens een bezoek van de gouverneur van Rio Grande do Sul aan Nederland zegde minister Eurlings toe onze kennisoverdracht financieel te steunen vanuit een EVD-subsidie, genaamd 2g@there Brazilië zeehavens, intermodale achterlandlogistiek en scheepsbouw.
Containers
Harrie de Leijer van NEA en Wim Ruijgh van Amports steunen de minister, daar secretaris geheten, van Infrastructuur en Transport in zijn ambitieuze streven het aandeel van de binnenvaart in het binnenlands vervoer binnen tien jaar te verhogen van 7 naar 15 procent. Op basis van een inventarisatie van de huidige binnenlandse goederenstromen werden mogelijk haalbare projecten geïdentificeerd. Deze worden nu verder uitgewerkt. Op korte termijn kan naar verwachting een containerservice tussen de hoofdstad, de vroegere zeehaven Porto Alegre, en de zeehaven Rio Grande starten. De afstand van meer dan 300 kilometer wordt grotendeels over het Lagoa dos Patos (Eendenmeer) afgelegd. Nu vinden er al vele bulkverschepingen plaats. Harrie de Leijer: “Er is voldoende gecontaineriseerde lading aanwezig. Waar het om gaat is dat de verlader zich nu committeert een deel van die lading per binnenvaart te laten vervoeren. Dat betekent dan wel een geregelde dienst tegen concurrerende tarieven.” Voor de binnenvaart is er een potentiële lading van 20.000 containers, circa 30.000 TEU. Gezien de groei die Brazilië laat zien, mag verwacht worden dat dit aantal nog zal toenemen.
Succes
De overheid wil als initiator, overigens krachtig gesteund door het gezamenlijk bedrijfsleven, op korte termijn een succes boeken. De lading (veel reefer containers) is er dus in potentie. In de zeehaven Rio Grande is een moderne containerterminal die rederijen als MSC, Hamburg Süd, CMA-CGM en CSAV bedienen en een doorzet van 700.000 containers kent. In de binnenhaven Porto Alegre kan een provisorische terminal worden verzorgd met uitzicht op een definitieve plek. Ook zijn er enkele binnenvaartrederijen die interesse tonen.
Toch ligt hier het belangrijkste knelpunt. De bulkverschepingen die zij doen, zijn vaak seizoengebonden: veel granen zoals soja en maïs. Dat betekent gebrek aan scheepscapaciteit in de oogsttijden en dat kan natuurlijk niet voor een geregelde containerdienst. Op korte termijn is niet te verwachten dat er schepen bijkomen gezien de volgeboekte scheepswerven.
Van Braziliaanse zijde is de vraag gesteld of er geen mogelijkheden zijn capaciteit vanuit Nederland naar Rio Grande do Sul te brengen. Daar zitten, weet Wim Ruijgh, de nodige haken en ogen aan, “maar het is interessant genoeg dit eens na te gaan. Lukt een eerste ‘pilot’ dan is dit een goede basis voor meer samenwerking tussen Brazilië en Nederland op bedrijfsniveau. Nederland wordt beschouwd als de expert bij uitstek op het gebied van de binnenvaart. Dat moeten we natuurlijk uitbuiten.” Om die reden was afgelopen vrijdag (26 maart) een bijeenkomst bij de EVD in Den Haag met betrokkenen bij de binnenvaart, waaronder het EICB.
Bewustzijn
Op iets langere termijn liggen er ook kansen in de bulksector. Nu al wordt er veel over het water vervoerd, maar ook nog steeds heel veel over de weg en per spoor. Dat heeft verschillende oorzaken. De infrastructuur is nog vaak gebrekkig: te weinig waterdiepte, gebrekkige beboeiing of onvoldoende geëquipeerde terminals. Tevens zijn de startkosten meestal niet concurrerend en men is zich nog minder bewust van de positieve kanten van de binnenvaart. Door de actieve houding van de overheid in Rio Grande do Sul en met steun van Amports en NEA, en niet te vergeten de Nederlandse overheid, ontstaat er een sterker bewustzijn van de mogelijkheden die de vele waterwegen daar bieden.
