Op veertien plekken langs de Maas gaat Rijkswaterstaat ecologisch herstel uitvoeren. Op basis van de Europese Kaderrichtlijn Water krijgen oevers en beken een natuurvriendelijker inrichting.
De plannen voor veertien locaties langs de Zandmaas, tussen Beesel in Limburg en Oeffelt in Noord-Brabant, liggen ter inzage. Burgers en instanties kunnen nog tot 25 januari reageren.
‘Mooder Maas’, zoals de rivier in Limburg liefkozend wordt genoemd, heeft een veelzijdig karakter. In het zuiden ligt de snelstromende en onbevaarbare Grensmaas. Verderop gaat ze over in de Zandmaas: een diep uitgesleten rivierdal met bijzondere terrassen op de flanken. Stroomafwaarts bevinden zich oude meanders. Dit deel van de Maas heeft zijn eigen kenmerkende flora en fauna.
Verdwenen
Het oorspronkelijke karakter is de afgelopen decennia door menselijk ingrijpen grotendeels verdwenen. Er kwamen stuwen en sluizen voor de scheepvaart, bochten werden afgesneden en ook beken, die uitmonden in de Maas, zijn flink ingeperkt. Deze ingrepen brachten economische voorspoed, maar pakten voor het waterleven in de Maas minder goed uit. Het leefgebied van planten en dieren raakte verstoord. Daardoor zijn veel soorten in aantal achteruitgaan of zelfs helemaal verdwenen. Zoals de zalm en enkele soorten zoetwatermosselen.
Met gerichte maatregelen wil Rijkswaterstaat daar samen met partners verandering in brengen. Het uitgangspunt bij dit ecologisch herstel is met het water meebewegen. Karakteristieke kenmerken van de Maas zijn daar leidend in. Dat gebeurt, zo belooft Rijkswaterstaat, met respect voor de andere functies van de rivier.
De maatregelen vloeien voort uit de Europese Kaderrichtlijn Water. De bindende factor is riviernatuur. En dan met veel variatie in de inrichting van de Maas en beekmondingen. Zodat zowel soorten die van rustig en beschut water houden, als die van stromend water houden, zich er weer thuis voelen.
Geulen in uiterwaarden
Concreet gaat het onder meer om de aanleg van geulen en het herstel van een oever bij Buggenum, de aanleg van een geul in de Rijkelse Beemden, aanpak van de monding van de Stepkensbeek in Venlo en de Oude Maasarm in Heijen. Het grootste deel van de werkzaamheden bestaat uit het aanleggen van geïsoleerde geulen in uiterwaarden van de Maas. De geulen vullen zich met helder grondwater. Dat brengt de natuurlijke natuurwaarden terug.
Verder worden obstakels in de beekmondingen verwijderd. Dat zijn ‘kruispunten’ voor waternatuur. De beken zijn belangrijke voortplantingsgebieden voor vissen.
