Medio negentiger jaren liep de binnenvaart voorop bij de toepassing van e-mail, toen met lawaaierige telefoonverbindingen voor een (tekst)bericht te verzenden van soms meer dan een hele kilobyte. Waardoor liep de binnenvaart voorop? Vanwege de kinderen op het internaat, waar mama vanaf het schip ineens zomaar een soort van contact mee kon onderhouden.
Een kleine dertig jaar later wordt geroepen dat de binnenvaart moet vergroenen maar daar wordt dan altijd achteraan gezegd: “…en digitaliseren!” Hoezo digitaliseren? Het klinkt goed maar waar vergroening alleen kan door bakken met geld te storten, gaat digitalisering door, zelfs als je het niet zou willen.
Waarom zou je dat niet willen? Het leven wordt met alle digitale toepassingen belachelijk makkelijk. De meeste digitalisering is al zo vanzelfsprekend dat we er niet meer bij nadenken. Wie betaalt er nog met muntjes, belt er nog met een huislijn, luistert naar elpees, kijkt naar 8 mm-films of drukt er nog foto’s af om in een album te plakken? Allemaal gedigitaliseerd, zelfs in één apparaat. Als je dat niet bij je hebt, kom je niet eens de sportschool in of straks weer een bioscoop of restaurant, want je moet een digitaal bewijs laten zien dat je bent gevaccineerd of getest.
Of we ooit in staat zijn ons volledige geheugen en persoonlijkheid te uploaden en in de cloud te bewaren weet ik niet, maar de wereld zoals wij die kenden in pak hem beet de jaren 80 is al volledig gedigitaliseerd, op ons brein na. Geloof het of niet maar ons brein is nog steeds het meest ingewikkelde object in het universum (ook het brein van antivaxers).
In de coronatijd blijkt het digitale gesprek (via zoom of zo) zelfs een aardige vervanger van omslachtige ontmoetingen en vergaderingen, al missen we wel de echte verbinding van vlees en bloed. Digitalisering leidt niet alleen tot gemak, het maakt alles sneller, praktischer en dus kunnen we meer in kortere tijd.
En dan? Dan kunnen we nog meer producten over de wereld sjouwen voor nog meer mensen. Het lijkt mooi, maar er schuilt iets van een paradox in, alsof we staan te dringen om alles om zeep te helpen.
Digitalisering is geen gebakken lucht, maar is het een oplossing of gewoon de niet te vermijden vooruitgang? Als de overheid even niet meer weet hoe zij de binnenvaart moet steunen zonder blasfemisch te praten over de vrije markt negeren, dan gaat het ineens over het digitaliseren van de vaarweg, zodat binnenschepen accurater op hun plek van bestemming kunnen komen. Voor welk probleem is dat eigenlijk een oplossing?
