“Het beperken van de open overslag van kolen in Rotterdam leidt niet tot vermindering van de CO2-uitstoot. De oplossing zit in het verminderen van het gebruik van kolen, niet in het verleggen van de route naar de eindgebruikers.” Dat schrijft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat in antwoord op Kamervragen van Tom van der Lee van GroenLinks.
Van der Lee wilde onder meer weten of de Rotterdamse haven steenkool kan weren, bijvoorbeeld door het verhogen van tarieven. Dat is volgens Wiebes niet wenselijk, want “beperking van kolenoverslag in [zou] Rotterdam de goederenstroom verleggen naar Belgische en Duitse havens en daarmee geen effectieve maatregel zijn voor reductie van CO2-uitstoot. Terwijl wel de eraan verbonden toegevoegde waarde en werkgelegenheid in Rotterdam verloren zouden gaan.
De vermindering van het gebruik van kolen is al zichtbaar in de cijfers van de Rotterdamse haven, zo schrijft Wiebes. In het eerste kwartaal van dit jaar daalde de overslag met 19 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dat komt met name door sluiting van oude kolencentrales in Duitsland en Nederland. Over heel 2017 was er ook een afname van de kolenoverslag.
Modal split
“Zouden de kades voor de kolenoverslag niet beter gebruikt kunnen worden om (container)vracht over te slaan naar binnenvaartschepen om zo de modal split te verbeteren?” vraagt Van der Lee ook.
Wiebes antwoordt: “Veel droge lading, waaronder kolen, wordt per binnenvaart vervoerd naar het achterland. In het licht van de hierboven al aangehaalde doorvoer van kolen en de autonome vraag naar kolen in Duitsland geldt voor dit moment dat er nog steeds kades in de Rotterdamse haven nodig zijn voor de kolenoverslag. Als in de loop van de mondiale transitie naar een CO2-arme en circulair producerende industrie de behoefte aan kolendoorvoer naar Duitsland afneemt, zullen als gevolg daarvan ook de kades voor kolenoverslag minder nodig zijn. Of dat betekent dat die dan beschikbaar komen voor containeroverslag met aan- en afvoer via binnenvaartschepen is nog niet te voorzien.”
“Ook de circulaire economie zal naar nu verwacht wordt met bulkvervoer van o.a. biomassa gepaard gaan die op de huidige kolenkades kan worden overgeslagen. De aanwending van de kades in de Rotterdamse haven is bovendien niet aan het kabinet, maar aan HbR zelf. Het havenbedrijf is daarbij overigens al actief met het bevorderen van de modal split: het stimuleren van verdere transport via spoor of binnenvaart.”
