Is er sprake van reflectie van de formateurs over de binnenvaart, met BLN-Schuttevaer?
“Wat je merkt is dat we goed contact hebben rondom de formatie van het nieuwe kabinet. Ik heb het gevoel er dichter bij betrokken te zijn dan toen ik nog in de Tweede Kamer zat. Natuurlijk zie ik ook de eindstukken niet, maar ik voel dat de interactie tussen de binnenvaart en de rest begint te leven. Helder is dat de binnenvaart wordt herkend als onderdeel van de oplossing voor de aanpak van congestie op weg en rail. Het is pure winst als dat in het regeerakkoord terechtkomt. We blijven inzetten op de integrale aanpak van transportproblemen in Nederland. Niet zoeken naar een spooroplossing voor een spoorprobleem zoals bij de Betuwe lijn het geval was. In een brief van een topambtenaar aan de Tweede Kamer over dit onderwerp stond geen woord over de binnenvaart.
Er wordt gewoon niet over nagedacht. Dat komt ook doordat op het ministerie van Infrastructuur en Milieu die afdelingen voor spoor en binnenvaart gescheiden zijn. Er staat niet eens een muurtje tussen, er zitten hele verdiepingen tussen. Daarom zijn we heel benieuwd naar de nieuwe indeling van de ministeries. BLN-Schuttevaer is er alert op dat vanuit de vervoersvraag wordt geredeneerd en niet vanuit het aanbod. Zoals bij project Maatwerk (consultancy van de binnenvaart voor verladers, via het BVB – red.) wordt bij elke vervoersvraag gezocht naar een combinatie van oplossingen. Denk multimodaal.”
Hoe is de feedback van de leden bij BLN-Schuttevaer?
“We zitten in een vergaand traject van visieontwikkeling met de leden en met andere spelers in het vervoer. We staan namelijk voor een grote uitdaging. De vervoersvraag in Nederland vraagt om een brede aanpak. Dus ook mensen van bijvoorbeeld TLN en KNV worden hierbij betrokken. We willen toe naar niet langer het produceren van een kaart met alleen spoorwegen, alleen wegen of alleen vaarwegen, maar naar een integrale kaart met alle synchromodale mogelijkheden. Dat is andere een aanpak dan we tot nu toe hebben gedaan.”
En de binnenvaart heeft daarin natuurlijk een glansrol?
“De wegen en spoorwegen hebben geen capaciteit meer. Een synchromodale kaart met alle kwaliteiten zal de binnenvaart meer in beeld brengen ja. We zijn allemaal trots op de groeiende economie, maar als we niets doen, zal die groei leiden tot verstoppingen. Dat kan toch niet de strategie zijn? Samen met de andere vervoerders plaatsen we een stip op de horizon. Dáár willen we heen.
We betrekken de leden ook bij dit proces uiteraard. Er moet draagvlak zijn voor deze visie. Ik merk dat het goed werkt met het bestuur en Hester (Duursema, directeur van BLN – red.) heeft veel ervaring met visievorming in andere sectoren. Het wordt breed gedragen binnen BLN dat de bakens moeten worden verzet als het tij verloopt.
Je kan niet volstaan met roepen dat alles ‘smart’ moet als je weet dat er de komende jaren nog honderdduizenden auto’s bij komen op het Nederlandse wegen net. Je zal nieuwe accenten moeten leggen.”
Wat voor rol speelt de vergroening hierin?
“We gaan een heel mooie fase in. In het regeerakkoord zal de rol voor de binnenvaart duidelijk zijn als een instrument voor de oplossing voor de congestieproblemen. De binnenvaart moet die rol ook spelen in het streven naar een CO2-loze economie; dus uiteindelijk naar emissieloos vervoeren.
Bij BLN-Schuttevaer werkt de commissie Vergroening & Duurzaamheid onder leiding van Jan van Belzen aan een zo goed mogelijk contact met de leden over hoe we de binnenvaart het beste daarbij kunnen inzetten. We hebben goud in handen want de relatief lage CO2-uitstoot van de binnenvaart blijft onovertroffen. Op die manier geven we de leden ook de mogelijkheid mee te praten over het beleid en de strategische betekenis van de binnenvaart als belangrijke pijler van de energietransitie die Nederland (en ook Europa) moet gaan inzetten.”
Maar de vergroening vraagt investeringen.
“Aan de politiek hebben we ons vergroeningsplan aangeboden en we geven daarbij wel duidelijk aan dat we er iets voor terugvragen. Daarom is het zo belangrijk dat we bij dit nieuwe kabinet een ander beeld van de binnenvaart neerzetten. Er zal een vernieuwingsgolf nodig zijn en daarbij is subsidie nodig.
Maar kijk naar de windparken. Jarenlang was daar subsidie nodig, maar nu worden de eerste parken neergezet zonder subsidie. Ik ben benieuwd of er handvatten zullen zijn voor subsidie voor vergroening in het regeerakkoord. Reken maar dat BLN-Schuttevaer er als een bok op de haverkist bij zit om die processen te volgen.
Dat doen we onder andere met de Commissie Transport & Infrastructuur van werkgeversvereniging VNO-NCW, waarin ik zitting heb. Maar ook direct bij de formerende partijen. En je ziet het gebeuren: er is een omslag en de binnenvaart wordt relevanter, krijgt een ander plekje in de zon. Ik hoop bijvoorbeeld ook op geld voor de ontwikkeling van die synchromodale kaart.”
Wat wil BLN-Schuttevaer met het BVB?
“De organisaties in de binnenvaart zijn in ontwikkeling. Veel van onze leden van BLN willen dat we naar buiten toe meer een eigen geluid laten horen. Maar wij vinden dat het BVB zeker niet zijn waarde mag verliezen in de expertise die het te bieden heeft. Het project Maatwerk moet worden voortgezet.
Ik denk dat we af moeten van een hele rij naamplaatjes van de verschillende bureaus zoals BVB, Bureau Telematica Binnenvaart (BTB) en het EICB. Het beste zou zijn om met z’n allen één slim ding op te tuigen, samen werken aan een stabiel plan voor de bureaus. Waar ook het verdienmodel goed van doordacht is. Hier voeren we op dit moment de gesprekken over, ook met het CBRB.“
