De veiligheid van containerschepen staat in de schijnwerpers nu die schepen steeds groter worden. Dat zegt Sven Gerhard van Allianz Global Corporate & Specialty SE (AGCS). Dat bedrijf presenteerde deze week de jaarlijkse Safety and Shipping Review 2015, waarin gerapporteerde verliezen van zeeschepen van meer dan 100 bruto ton worden geanalyseerd.
De begin dit jaar in de vaart gekomen MSC Oscar, met 19.224 TEU ’s werelds grootste, is exemplarisch. ‘Grotere schepen kunnen ook grotere schades betekenen. De industrie moet zich voorbereiden op een verlies van meer dan één miljard dollar op een containerschip of zelfs een op maat gemaakt drijvende offshore-faciliteit’, zegt Gerhard.
Twijfels over verdere schaalvergroting
AGSC ziet een aantal risico’s voor dergelijke megaschepen. Zo betekent het beperkte aantal diepwaterhavens een verhoogde concentratie van het risico. Er is ook een wereldwijd tekort aan gekwalificeerde zeemannen.
De berging en het verwijderen van schepen is een andere ‘uitdaging’. De verwijdering van de overblijfselen van passagiersschip Costa Concordia heeft duidelijk aangetoond dat de kosten van deze operatie gemakkelijk een veelvoud kunnen zijn van de waarde van het schip, aldus AGCS. Topman Rahul Khanna van het bedrijf zegt: ‘De scheepvaart moet lang en hard nadenken vooraleer de sprong te maken naar de volgende grootte van het schip.’
Aantal schades blijft dalen
Toch komt Allianz met goed nieuws: het aantal schades aan schepen blijft dalen. In 2014 waren er 75 claims wereldwijd van totaal verloren gegane schepen. Daarmee was het het veiligste jaar in de scheepvaart in tien jaar. Het aantal verliezen lag 32 procent lager ten opzichte van het voorgaande jaar. Sinds 2005 zijn de scheepvaartverliezen gedaald met 50 procent.
Twee maritieme regio’s zijn verantwoordelijk voor meer dan een derde van de totale verliezen in 2014: Zuid-China, Indochina, Indonesië en de Filippijnen (17 schepen) en Japan, Korea en Noord-China (12 schepen). Vracht- en vissersschepen zijn goed voor meer dan 50 procent van alle verliezen.
[kader positie=”rechts” breed = “40”]
Pechvogel
Een schip op de Grote Meren van Noord-Amerika blijkt de grootste pechvogel aller tijden. Analyse van Allianz toont aan dat het in de afgelopen acht jaar betrokken is geweest bij negentien incidenten. Zes daarvan gebeurden in één jaar. Het schip werd getroffen door over brand, motoruitval, uitval van de besturing en het schip botste zelfs met een verzonken boomstronk.[/kader]
Training
Volgens het rapport waren er 2.773 scheepvaartongevallen wereldwijd (inclusief totale verliezen) in 2014. De Oost-Middellandse Zee en Zwarte Zee zijn hierbij de hotspots (490), met een stijging van 5 procent jaar na jaar. De Britse Eilanden, de Noordzee, het Engels Kanaal en de Golf van Biskaje staan op de tweede plaats (465), met een stijging van 29 procent.
Recente incidenten, zoals met de Sewol en de Norman Atlantic, doen nieuwe vragen rijzen over training en voorbereiding op noodsituaties op passagiersschepen. In2014 gingen zeven passagiersschepen verloren. ‘In veel gevallen is de constructie van het vaartuig niet het enige zwakke punt. Deze twee incidenten onderstrepen een zorgwekkende kloof in de opleiding van de bemanning als het gaat om acties in noodsituaties aan boord van roro-veerboten en passagiersschepen’, zegt Sven Gerhard van AGCS.
De algemene scheepvaarttrend van kleinere bemanningen betekent dat zeevarenden meer moeten doen met minder mensen. De minimale bemanningssterkte vermindert volgens de verzekeraar de mogelijkheid tot (veiligheids)trainingen en dat ‘mag niet het normale dag-tot-dag-niveau voor veilige bedrijfsvoering worden’.
Cyberaanvallen
Speciale aandacht vraagt AGCS voor het risico van hackers. Onvoldoende bescherming tegen cyberrisico’s is een nieuwe bedreiging voor de scheepvaartsector, die sterk onderling verbonden zijn en steeds meer vertrouwen op automatisering.
‘Cyberrisico staat nog in zijn kinderschoenen in de maritieme sector van vandaag, maar schepen en havens kunnen in de toekomst verleidelijke doelwitten voor hackers worden’, zegt Khanna.
‘Een gerichte technologie voor cyberaanvallen aan boord, vooral in de elektronische navigatiesystemen, zou mogelijk kunnen leiden tot een totale schade of zelfs meerdere schepen van 1 bedrijf schade toebrengen’, aldus Gerhard. Andere scenario’s kunnen volgens hem zijn dat cybercriminelen het voorzien hebben op havens, waarbij ze sluizen kunnen sluiten, zich richten op containers of vertrouwelijke gegevens.
