Quirin’s heet het café-restaurant dat tegenover het casino aan de Waalkade drijft, in de ingang van de passantenhaven. Met uitzicht op het zwiepende radartje onder de Nijmeegse Waalbrug is het er goed toeven. Je hebt er een mooi uitzicht op soms lelijke schepen. Maar vooral een fraai panorama.
De uitbater en directeur van dat levende schilderij heet al jaren Ed Tonissen. “Ik kwam van school, het was economische crisis. Ik was technisch opgeleid, maar er was geen baan te vinden. Mijn vader verhuurde Quirin’s en de huurder was net vertrokken. Ik had toch niks te doen, dus ik dacht: ‘Ik ga dat maar eens proberen.’ Al was ik het helemaal niet van plan, ik heb altijd wel een bedrijf met iets van water willen hebben.”
Kantjeboord-locatie
Dat water kreeg hij. In grote hoeveelheden zelfs. En dan moet je 60 meter steiger op de Waalkade bouwen om het restaurant toegankelijk te houden. Omdat het hoogwater is. Soms moet je dan ook als directeur ambtenaren te woord staan die er vast van overtuigd zijn dat de Waal 15 centimeter per uur stijgt. Natuurlijk stijgt alleen maar de bloeddruk bij zoveel wijsheid.
Maar op andere momenten krijg je rustiger volk over de vloer. De markante Dries van Agt bijvoorbeeld, die een deftig hapje komt eten. Quirin’s heeft het allemaal meegemaakt.
Het bedrijf drijft al sinds 1968 dicht tegen de Waalkade. Het etablissement heeft een echte kantjeboord-locatie op de monding van de Nijmeegse Lindenberghaven. Het restaurant ligt achter de beschermende arm van een krib, een stukje van de Waalkadekant verwijderd. In het voorbijvaren is het opvallende café-restaurant niet te missen. “Mijn vader begon in 1967 met een rondvaartbedrijf. Wij zijn van huis uit schippers met een horecatak. Een broer van mij zit in het horecabedrijf. Mijn oudste broer vaart op het pontje van Opheusden. Ik ben geboren op een omgebouwde sleepkempenaar, de Augustinus. Mijn wieg schommelde altijd.”
Pannenkoekenboot
Het werk in het restaurant- en vermaakwezen bevalt Tonissen goed, “al wil het economisch wel eens tegenvallen natuurlijk.”
Hij heeft zijn ogen niet in zijn zak zitten, kijkt niet alleen als een ondernemer vooruit, maar heeft ook twee rechterhanden die wel een leidinkje kunnen repareren. ‘Ik heb niet alleen Quirin’s. Het bedrijf is veel groter dan dat.”
Met de Pannenkoekenboot bijvoorbeeld. Van het door hem zelf ontworpen schip varen er exemplaren rond in Nijmegen, Rotterdam en Amsterdam. “Ook stoomboot de Brandaris/China Boat heb ik in 1992 zelf ontworpen en gebouwd. Het is een replica van een veerboot, compleet met rokende schoorsteen en stoomfluit.”
Het oude schipperscentrum Zwarte Zwaan in Rotterdam werd voor horecabestemming onder handen genomen en geheel in de oude stijl teruggebracht. “Die heb ik gekocht en helemaal leeggesloopt. De buitenkant ziet er weer prachtig uit. De ruitjes hebben we eruit gehaald, de stalen vensters gezandstraald en er dubbel glas in teruggezet.”
Want het is koud soms in de Parkhaven onder de Euromast, daar waar de Zwarte Zwaan ligt. Een nog opvallender verschijnsel is Tonissens laatste activiteit: Splashtours, het fenomeen van de varende touringcar. Een maand nu is dit bijzondere voer- en vaartuig in gebruik. Een noviteit die werkelijk al in elke krant en menig tijdschrift ter sprake werd gebracht.
IJssellinie
Maar het Nijmeegse restaurant kent zelf ook een bijzonder verhaal. De NATO had in de Koude Oorlog bedacht de Russen tegen te kunnen houden door dammen in de rivier te leggen. Die er voor moesten zorgen dat gebieden onder water werden gezet (inundatie geheten). Om de opmars van de vijand te verhinderen. Een waterfront dat noch begaanbaar noch bevaarbaar was.
Het restaurant is gebouwd op één van de oude 22 casco’s die in afgezonken toestand het Waalgebied moesten blokkeren bij een Russische invasie. Als onderdeel van de IJssellinie. Niemand bedacht blijkbaar dat de Sovjets daaroverheen konden vliegen. En dat terwijl in de Tweede Wereldoorlog Nederland op de knieën werd gedwongen door valschermjagers en Stuka-bommenwerpers. Daar leer je toch iets van, zou je zeggen.
Ed Tonissen. (foto’s www.manonbruininga.nl)
De casco’s bestaan tegenwoordig bijna allemaal nog volgens Tonissen. Quirin’s heeft aan het wapenfeit een regelrecht huisspook overgehouden. Een souvenir uit de periode dat het vaartuig dienst deed bij het leger. Onder het restaurant, waar de familie Tonissen woont, valt ‘s avonds – als je goed luistert – getik te horen. Het klinkt als een regelmatig heen en weer lopen: wachtlopen. “Dat is een achtergebleven soldaat, zeggen wij dan tegen elkaar”, grinnikt Ed Tonissen.
Portugese sferen
Na een paar horeca-experimenten als jazzclub-met-honderd-verschillende-cocktails, en restaurant met een kleine kaart, is Quirin’s nu naast café vooral spiezenrestaurant. Waar met hulp van voedseltechniek en marinades lange tijd boven de gril werd geëxperimenteerd. Teneinde de klant te kunnen bedienen met de perfecte spies.
Waaraan niet alleen verschillende vissoorten worden geserveerd, maar ook diverse soorten vlees. Waarbij men zich kan voorstellen dat een reepje biefstuk in een heel ander tijdsbestek wil garen, dan een stukje varken. Maar het experiment is geslaagd, zo komen journalist en fotograaf van dit artikel proefondervindelijk te weten. Wij krijgen tweemaal een middelgrote spies geserveerd. “Wil je geen grotere?” Met een royale sorbet toe.
De bedrijfsformule is eindelijk gevonden, met een vette knipoog naar Portugese sferen en het eiland Madeira. Want dat is de huidige aankleding en sfeer van het etablissement. “We hebben hier altijd fadomuziek opstaan (Portugese volksmuziek, Portugese blues beweren sommigen). Drie jaar lang speelde hier fadogroep Quatro Ventos als huisorkest”, zegt directeur Tonissen. Met ex-Frank Boeijen-gitarist Wout Pennings onder anderen.
Bij lekker weer kunnen van de zomer dakpanelen worden opengezet, om het Portugese gevoel kracht bij te zetten. “Het zijn scheepsluiken, schuifluiken”, wijst Ed Tonissen niet zonder trots. Ook heel aardig natuurlijk om het vuurwerk tijdens de Nijmeegse Zomerfeesten te bekijken, terwijl je een spiesje leegschraapt. Of als je achterover in de zon leunt met een lekker glaasje Madeira (my dear) in de hand.
Quirin’s/Rederij Tonissen
Waalkade, tegenover Casino
6511 XR Nijmegen
(024) 324 19 64 (Quirin’s)
(024) 323 32 85 (rederij)
www.tonissen.nl