“De personen Willem Scholten en Pim Fortuyn hadden beiden op eigen wijze een doorslaggevende rol in het besluitvormingsproces over de aanleg van Maasvlakte 2.” Dat schrijft Dirk Koppenol in zijn boek Lobby for Land over het besluitvormingsproces van Maasvlakte 2. Op 9 december presenteert hij het boek en diverse markante uitkomsten van zijn onderzoek.
“In 2001 kwam maar geen schot in de financiële deal met het Rijk rond Maasvlakte 2”, beschrijft Koppenol, “doordat het ministerie van Financiën geen brood zag in een investering in de havenuitbreiding.”
Willem Scholten, de na het havenschandaal werd ontslagen directeur van Havenbedrijf Rotterdam, ging geregeld buiten de wethouder om in gesprek met hoge ambtenaren van Financiën om steun te krijgen voor zijn plan. Hoewel de Rotterdamse PvdA-fractie faliekant tegen zijn plan was, wist Scholten in 2001 toch het ministerie van Financiën te overtuigen, ontdekte Koppenol.
In stroomversnelling
Pim Fortuyn zag niets in het plan voor een nieuwe Maasvlakte. Zijn Leefbaar Rotterdam won in maart 2002 de gemeenteraadsverkiezingen. Een spaak in het wiel van Scholten. “Toen Fortuyn op 6 maart met meer dan een derde van de stemmen de Rotterdamse gemeenteverkiezingen won, leek een doorbraak allesbehalve dichtbij”, concludeert Koppenol.
Maar de dood van Fortuyn op 6 mei van datzelfde jaar bracht het besluitvormingsproces in een stroomversnelling. Anderen namen zijn taken over binnen de LPF en die partij ging regeren met het CDA en de VVD. Die coalitiepartijen waren al langer voorstander van de Rijksdeal: er werd besloten het Havenbedrijf te verzelfstandigen in ruil voor een financiële overeenkomst over Maasvlakte 2.
Onderzoek
Koppenol, beleidsadviseur bij SmartPort, deed meer dan vier jaar onderzoek en interviewde voor zijn boek meer dan dertig direct betrokkenen bij het besluitvormingsproces. Onder hen zijn verschillende havendirecteuren, directeuren van grote belangenorganisaties, een minister en hoge ambtenaren. Op vrijdag 9 december zal Koppenol het eerste exemplaar van Lobby for Land overhandigen aan COO Ronald Paul van het Havenbedrijf Rotterdam. Die gaf als oud-directeur projectorganisatie Maasvlakte 2 leiding aan de aanleg van het nieuwe havengebied.
Het onderzoek is gefinancierd door het Havenbedrijf Rotterdam en het boek is uitgegeven met financiële ondersteuning van het Unger van Brero Fonds. Begin december is het boek zowel in de boekhandel als online verkrijgbaar.
