Op de helling van Museumwerf Vreeswijk valt sinds deze week een bijzonderheid te bewonderen. Het is de Mississippi, een monumentale woonboot die voor groot onderhoud naar de helling is gekomen.
Thuisbasis van de Mississippi is de Utrechtsestraatweg in de Nieuwegeinse wijk Jutphaas. Daar ligt het vaartuig verscholen achter het groen. Op de helling bij de Museumwerf is het echter in volle glorie te zien.
De Stijl en Het Nieuwe Bouwen
De witte opbouw oogt volgens de liefhebbers verrassend eenvoudig terwijl die de Mississippi tegelijkertijd grandeur geeft. En dat is precies de bedoeling van de architectonische stijlen waarin de Mississippi is opgetrokken. Het woonschip is namelijk opgebouwd in een mix van De Stijl en Het Nieuwe Bouwen.
Rond 1917 ontstond de no-nonsens architectuurrichting van De Stijl. Versieringen en verbeeldingen van de werkelijkheid werden niet gewaardeerd. Voortaan moesten ontwerpen abstract zijn, rechte lijnen en hoeken hebben en een open, licht en eenvoudig karakter. Ook het kleurgebruik moest helder zijn en eenvoudig. Naast de tinten wit, grijs en zwart werden primaire kleuren toegepast. Veel hiervan is terug te vinden in de Mississippi.
Het Nieuwe Bouwen ontwikkelde zich in de periode 1920-1960 en was eigenlijk een verzameling van vernieuwende architectuurstromingen. De Stijl was een grote inspiratiebron. Het Nieuwe Bouwen was pragmatischer en minder strak in de leer dan De Stijl. Bescheiden sierelementen als afgeronde hoeken en andere welvingen werden geregeld toegepast. Het Nieuwe Bouwen omarmde de veranderingen in de maatschappij, wetenschap en techniek. Dit zou voor betere en gezonde huisvesting zorgen wat belangrijk was bij het oplossen van de groeiende woningnood.
Kenmerken van Het Nieuwe Bouwen zijn onder meer collectiviteit, symmetrie, fabrieksmatige serieproductie, toepassing van moderne materialen als glas, staal en beton. Het Van Nelle-fabrieksgebouw in Rotterdam is hiervan een mooi voorbeeld.
In de Mississippi is het Nieuwe Bouwen terug te vinden in de symmetrie, het gebruik van beton als bouwmateriaal en staal voor de kozijnen. In de raampartijen is een ritme te ontdekken. In de zachte ronde hoeken wijkt het woonschip af van De Stijl.
Art deco en de Amsterdamse School
Niet alleen het uiterlijk is om van te watertanden, ook het interieur mag er zijn. Dat is eveneens stijlvol. Hier is sprake van een mix van art deco en de Amsterdamse School.
Onbekend is welke architecten het exterieur en interieur van de Mississippi ontwierpen, voor welk doel en wanneer, waar en voor wie. Een grondige zoektocht hiernaar leverde geen enkel antwoord op. Enig aanknopingspunt: op een oude ansichtkaart uit 1951 is het schip is te zien in het Gelderse Laag Keppel.
De Mississippi heeft een oude baggerbak als drijvend fundament. Deze heeft onderhoud en reparatie nodig. En dat is de reden voor de tocht naar de werf. De mensen achter de Museumwerf zijn blij mee te kunnen helpen aan het behoud van de Mississippi.
foto’s: Museumwerf Vreeswijk
