Op het Markermeer is op maandag 16 september nabij P3 en P5 rond 14.00 brand uitgebroken op de duwboot Friso. Die voer met een bak richting Lelystad in de Pampusgeul. Na aankomst van berger Loki werd voor de Kustwacht pas enigszins duidelijk wat er aan de hand was.
De in de boot ontstane brand was niet geblust door de blusinstallatie aan boord. De hulpverleningsboot Loki meldde dat het een elektrische brand betrof. De bemanning telde zich in veiligheid op de duwbak.
Koelen
Om 14.40 uur gaf de Kustwacht opdracht om iedereen te evacueren. Te hulp geschoten collega-schippers en reddingsboten namen afstand van het inwendig brandende schip. De gasolietanks begonnen volgens berichten al te gloeien. De bemanning verliet volgens de opvarenden van de hulpverleningsboten de duwbak niet.
Motorvrachtschip Provolare was in de buurt om bijstand te verlenen. De hond van de Friso werd daar aan boord genomen. Ook werkschip Chelsea B kwam kijken of er hulp nodig was.
De schepen die een pomp aan boord hadden begonnen het dek te koelen van het inwendig brandende schip. RIB’s van hulpverleners zetten de buitenboordmotor scheef en spoten zo water over het dek.
Dikke grijze rook
Rond 14.50 uur kwam de brandweer uit Uitdam met de Frans Verkade van de KNRM aan bij het brandende vaartuig. De boot werd met een halve mijl per uur voortgesleept door vissersschip De Twee Gebroeders. Noordwaarts, om rookvrij te kunnen werken. De stuurboordzijde van de kajuit werd ondertussen door meerdere schepen gekoeld. Ondertussen kwam er dikke grijze rook in bruine slierten naar buiten.
Rond 15.10 uur knapten er ramen en kwam er nog meer rook naar buiten. Rond 16.20 uur arriveerde blusboot Jan van der Heyde IV uit Amsterdam om assistentie te verlenen en met schuim de machinekamer verder voorzichtig te blussen. Toen ook de RWS 25 aankwam, lag het vaartuig ruim buiten de vaargeul, waardoor de doorgaande scheepvaart geen overlast had.
Brandweer
Menno Ledel van Waterhulpdienst.nl was bijna net zo snel op de plaats des onheils als zijn collega’s met de Loki. Hij verleende hand- en spandiensten met zijn grote RIB, de Cobra. Toen de dekken te warm begonnen te worden, startte hij zijn pomp en spoot water over de duwboot. De ramen sprongen door de warmte dat en zorgde voor verse zuurstof bij het vuur.
Toen spuiten met de 600-liter-pomp niet genoeg bleek te zijn op de ontluchtingsgaten van de brandstoftank en roosters, zette Ledel zijn buitenboordmotor schuin, zoals je in films ziet, en stortte enorme hoeveelheden water op het dek van de brandende boot. De inmiddels gearriveerde brandweer vroeg hem toen hij stopte door te gaan. Het op die manier koelen van de romp heeft er mogelijk toe bijgedragen dat de brand niet groter werd.
Om 17.00 was men de brand meester. Wat later werd het recent volledig gehermotoriseerde vaartuig op sleeptouw genomen naar Urk. Daar worden de schade en oorzaak verder onderzocht.
Collega’s helpen direct
Schipper Albert Gelderman van de Provolare vond het heel normaal dat hij bijstand verleende. Vanaf 14.00 zijn schip hij langszij van de Frisio. “Elkaar helpen is heel normaal, ik hoop dat ze dat ook voor mij doen mocht het ooit nodig zijn.”
Hij deed alles om te helpen, waaronder het uit de geul drukken van de duwboot om de vaart vrij te houden. En al snel werd de scheepshond aan boord genomen en in veiligheid gebracht. Gelderman kon aan het begin van de avond zijn weg pas vervolgen. Het eerste wat hij zou gaan doen, was een douche nemen. “Alles stinkt naar vette rook.”
Officiële hulpdiensten die gealarmeerd worden, hebben doorgaans veel tijd nodig om bij een incident op het water te arriveren en assisteren – ook al haasten ze zich zo snel als ze kunnen. Daarom is een goede collega die in de buurt vaart en te hulp schiet, zo onmisbaar. Dat bleek ook deze keer weer.
tekst: Evert Bruinekool
“De gasolietanks begonnen volgens berichten al te gloeien“! Wat had er kunnen gebeuren wanneer de brandstof LNG of waterstof was geweest?? Een 2e mts Diamant ramp?
Beetje eenzijdig verhaal. Nergens staat dat de KNRM (al om 14.04 uur) Marken en Huizen hebben gealarmeerd. Huizen was met 2 boten aanwezig, de Huizer en de Nicolaas Wijsenbeek. De Wijsenbeek was de OC. Wie er van Marken aanwezig waren weet ik niet, ik kon niet de hele actie volgen.
Yvonne, weet je wat pas eenzijdig is? De verhalen uit de mond van de woordvoerders van de “officiële” hulpverleningsdiensten die zich op de borst kloppen alsof ze als enige (zonder de eerst ter plaatse zijnde eenheden te noemen) de klus op een snelle en efficiënte manier geklaard zouden hebben, terwijl in werkelijkheid zij als Mostert na de maaltijd kwamen. De hulpboot Loki van Lima Delta Safety was al binnen 10 minuten ter plekke, vlak daarna die van de Waterhulpdienst, de Cobra. Zij waren het die een eerste schouw gedaan hebben en gerapporteerden aan de Kustwacht. Zorg gedragen dat de brandweer (als deze veel later arriveren zou) kon beschikken over de bouwtekeningen van het schip. Koelen daar waren ze al mee begonnen en ook zorgden zij voor de veiligheid van de mensen op verzoek van de Kustwacht.
Ik ben bezig met het plaatsen van het verslag mét radio verkeer en log met de feiten en tijden waar niemand om heen kan. Komt weer op search-and-rescue.nl te staan.
Al met al een prima verhaal van Evert Bruinekool, van eigen hand en uit eigen onderzoek, niet lekker lui overgetypt van het persbericht van brandweer en KNRM die zichzelf graag in het zonnetje gezet zien en zo nog wel eens een eigen draai geven aan de waarheid.
Henk Wijga, Schipper reddingboot Seeker
hier link naar het radioverkeer en bijbehorend log dat de gang van zaken als beschreven in het stuk van Evert Bruinekool ondersteunt:
https://search-and-rescue.nl/?name=2019-09-17_duwboot_brand_op_ijmeer.mp3
Jan van der Heijden heeft geen schuim 😉