Ruim 3.600 mensen grepen zaterdag 8 februari eenmalig de kans om bij Obbicht over de bodem van het Julianakanaal te lopen. De open dag, georganiseerd door Rijkswaterstaat en hoofdaannemer Van den Herik Sliedrecht, was een doorslaand succes.
Van heide en ver kwamen de liefhebbers. Ze liepen, zowat in een file, de 4 kilometer tussen van Sluis Born ende tijdelijke dam bij Berg aan de Maas. Dat stuk kanaal is drooggelegd om het laatste traject van project Maasroute te verbreden en verdiepen. Na incidenten met een kapotte bouwkuip werd tot die rigoureuze aanpak besloten.
Stroom mensen
Verwend door wat wel een voorjaarszonnetje leek, genoten de belangstellenden met volle teugen van het ongewone schouwspel. Voorlichter Alexander Dekkers van Rijkswaterstaat stond met een groep collega’s op de bodem van het Julianakanaal om de stroom mensen in goede banen te leiden.
“Zo‘n grote toeloop hadden wij niet verwacht. Met duizenden zijn ze toegestroomd om dit evenement mee te maken. Als wij tienduizend gratis tickets hadden uitgegeven, waren we die ook in een mum van tijd kwijtgeraakt. Maar dat aantal mensen was te groot voor onze organisatie in dit kleine gebied.”
De bezoekers waren opgetogen. Vrijwel iedereen die over de kanaalbodem onder de Obbichter brug doorliep, reageerde ongeveer hetzelfde: “Prachtig.” “Zeer indrukwekkend.” En: “Deze kans krijg je maar een keer in je leven.”
Selfies
Hoog torenden de oevers van het Julianakanaal uit boven de hoofden van de bezoekers. Reusachtige kranen hadden de schuin toelopende oevers gladgestreken en dikke lagen met brokken steen liggen opgestapeld om wand en bodem te beschermen. 400.000 ton steen was daarvoor nodig en 160.000 ton grind, aangevoerd uit België en Noorwegen. 200 medewerkers en 120 shovels, dempers, bulldozers en kranen waren nodig om de gigantische klus tot een goed einde te brengen.
En het resultaat was die zaterdag te zien. Ook de tientallen machines, die op de bodem van het kanaal zijn neergezet, trokken veel bekijks. “Ik ben speciaal voor de bulldozers gekomen”, aldus een bezoeker uit Maastricht, die de ene na de andere ‘selfie’ op de kolossale voertuigen maakte.
Het zijn niet alleen omwonenden tussen Born en Berg aan de Maas die zich laten zien. Een groot aantal werklui die hier dagelijks bezig zijn, kwamen met gezin en al. Dat maakte projectleider Koorengevel blij: “Onze waterwerkers komen uit provincies als Zeeland, Zuid-Holland en Brabant. Iedereen is trots op dit project. Veel van ons verblijven doordeweeks hier en dan is het mooi om je familie te laten zien, waar je al die tijd mee bezig bent.”
Nog twee maanden
Vanwege het ontbreken van voldoende parkeerplaatsen in de buurt van het kanaal en de te verwachte grote drukte zette Rijkswaterstaat pendelbussen in. Die brachten de bezoekers vanaf het Van der Valkhotel in Urmond naar het depotterrein bij het kanaal. Aangekomen bij de ingang van dit terrein kregen de mensen informatie over het project Verruiming Julianakanaal.
Gebruikmakend van een versterker en speakers galmde omgevingsmanager Jack Timmermans: “Vanaf april varen naar verwachting weer binnenvaartschepen door het kanaal. Ook grotere: van 190 meter lang, 11,40 meter breed en met een diepgang van 3,50 meter. Per jaar varen dan per jaar 25.000 schepen, klein en groot, over deze Maasroute naar Duitsland, België en Frankrijk. Over twee maanden hopen wij dit project af te ronden. Dan vertrekken de machines naar andere werkplekken en hebben wij nog een half jaar nodig om hier alles op te ruimen.” Op het depotterrein en op de bodem van het Julianakanaal stonden informatiestands van de bedrijven die aan dit project meewerken.
Op de bodem van het kanaal is Jolanda (74) uit Maasbracht op een dikke steen gaan zitten terwijl ze haar ogen uitkijkt: “Fijn dat ik dit nog mag meemaken.” In alle vroegte is ze uit het schippersdorp vertrokken. Ze herinnert zich: “Mijn grootvader heeft in 1934 nog met paard en wagen meegeholpen met het verwijderen van het zand uit het kanaal. En als kind heb ik in 1956 over het bevroren water van het kanaal gelopen.”
Haar twee jaar oudere man Stef komt uit een schippersfamilie en voer hier talloze keren: “Wij voeren hier voornamelijk zand en grind. Toen ik klein was, mocht ik vaak mee. Later heb hier jarenlang surveillance verricht en zoektochten naar vermiste personen uitgevoerd, toen ik op een politieboot werkte.”
Omvaren
Door de werkzaamheden aan het kanaal moeten schepen nu al maanden omvaren. “We zijn heel blij dat we straks weer doorkunnen”, zegt Dirk uit Wessem. Als schipper is hij honderden keren over het Julianakanaal gevaren. “Dat ik hier nu op de bodem mag staan, vind ik heel bijzonder. Ik hoor net van een voorlichtster van Rijkswaterstaat dat de werkzaamheden hier op schema liggen. Gelukkig maar, want we moeten nu vaak een dag omvaren via Antwerpen of Nijmegen. En we krijgen straks nooit alles vergoed voor de extra kosten die wij maken.”
De volledige afsluiting van het Julianakanaal ging in augustus 2024 in. Eerst is onder meer een tijdelijke dam gebouwd aan bij brug Berg aan de Maas. Daarna is het water geleidelijk afgevoerd via Sluis Born. Over een lengte van 4 kilometer is op de bodem een weg aangelegd voor de aan- en afvoer van machines en materialen. Tonnen slib zijn afgegraven. De kanaalbodem en de bedding worden bedekt met speciale matten en stenen.
Het Julianakanaal zal in april van dit jaar weer bevaarbaar zijn. Als laatste werk worden de stenen van de tijdelijk dam bij Berg aan de Maas weggehaald.
