De zwavelzuurtanker Waldhof is omgeslagen en gezonken door een verkeerde belading. Doordat de zeven tanks slechts gedeeltelijk gevuld waren, verloor het schip bij de hoge stroomsnelheid tijdens hoogwater zijn stabiliteit. Dat is de eindconclusie van de interdisciplinaire commissie van experts na circa twee jaar onderzoek. De commissie onder leiding van Michael Putzschke van de WSV presenteerde zijn bevindingen donderdag 14 februari.
De met zwavelzuur geladen Waldhof kapseisde op 13 januari 2011 in de Rijn en zonk ondersteboven vlak bij de Lorelei (bij Rijn-kilometer 553,75). Eén opvarende verdronk bij het ongeluk; een tweede wordt sindsdien vermist. De scheepvaart ondervond wekenlang ernstige hinder. De schade beliep meer dan 50 miljoen euro, waarvan circa 20 miljoen op het bordje kwam van de binnenvaart.
De Waldhof was met 2.378 ton geconcentreerd zwavelzuur in de dalvaart onderweg. De berging vergde 32 dagen. Een groot deel van die periode was de rivier ter plekke volledig gestremd. Meer dan 400 schepen lagen lange tijd noodgedwongen stil.
Stabiliteit
Door de verkeerde verdeling van de lading voldeed het schip tijdens de ongeluksreis niet aan de voorgeschreven stabiliteitscriteria die conform het ADNR van 2003 en het ADN van 2011 gelden, noch aan de algemene stabiliteitsvoorschriften van de politieverordening voor de Rijnscheepvaart, zo schrijft de door het Bondsministerie voor Verkeer, Bouw en Stadsontwikkeling ingestelde onderzoekscommissie.
Het ongeluk is onder meer met een computersimulatie geanalyseerd (waarbij een binnenvaartsimulator en een hydrodynamische 3D-model zijn gebruikt). Daaruit blijkt wat de invloed van de sterke stroming in de vaargeul moet zijn geweest en dat het schip door het rollen richting stuurboord draaide en uiteindelijk 180 graden om ging.
Geen gebreken
Het onderzoek heeft geen belastende aanwijzingen opgeleverd dat er gebreken zouden zijn in ontwerp, bouw of uitrusting van de Waldhof. Ook van technische defecten, uitval van machines of roerwerk, lekkages of een nautische fout van de kapitein is geen sprake, stelt de commissie.
De onderzoekers doen enkele aanbevelingen naar aanleiding van het ongeval. Een daarvan is het verplicht stellen van het gebruik van AIS op de Rijn. De Waldhof was daarmee niet uitgerust. Verder beveelt de commissie aan voor enkele gevaarlijke plaatsen op de Middenrijn bij Hochwassermarke I een verbod in te stellen voor grote schepen en koppelverbanden om elkaar te passeren. Het gaat om Betteck, Bankeck en Tauberwerth.
Het ongeluk is onder meer met een computersimulatie geanalyseerd; onder andere de invloed van de stroming op de stabiliteit van het schip.
