De manier waarop het Duitse verkeersministerie met de vaarwegen omspringt stuit binnenvaartvertegenwoordigers, industrie en zeehavens al geruime tijd tegen de borst. Woensdag 29 juni kregen ze tijdens een hoorzitting in Berlijn eindelijk de kans om een weerwoord te bieden.
Namens de BDB noemde Jens Schwanen de plannen van het verkeersministerie om vrijwel alleen nog te investeren in druk bevaren rivieren en kanalen ‘perspectiefloos’. Hij maakte duidelijk dat de binnenvaart hierdoor ‘eclatant’ benadeeld wordt ten opzichte van spoor- en wegvervoer. Verder stipte hij aan dat het idee om maatregelen aan de binnenwateren te rangschikken op volgorde van belangrijkheid niet zo nieuw is als het Duitse verkeersministerie beweert. Ook voorgaande regeringen hebben al volgens dit principe gehandeld. Zo werd in 2007 beslist dat onderhoudsmaatregelen voorrang krijgen, onder meer in verband met de hoge leeftijd van sluizen. Tussen 2007 en 2010 is 80 procent van het budget voor de vaarwegen besteed aan onderhoud. “Maar zelfs daarvoor staat te weinig geld ter beschikking”, aldus de BDB.
Dupe
Vooral de vaarwegen in het midden en oosten van Duitsland dreigen de dupe te worden van de nieuwe ‘netwerkstructuur’ van verkeersminister Ramsauer. De BDB geeft toe dat de binnenvaart in deze regio’s zich niet conform de prognoses heeft ontwikkeld. Wel benadrukt de bond dat die prognoses uitgingen van goed uitgebouwde vaarwegen. “Zolang bruggen te laag en sluizen te klein zijn, kan de binnenvaart haar volle capaciteiten niet ontplooien.”
De BDB wil snel duidelijkheid over de projecten die de overheid wel en niet wil uitvoeren. Want vage praatjes leiden tot onzekerheid. In de havens van Plochingen en Heilbronn zijn volgens Schwanen al projecten in de koelkast gezet, omdat niemand nog weet hoe het verder gaat met het verlengen van de Neckarsluizen. De BDB eist dat de overheid de komende jaren voldoende budget voor de vaarwegen ter beschikking stelt. Ook de zee- en pleziervaart zouden hier consequent aan mee kunnen meebetalen.
Onbenutte capaciteiten
Klaus Heitmann van de zeehavenbond ZDS hamerde op het belang van goede toegangsroutes tot de havens langs de zeekant. Alle projecten die hier verband mee houden zouden op de prioriteitenlijst moeten worden gezet. Over de binnenvaart zei Heitmann dat ze de enige vervoerstak is met nog onbenutte capaciteiten. Maar op basis van de nieuwe netwerkstructuur kunnen de Duitse zeehavens hun binnenvaarttransporten richting achterland niet substantieel uitbouwen.
“Het verruimen van onze achterlandverbindingen wordt hierdoor onmogelijk gemaakt. We kunnen ze hooguit onderhouden of verbeteren. In tegenstelling tot de achterlandverbindingen van de Rijnhavens, die wél prioriteit hebben.”
Zomer vol wijsheid
De Duitse Kamer van Industrie en Koophandel kan voorlopig geen investeringsstrategie voor de vaarwegen herkennen. “Het is onduidelijk waarom het ene project wel en het andere niet wordt uitgevoerd”, aldus woordvoerder Patrick Thiele. Het declasseren van vaarwegen kan volgens Thiele grote gevolgen hebben voor de economische ontwikkeling op regionaal vlak. Zonder goede vaarwegverbindingen zouden investeerders zich kunnen terugtrekken.
Het was de eerste keer dat vertegenwoordigers van de binnenvaart, industrie, zeehavens, vakbonden en milieuverenigingen in Berlijn de kans kregen om hun mening te geven over de binnenvaartplannen van de overheid. “Betreurenswaardig” noemt de BDB het feit dat het verkeersministerie tot nu geen aanleiding zag om met alle betrokkenen van gedachten te wisselen en zich te buigen over de tegenargumenten. Wellicht dat dit de komende tijd alsnog gebeurt.
Al gaf Reinhard Klingen van het Duitse verkeersministerie de sector onlangs weinig hoop. “We gaan de netwerkstructuur in de zomer concretiseren”, zei Klingen bij een logistieke bijeenkomst in Duisburg. “Maar ingrijpende veranderingen verwacht ik niet.” Oppositiepartij SPD wenst de regering een “zomer vol wijsheid” toe. “Het kabinet kan deze hoorzitting niet naast zich neerleggen, als men het vertrouwen van het bedrijfsleven in de politiek niet nóg verder wil schenden.”
(Sarah De Preter)
