Bijna is het dan zover: per 1 januari 2011 wordt het ADNR volledig vervangen door het ADN. Hoewel dit laatste reglement al sinds 2009 van kracht is op de Nederlandse binnenwateren, zullen velen van u nog met het ADNR werken. Dit is ook niet zo onlogisch want dit reglement is sinds 1972 in gebruik op de internationale Rijn en de overige binnenwateren in Nederland.
Wat zijn nu de voordelen of de nadelen van dit nieuwe reglement? Laten we eerst naar de reikwijdte kijken.
Het ADNR is van toepassing op het vervoer van gevaarlijke stoffen over de Rijn en op die waterwegen waar de nationale autoriteit het van toepassing heeft verklaard. Het ADN daarentegen is van toepassing op alle waterwegen binnen de Europese Unie doordat het via een Europese Kaderrichtlijn van toepassing is verklaard.
Echter: in tegenstelling tot het ADNR is het ADN uitsluitend van kracht op het internationale vervoer. Dat wil zeggen dat een transport binnen een staat niet onder de regeling behoeft te vallen, of de bevoegde autoriteit heeft de regeling ook van toepassing verklaard op het binnenlands vervoer. Binnen Nederland is dat in ieder geval gedaan zodat we on vanaf 1 januari 2011 aan één reglement te houden hebben.
Het ADNR werd bepaald door vijf landen, te weten de Rijnoeverstaten (Duitsland, Frankrijk, Nederland en Zwitserland) en België. In Straatsburg bestond het principe dat er slechts besluiten genomen konden worden als alle lidstaten het eens waren. Zo niet, dan kwam er geen wijziging. Dit had als voordeel – of als nadeel, als je dat zo wilt zien – dat er soms lang gediscussieerd werd. Het gebeurde in ieder geval vaak wel grondig.
Het ADN daarentegen wordt besproken in Genève. Daar geldt het principe dat de meerderheid beslist. Op zich is daar niets mis mee, maar het kan wel leiden tot snelle, ondoordachte wijzigingen.
Ook het aantal landen dat het ADN tot nu toe heeft geratificeerd, is veel groter. Tot op de dag van vandaag zijn dat: Bulgarije, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Kroatië, Luxemburg, Moldavië, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Polen, Roemenie, de Russische Federatie en Slowakije. Verder zijn de Tsjechische Republiek en Italië in de race. En op korte termijn zullen België en Zwitserland wel volgen.
Zoals u ziet zijn het er nu in totaal veertien. Om een meerderheid te krijgen moeten er dan minimaal acht landen voorstemmen. Maar normaal gesproken zijn niet alle contractpartijen aanwezig en moet dus de helft of meer voor een wijziging stemmen.
Er is echter nóg een voorwaarde. Als vijf contractpartijen direct na een stemming zeggen tegen de wijziging te zijn dan is het voorstel alsnog afgewezen. Dit dus ook als er acht landen voorstemmen. Hoe dit in de praktijk zal gaan, wordt afwachten. De beslissing om te komen tot een wijziging van het ADN ligt bij het zogenaamde Administratieve Comité.
Tot zover het formele deel. De praktijk van alledag zal waarschijnlijk pas vanaf volgend jaar bekend worden maar ik zal trachten aan te geven waar het eventueel mis zou kunnen gaan.
De eerste perikelen hebben zich reeds aangediend en wel met het krijgen van een bijzondere machtiging.
Conform het ADNR was het mogelijk om een stof die tot op dat moment nog niet in een tankschip vervoerd mocht worden, via de aanvraag van een bijzondere machtiging in een tankschip te vervoeren. Als de aanvraag gehonoreerd was en door de CCR in Straatsburg was goedgekeurd kon een ieder, ook al was de stof nog niet in Tabel C opgenomen, de stof vervoeren onder dezelfde voorwaarden als in de bijzondere machtiging was vermeld.
Hieraan is een eind gekomen. De aanvraag voor een bijzondere machtiging loopt nog steeds hetzelfde, alleen mag de stof slechts door de aanvrager worden vervoerd. Een ieder die dezelfde stof wil vervoeren moet ook een bijzondere machtiging aanvragen.
Een typisch voorbeeld van kostenreductie en minder administratieve lasten, maar dan lieg ik. Aan de ene kant wordt voor een ADN gekozen om in geheel Europa dezelfde regelgeving te hebben, aan de andere kant worden er nieuwe barrières opgeworpen die juist door het ADNR van 1995 waren weggenomen.
In de volgende aflevering zal ik ingaan op nog een aantal van dit soort problemen.
