Er is niets grappigs aan het verdampen of op moeten eten van je eigen vermogen. Is het net zo erg of überhaupt in de verte te vergelijken met die crisis in de dertiger jaren? Voor sommigen zal het wel zo aanvoelen. Als je plotseling als succesvolle ondernemer in een diep gat van afhankelijkheid valt en elk dubbeltje twee keer mag omkeren.
Deze regio is voorlopig nog één van de rijkste en veiligste ter wereld en hoe diep je ook zinkt, er zijn altijd genoeg aanknopingspunten, kansen om er bovenop te komen, al zal het nooit meer zo zijn als voorheen. De tijd kent nu eenmaal maar één richting. De crisis in het interbellum leidde in de binnenvaart tot een tijdelijke maatregel in de lage landen en Frankrijk: de toerbeurt of beurtrol. Tijdelijk bleek een rekbaar begrip, want uiteindelijk werd er pas in 1998 een streep onder de maatregel gezet (toen was de rek eruit). Het NEA heeft de laatste decennia de kost- en dus bodemprijs voor de toerbeurten uitgerekend.
De crisis had geleid tot een afschuwelijke oorlog, de waanzin van die oorlog leidde tot bezinning, samenwerking tussen de landen en mede dankzij een vlucht in technische ontwikkelingen uiteindelijk tot ongekende welvaart. Ten opzichte van die welvaart kun je nu spreken van een crisis. Gezocht wordt naar maatregelen.
De toerbeurt was een door de overheid opgelegde maatregel om alle schippers in de dertiger jaren een bestaansminimum te gunnen. Ik heb eigenlijk nooit gehoord van schippers die in de dertiger jaren in de problemen kwamen omdat hun voorspelde ‘return on investment’ niet uitkwam (hoewel dat in zekere zin wel het geval zal zijn geweest). Het was gewoon schraal, maar dat was al een jaar of vier aan de gang voordat werd ingegrepen, en eigenlijk was er voor die tijd door de schippers met een eigen schip nooit een dikbelegde boterham verdiend.
Terug naar de maatregelen die ze nu zoeken. Ik was vrijdag bij het forum van de collega’s van Weekblad Schuttevaer. De enige echte en tevens enige originele oplossing kwam van schooldirecteur Arjen Mintjes. Emigreer met schip en al naar Brazilië. Dat land heeft nog een paar onbenutte vaarwegen (ongeveer 43.000 kilometer, je kan dus zomaar de aardbol rondvaren in het binnenlands vervoer) in de aanbieding en de Braziliaanse regering wil in tegenstelling tot de Nederlandse serieus inzetten op binnenvaart, want de wegen lopen er vol. Het NEA heeft er al een contract om expertise met de Brazilianen te delen. Kunnen ze gelijk daar de kostprijs voor binnenvaart uitrekenen, voor het geval de Brazilianen een tijdelijke maatregel overwegen om Nederlandse schippers te lokken.
