De extra investeringen in de vaarwegen hebben in Vlaanderen niet geleid tot een groter aandeel van de binnenvaart. De nieuw aangetreden regering wil in overleg met de sector kijken “welke maatregelen nodig zijn om de grote investeringen in het binnenvaartsysteem van de voorbije decennia ten volle te laten renderen”.
Dat staat in het regeerakkoord van de nieuwe Vlaamse regering onder leiding van Matthias Diependaele. Die is op 30 september beëdigd.
Matthias Diependaele van N-VA is voor het eerst minister-president. Zijn partij vormt een coalitie met Vooruit en CD&V. De titel van het regeerakkoord voor 2024-2029 is ‘Samen werken aan een warm en welvarend Vlaanderen’.
Meer geld voor onderhoud
De Vlaamse infrastructuur veroudert, staat te lezen in het regeerakkoord. De nieuwe regering belooft daarom meer middelen uit te trekken voor structureel onderhoud en vervangingsinvesteringen.
Bij watergebonden projecten ligt de focus op extra containercapaciteit voor de haven van Antwerpen, de nieuwe sluis in Zeebrugge en de Seine-Scheldeverbinding inclusief Kanaal Roeselare-Leie.
Bij het aantreden van de regering zei Diependaele, die onder meer Economie, Innovatie en Industrie in zijn portefeuille heeft, op te zullen komen voor de industrie en voor ondernemers. “Flanders is open for business. We blijven aantrekkelijk voor investeringen, voor strategische sectoren, en voor hoogtechnologische industrie. Daarom investeren we de komende jaren extra in onze infrastructuur: havens, pijpleidingen, duurzame energie, onderwijs- en onderzoeksinstellingen én wegen. Het logistieke hart van Europa heeft nood aan topinfrastructuur.”
Modal shift
De positie van die zeehavens wil de regering versterken door ze via alle modi (water, weg, spoor, openbaar vervoer, pijpleidingen) beter bereikbaar te maken. Specifieke aandacht is er voor het inzetten van walstroom. Zowel in de havens als langs de binnenwateren faciliteert de overheid de uitbouw van een walstroomnetwerk.
Het doel is nog steeds om een modal shift te realiseren: lading van de weg naar het water (en spoor) over te hevelen. “De voorbije decennia zijn we daar ondanks de grote investeringen in binnenvaartinfrastructuur niet in geslaagd. We gaan in overleg met de binnenvaartondernemers en andere logistieke spelers om na te gaan welke hinderpalen hier nog zijn en werken deze zoveel mogelijk weg.”
De voorbije decennia heeft Vlaanderen flink geïnvesteerd in de economische functie van de vaarwegen. Zo was er een riante subsidie voor het bouwen van kademuren, zijn bruggen verhoogd (met name op het Albertkanaal) en zijn sluizen vernieuwd en aangepast.
Blauwe snelweg
“In het kader van het structurele onderhoud zetten we verder in op de bruggen en de sluizen en het baggeren op de binnenwateren (…) Het investeringsbeleid op de bevaarbare waterwegen ondersteunt het vlotte en veilige gebruik ervan. Een goed onderhouden waterweg zorgt voor een hoge betrouwbaarheid van die blauwe snelweg en draagt ook bij tot waterbeheersing.”
Maar de hoeveelheid lading die over water wordt vervoerd, groeit nauwelijks. “We zien (…) dat het aandeel van de binnenvaart in het goederenvervoer ondanks de grote investeringen niet stijgt. We gaan in overleg met de binnenvaartsector en evalueren het gevoerde beleid uit het verleden om te kijken wat er nodig is om het aandeel van de binnenvaart in het goederenvervoer te doen stijgen.”
Daarbij denkt de regering aan de verdere ontwikkeling van regionale binnenvaarthubs en gedeelde overslagplaatsen om de bereikbaarheid van regionale industrieparken te verhogen en de modal shift te versnellen.
Diependaele-I wil ook het personeelstekort aanpakken: “We brengen de drempels in kaart voor het varende personeel die de overstap bemoeilijken van zeevaart naar binnenvaart en vice versa en werken die waar mogelijk weg. We bekijken hoe we de binnenvaart verder kunnen digitaliseren, zoals bijvoorbeeld het dienstboekje voor het varende personeel van binnenvaartschepen.”
Nieuwe minister van Mobiliteit
Annick De Ridder (N-VA) is de nieuwe minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Sport. Ze is daarmee de opvolger van Lydia Peeters. De Ridder is goed thuis in de transportsector; ze was havenschepen van Antwerpen.
Ze heeft in de regering te maken met twee collega’s die eerder Mobiliteit en Openbare Werken in hun portefeuille hadden: Hilde Crevits (CD&V, van 2009 tot 2014) en Ben Weyts (N-VA, van 2014 tot 2019). Crevits is nu minister van onder andere Binnenland, Integratie, Sociale Economie en Zeevisserij, Weyts doet onder meer Financiën, Onroerend Erfgoed en Dierenwelzijn.
