‘Actieplan Walstroom’ zet in op gebruiksgemak voor binnenvaart

Onlangs lanceerde het Walstroomcollectief het Actieplan Walstroom. Doel daarvan is de uitrol van walstroom voor de binnenvaart te versnellen.

Regisseur van het collectief en oprichter van het Onshore Power Supply Network (OPSN) is Marieke Vavier. Ze is trots. “Het versnellen van de uitrol van walstroom is broodnodig. Havens moeten immers voldoen aan Europese wet- en regelgeving en voor de binnenvaart is het belangrijk om haar gunstige concurrentiepositie ten opzichte van het wegvervoer te behouden. Dit plan geeft invulling aan deze behoeften, waarbij het gebruiksgemak voor de binnenvaart het uitgangspunt is.”

Walstroomcollectief

Het Walstroomcollectief is een informele samenwerking tussen een groot aantal havens, vaarweg­beheerders, gemeenten en provincies in Nederland en Vlaanderen. Het is ontstaan nadat in 2020 uit een onderzoek naar de walstroommarkt bleek dat er sprake is van marktfalen. Concreet: de werking tussen vraag en aanbod schiet tekort.

Dat komt door een aantal zaken, waaronder het gebrek aan uniformiteit op het gebied van infrastructuur, gebruikersplatformen en tarieven. Vavier: “Dit zijn allemaal zaken die je niet individueel kan organiseren. Als de ene haven bijvoorbeeld een standaard hanteert, maar de andere haven werkt met haar eigen standaard, dan is er dus geen standaard.”

“De vertegenwoordigers van de havens zagen in dat samenwerking noodzakelijk is om tot een succesvolle walstroomformule te komen. Daarom is het Walstroomcollectief gestart. Sinds 2020 werken we hierin samen toe naar de juiste walstroom­voorziening op de juiste locatie en recent hebben wij onze visie en concrete acties omschreven in het Actieplan Walstroom.”

11-punten-plan

In het plan staan elf verschillende acties omschreven. De kracht ligt in de onderlinge samenhang en samenwerking.

1. Faciliteer samenwerking tussen verschillende partijen.
2. Stel heldere wet- en regelgeving en/of beleidskaders op.
3. Creëer een level playing field voor havens.
4. Draag zorg voor voldoende overheidsfinanciering.
5. Draag zorg voor een blijvende opname van walstroom in HBE-systematiek.
6. Stimuleer innovatie en een positieve businesscase voor walstroom door de vraag te vergroten.
7. Werk een communicatiecampagne uit.
8. Werk toe naar een open dataprotocol voor walstroom.
9. Werk aan een standaard technisch bestek voor een walstroomkast.
10. Ontwikkel een programmatische aanpak voor de uitrol van walstroomvoorzieningen.
11. Werk aan een programmatische aanpak van netbeheerders.

Het einddoel van het plan is een dekkend netwerk met goed werkende walstroomvoorzieningen, met een passend vermogen op locaties waar behoefte is aan walstroom. De voorzieningen moeten op termijn ook overal op dezelfde manier bediend kunnen worden. Er wordt nu bijvoorbeeld al gewerkt aan een standaard technisch bestek voor een walstroomkast voor de binnenvaart.

Voor de binnenvaartondernemer betekent het dat hij van alle nieuw te plaatsen kasten op locaties die aan de hand van het bestek worden gemaakt, op dezelfde manier gebruik kan maken. Na de zomer wordt gestart met een aantal pilots voor de uitrol van walstroom, onder andere om het technisch bestek te testen.

Keuzevrijheid

“Daarnaast starten we binnenkort gesprekken op om tot een open data-communicatieprotocol te komen. Hiermee bedoel ik dat je als schipper zelf de keuze kunt maken welke app je gebruikt. Nu is de situatie nog als volgt: je gaat naar haven A, daar gebruik je app A. In haven B is dat app B en in haven C is dat een kaart.”

“Waar we naar toe willen, is zoals dat gaat met parkeren. Als ik een vrije plek zie kan ik mijn auto parkeren en ik maak zelf de keuze of ik Parkmobile of Yellowbrick wil gebruiken. Veel gebruikersvriendelijker!”

Gebruiksgemak voor de individuele schipper dus én een bijdrage aan de concurrentiepositie van de binnenvaart, vindt Vavier. “Want, als binnen een bepaalde periode alle vrachtwagens in Nederland elektrisch gaan rijden, is het onwenselijk dat lading van water naar de weg gaat doordat de binnenvaart achterblijft. Dan staan de Nederlandse (en Europese) snelwegen vast met elektrische trucks. Daar zit niemand op te wachten.”

Positieve reacties

De reacties op de plannen zijn positief. Vavier: “Gebruiksgemak staat voorop. Als je namelijk investeert in een walstroominstallatie als haven, verdien je daar geen geld mee. Het kost geld. Ook op de lange termijn. Je investeert in een walstroom­installatie zodat er lokaal minder uitstoot is of op bepaalde locaties minder geluidsoverlast.”

“Dan wil je als haven graag dat een installatie zoveel mogelijk wordt gebruikt. En dat bereik je alleen door gebruiksgemak voorop te stellen. We hebben bij het opstellen van het Actieplan Walstroom Koninklijke Binnenvaart Nederland betrokken. En we hebben bewust een aantal schippers aangesproken om te horen wat er leeft.”

Credo

Op de vraag wat haar drijft, is Vavier duidelijk. “Ik vind het belangrijk om iets bij te dragen aan de verdere vergroening en verduurzaming van de havens en de binnenvaart. Ik draag de sector een warm hart toe. Ongeveer negen jaar geleden was ik betrokken bij de Binnenvaart Krediet­unie als voorzitter van de raad van bestuur. Een heel mooie taak waarbij ik een inkijk heb gekregen in de sector. Sinds die tijd probeer ik bij elke opdracht die ik vanuit mijn bedrijf Port Solutions Rotterdam doe, te werken vanuit het credo: praat met en niet over de binnenvaart.”

“Dat hebben we met het collectief en met het Actieplan Walstroom volgens mij goed gedaan. En daarom wil ik alle partijen oproepen om zich achter dit actieplan te scharen en bij te dragen aan de verdere verduurzaming van de scheepvaartsector. Samen kunnen we werken aan een duur­zame toekomst en een schone leefomgeving voor volgende generaties.”